h

Markteconomie het land uit

15 september 2008

Markteconomie het land uit

Muziek is 'de' internationale taal

Door: Willem Croese

ZAANDAM – Muziek maken gaat als een rits vrolijke noten door het leven van Ray Varli. Voor deze SP Zaanstreek bestuurder de ideale uitlaatklep. Toch is zijn bestaan niet altijd over rozen gegaan. Ruim tien jaar geleden is hij vanuit zijn geboorteland Turkije gevlucht naar Nederland.


Ray Varli
Foto: Willem Croese

Ray Varli was actief in een Turkse vakbond. Als medewerker van een administratiekantoor vond hij dat de arbeidsomstandigheden verbeterd moesten worden. Het werd hem niet in dank afgenomen. Hij werd opgepakt en in de gevangenis gezet. In die periode werd Ray Varli geïntimideerd en zelfs gemarteld. Geslagen werd hij op zijn linkerzijde, zodanig dat zijn nier kapot was. Deze werd later operatief verwijderd. ,,Hoezo is Turkije een democratisch land dat tot de Europese Unie zou kunnen toetreden.'' Een enorm litteken bleef als herinnering over bij hem.
In Nederland kreeg Ray Varli de status van 'politiek vluchteling'. Na allerlei procedures werd hij Nederlands staatsburger. Om een nieuw bestaan op te bouwen zocht hij werk. Muziekles geven werd zijn baan bij Fluxus in Zaandam.

Saz

,,Ik speel saz, zeg maar een oosterse gitaar. Ik hou van dit zevensnarig instrument met drie tonen, omdat de klank zo mooi is. Bovendien de kleur, vorm en techniek zijn bijzonder", vertelt Ray Varli. De saz is een instrument die zowel door Turkse als Koerdische mensen bespeeld wordt, maar de muziekleraar heeft ook Nederlandse studenten.
,,De Turkse traditionele muziek is eenstemmig en de Koerdische meerstemmig", legt hij uit over de melodielijnen. De muziek houdt Ray Varli op de been. Hij vindt het geweldig om anderen de saz te leren bespelen. Verschil maakt hij niet over de etnische afkomst van zijn leerlingen. Ook niet over de eventuele geloofs- of politieke overtuigingen. ,,Als leraar moet ik onafhankelijk blijven en dat ben ik."

Openlijke mening

Toch maakt Ray Varli geen geheim van 'zijn' politieke overtuiging, weliswaar niet tijdens de muzieklessen, maar wel in het openbaar leven. ,,Voor de SP heb ik meegewerkt aan de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2006. Ik vertelde tijdens bijeenkomsten waar de SP voor staat. En openlijk kwam ik uit voor mijn mening over het socialisme of over mijn bezwaren tegen de markteconomie. Hierdoor kreeg ik veel steun voor de partij en haalde zo stemmen binnen onder de Turkse bevolking in Zaanstad."
Volgens Ray Varli willen veel Turken geen vrij Koerdistan. ,,Zij houden alles liever bij het oude, want dat is nu eenmaal de Turkse cultuur. De Koerden zijn doorgaans democratischer." Tegenwoordig houdt de SP'er zich meer bezig met de politiek in Nederland.

Markteconomie

'Een beter Nederland, voor hetzelfde geld' is de slogan die de SP gebruikt heeft voor de Tweede Kamerverkiezingen in 2007. Voor Ray Varli is geen betere te bedenken, want aan de markteconomie heeft hij een hekel. ,,De SP gebruikt in het verkiezingsprogramma hetzelfde budget en wil het socialer gebruiken. Bijvoorbeeld niet de buurthuizen wegbezuinigen, maar juist daarin investeren. De markt denkt nooit 'volks', maar wel aan geld. De SP doet het dus andersom."
Reden genoeg voor hem om de 'sociale' economie te verkiezen boven die van de markt. Het college van zijn gemeente Zaanstad is volgens Ray Varli de mooie voorkant van het gordijn. ,,De achterkant van het gordijn bestaat onder andere uit de woningbouwcorporaties. Daar zit de echte regering, want zij bepalen wat er gebeurt en dat vind ik slecht. Ik zou een progressiever college willen hebben. De SP Tweede Kamerfractie zou meer moeten pleiten voor het vertrek van de algemene markteconomie in het land."

Verrassing

Om zijn steentje bij te dragen aan de politiek is Ray Varli aanvankelijk actief in zijn oude woonplaats Beverwijk. Later in Zaanstad pakt hij die draad weer op. ,,Het was voor mij een verrassing dat ik gevraagd werd voor het SP Zaanstreek bestuur als penningmeester. Ik wilde dat wel doen en stelde mij hiervoor beschikbaar." Tijdens de ledenvergadering van 26 maart 2008 werd hij gekozen als bestuurslid van zijn partij.
Als Ray Varli gevraagd wordt of hij raadslid wil worden antwoordt hij direct bevestigend. ,,Maar mijn probleem is de Nederlandse taal. Ik vind dat ik het beter moet spreken dan nu." Een cursus hiervoor volgen is voorlopig geen optie, want met zijn werk en gezin heeft de SP'er het enorm druk.

Als een trotse vader geeft hij zijn dochter een schone luier. Het meisje heeft zichtbaar lol wanneer de tanden gepoetst worden. Na een nachtkus gaat de kleine naar bed. Het jongere zoontje van Ray Varli ligt al op één oor. Hij heeft zijn vader vanavond niet gezien. ,,Hem wakker maken doe ik niet, want hij is stapelgek op mij en dan slaapt hij helemaal niet."

U bent hier