Zaanstreek

Iemand alleen is niet per definitie eenzaam. Je kunt in een vol voetbalstadion enorm eenzaam zijn. Eenzaamheid is een verschijnsel dat vandaag de dag steeds meer voorkomt. Jong of oud, het lijkt niets uit te maken. De oorzaken zijn vaak divers van geen of weinig sociale contacten tot en met uitgesloten zijn van de medemens. Voor velen is eenzaamheid nog een taboe. Ervaringsdeskundige Frank van den Kommer uit Zaandam vertelt zijn verhaal in de hoop dat er werkelijk iets ten positieve gaat veranderen.

“De basis van mens zijn is mij ontnomen. Hierdoor had ik veel innerlijke woede, want je bent niet meer de mens die je ooit was.”

Tekst en foto: Willem Croese

De zestigjarige Van den Kommer woont in een voormalige aanleunwoning in de Zaandamse wijk Westerwatering. Vanuit zijn kamer kijkt hij uit op een plantsoen waar weinig leven te zien is. De vogels springen weliswaar van tak op tak, maar dat is het dan ook wel. Het contact met zijn buurtgenoten is niet groot. Frank is invalide en daardoor minder mobiel dan vele anderen.

De wereld stort in

Als systeembeheerder op basisschool De Zoeker verdiende hij met een deeltijdbaan de kost. Frank kijkt met veel plezier terug op de twaalf jaar dat hij daar werkte. “De andere helft van de werkweek besteedde ik de tijd aan mijn zoon die toen nog jong was. Totdat bij een periodieke controle bleek dat ik een infarct had. In het ziekenhuis kwam men bij de hartbewaking erachter  dat mijn kransslagaders verstopt waren. Drie dagen later werd ik geopereerd, het was een openhartoperatie. Maar toen ik uit narcose kwam ontdekte ik dat mijn lichaam halfzijdig verlamd was. De oorzaak was een bloedprop die naar de hersenen doorschoot. En dan stort echt je wereld in.”

Bij Heliomare in Wijk aan Zee revalideerde Frank drie maanden, maar bij thuiskomst bleek dat hij niks meer kon. Zijn vrouw en zoon waren intussen met medeweten van hem verhuisd naar Zaandijk. In de nieuwe woning kon hij niet klussen zoals dat voorheen wel ging. “Wij moesten hulp inhuren en dat vrat enorm aan mij. Ik voelde mij gestraft. De basis van mens zijn is mij ontnomen. Hierdoor had ik veel innerlijke woede, want je bent niet meer de mens die je ooit was.” Niet veel later strandde zijn huwelijk. Frank ging weer terug naar Westerwatering met de hulp van Stichting MEE en de manager Wmo. Intussen woont hij vijf jaar in zijn stulpje.

Eenzame opsluiting

In het begin was er nog hulp van Evean, maar door bezuinigingen werd dat bijna tot nul gereduceerd. Zijn zoon ziet hij niet meer en de enige familie die hij verder heeft is zijn broer, maar die heeft een drukke zaak en moet thuis mantelzorgen voor zijn eigen vrouw. Frank raakte al zijn vrienden kwijt, hij denkt dat het komt door zijn lichamelijke en geestelijke beperkingen. Een enkeling bezoekt hem, maar daar houdt het mee op.

“Ik moest er uit om onder de mensen te zijn. Zo werd ik rondleider bij de molen ‘Het Jonge Schaap’ en ik deed redactioneel werk bij ‘Zaanradio’. Maar je moet het wel vol kunnen houden. Ondanks dat het mooi vrijwilligerswerk was redde ik het niet.”

Een keer per week krijgt de Zaandammer in zijn woning hulp van een Heliomaremedewerker. En een keer per week gaat Frank naar de dagopvang in Krommenie. Hij doet mee aan een ‘kookclub’ en een ‘lotgenoten praatgroep’. Verder komt ook een keer per week de huishoudelijke hulp om de witte tornado door zijn aanleunwoning te laten gaan. De rest van zijn tijd vult hij met internet door informatie over onderwerpen zoals de Tweede Wereldoorlog uit te zoeken.

De oplossing

Frank: “Weet je door  mijn toestand word ik onverschillig naar de maatschappij. Het sociaal contact is weg.  Ik voel mij verlaten of beter gezegd in de steek gelaten. Mensen kunnen makkelijk zeggen dat je ergens naar toe kunt gaan om een praatje te maken. Helaas ik loop slecht. Op een aangepaste fiets rijd ik naar het winkelcentrum om mijn boodschappen te doen en na afloop ben ik kapot. De definitie van eenzaamheid is voor mij het ontbreken van vriendschappen.”

En toch is Frank strijdbaar, niet alleen voor zichzelf maar ook voor zijn lotgenoten die eenzaam door het leven gaan. Hij ziet de oplossing in woongroepen waar je gemeenschappelijk leeft met mensen die elkaar steunen. “Het is zoiets als de lamme helpt de blinde”, licht hij toe. De andere wensen zijn: een klankbord, want de muren praten niet terug; de inkomens omhoog, dus ook arbeidsongeschiktheidsuitkeringen én praatgroepen ter ondersteuningen van elkaar.

Samen met de SP Zaanstreek wil hij aan de slag om eenzaamheid zo klein mogelijk te maken. Wil je ook meedoen? Of heb je tips? Laat het ons weten per e-mail meldpuntzaanstreek@sp.nl