Zaanstreek

,,Het is verboden om hier rond te hangen!”

Tekst en foto's: Willem Croese

ZAANSTREEK – In het hele land zijn SP'ers op stap onder het motto 'Buurten in de buurt'. Zij bellen bij buurtbewoners aan en delen de SP 'ZO' krant uit. Er wordt gesproken over de buurt tot en met wereldse zaken. Individuele leden van de partij gaan ook op pad voor de SP Zaanstreek website. Deze keer is Frank van den Kommer aan de beurt.

Fietsen VMBO-school Compaan – Westerwatering

De tijden zijn voorbij van nieuwbouwwijken plaatsen in Zaanse polders. De gemeente bouwt alleen nog binnen de huidige bebouwing. Alles daarbuiten blijft groen. Een kleine vijfentwintig jaar geleden is de wijk Westerwatering gebouwd in zo'n groen gebied. Keurige strakke straten met vooral eengezinswoningen en daar woont Frank van den Kommer.

Pesterijen

Na koffie en koek gaan wij buurten. Meteen hebben wij het eerste probleem te pakken. Aan zowel de voor- als de achterkant van een hoekwoning zijn de ramen ingegooid. Tijdelijk is glas over de gaten geplakt. Het geeft een grimmig aanzicht.
Frank van den Kommer ergert zich mateloos hieraan. ,,Dik tien jaar wordt de bewoner van dit huis geplaagd met vandalisme, zoals ruiten ingooien en vernielen van tuinmeubilair. De daders zijn jongens met scooters, die in het speeltuintje hangen achter de woning.”

Ingegooid raam – Westerwatering

Wij lopen hier naar toe. Een half jaar geleden is een enorme schutting geplaatst in de tuin. Twee bouwlampen aan de muur moeten met sensoren de hangjongeren op afstand houden, maar het mag niet baten. Het wijkoverleg, Parteon, de wijkagent, een wethouder en de burgemeester hebben zich bemoeid met het overlastprobleem. Ook dit heeft geen succes opgeleverd.

Verboden rond te hangen

De Gaasperdamstraat is een flat, die in een u-vorm is gebouwd. Boogportieken zijn uitgelezen plekken voor jongeren om in te schuilen. Achter het glas van iedere toegangsdeur hangt een brief met de tekst: ,,Het is verboden om hier rond te hangen! J. Engel Compaan.”
Dit schrijven van de directie suggereert dat bewoners geklaagd hebben over overlast bij de tegenoverliggende VMBO-school Compaan. Bij één van de portieken is het raam kapotgeslagen en met viltstift staan allerlei leuzen geschreven op de deur. Of leerlingen van de school dit gedaan hebben is niet aangetoond.

Verboden om hier rond te hangen! - Westerwatering

Frank van den Kommer is nog nooit in de Gaasperdamstraat geweest. Hij kijkt zijn ogen uit. ,,Het is hier doods. Toch vind ik het gebouw niet eens beroerd. De portieken vind ik mooi en zeker de variaties in de gevel.”

Compaan

Via het parkeerterrein lopen wij naar de overkant waar de Compaan is. Het schoolgebouw is enorm groot. Honderden fietsen staan buiten in rekken. De leerlingen komen uit de wijde omgeving. Een hek staat voor de school met een bordje 'Verboden Toegang'. Op het plein zijn er bankjes, picknicktafels en prullenbakken, waar tijdens pauzes gecontroleerd gehangen wordt. Zeven jaar geleden heeft de toenmalige leerlingenraad hiervoor gezorgd.

Compaan – Westerwatering

Echt kennen doet Frank van den Kommer deze school niet. Zijn zoon wil na de basisschool hier niet naar toe. ,,De Compaan is geen zwart gat in de buurt waar alle negativiteit vandaan komt. Het heeft zelfs iets nuttigs. Al weet ik dat er overlast is geweest, maar dat heeft de schoolleiding heel goed opgepakt en tot het minimum teruggedrongen.”

Knetterdruk

Het winkelcentrum Westerwatering biedt onderdak aan een supermarkt, restaurant, kapper, slager, groenteboer, bakker, bloemist en een drogist. Over de diversiteit aan winkels hebben de buurtbewoners niet te klagen, wanneer je dit vergelijkt met andere winkelcentra. ,,Je hebt gelijk. Ik klap even dicht geloof ik”, reageert Frank van den Kommer.

Winkelcentrum – Westerwatering

De binnenstraat van het centrum ziet er verzorgd uit. De vloeren zijn schoon. Het publiek loopt rustig met volle tassen van winkel naar winkel. De kleine winkeliers kunnen blijkbaar de concurrentie van Nederlands grootste grutter prima aan, want zij hebben veel klandizie.
,,De enige reuring die je hier 's avonds hebt komt door Albert Heijn en het Chinees restaurant. Moet je op zaterdagmiddag komen, dan is het echt knetterdruk”, zegt Frank van den Kommer.

Postbode

Ietwat verscholen aan de achterkant van het winkelcentrum is buurthuis De Zeskanter. De gevel hoort spierwit te zijn, maar er zit veel graffiti op en de rest is grijs van het vuil. Wim Kwast staat op een huishoudtrap met een hogedrukreiniger de gevel schoon te spuiten. Volgens hem heeft het gebouw een lik verf nodig. Eigenaar Zaanstad zou naar zijn mening dit moeten doen met jongeren uit de buurt, zodat andere jongeren het wel uit hun hoofd laten om de muren weer onder te kledderen.

Gevelreinigen De Zeskanter – Westerwatering

Wim Kwast is in het dagelijks leven manager bij TNT, maar hij wil van baan veranderen. ,,Ik wil weer sociale contacten leggen tijdens het werk. Als manager zit je niet meer onder de mensen. Bij TNT is het een aflopende zaak. In mijn ogen gaat het bedrijf de verkeerde kant op, want goedkope krachten worden binnengehaald en de kwaliteit van ons werk gaat achteruit. Aandeelhouders moeten tevreden gesteld worden door winst te maken. Machines worden neergezet die afgeschreven worden en dat kun je met mensen niet doen.”
Voor Wim Kwast is een regeling getroffen met TNT, zodat hij aan het werk kan bij De Lorzie in Wormerveer. Het postbedrijf bemiddelt hierin. Als de proef slaagt wordt hij buurthuisbeheerder.

Jongerenwerk

De Zeskanter beheerder Sietske de Lange nodigt ons uit om binnen te kijken naar de 'Tienerruimte'. Een keer per maand organiseert zij een 'jongerendisco'. ,,Het gaat goed. De laatste keer hadden wij tachtig bezoekers en dat is niet slecht. Ik zou wel meer willen, maar er is onvoldoende personeel”, vertelt zij.
Frank van den Kommer volgt Sietske de Lange naar de Tienerruimte. Een bar, televisiescherm, rode bioscoopstoelen en oranje zitzakken maken de zaal gezellig. Vier avonden per week van zeven tot tien uur vermaken jongeren zich hier. In een kamer ernaast is een digitale studio. Jongeren mogen zelf muziek maken en opnemen.

Tienerruimte De Zeskanter – Westerwatering

,,Ik vind het leuk”, zegt Frank van den Kommer. Hij denkt echter dat hangjongeren niet in de Tienerruimte komen. Jongerenwerkster Joyce Hoek spreekt dit tegen. ,,Ik weet zeker dat ik deze jongeren in huis heb. Alleen ze vertellen niets over vandalisme, want ze zijn al lang blij dat ze hier iets hebben.”
Ook Joyce Hoek heeft problemen gehad met de jongeren. Zij vertelt dat de nieuwe Tienerruimte in december vorig jaar open is gegaan. ,,Maar opeens zijn een heleboel spullen gestolen. Ik kan even geen reclame maken, want straks komt de hele buurt naar mij toe en dan heb ik niets te bieden.”
Over de problematiek van de buurtbewoner die tien jaar last heeft van jongeren vertelt Frank van den Kommer zijn verhaal. Joyce Hoek luistert aandachtig en zegt tot slot het probleem te kennen. Zij is tot dan toe in de veronderstelling dat er niets meer aan de hand is. Toegezegd wordt om een 'conferentie' met jongeren en buurtbewoners te organiseren over het thema overlast. Frank van den Kommer is bereid hieraan mee te werken.

Zaanse bodem

Na dit bezoek lopen wij naar de P. Boersmastraat, gelegen aan de rand van de wijk. Het uitzicht is overweldigend mooi. De weilanden zijn wit door de sneeuw. Aan de horizon zijn de contouren te zien van het dorp Westzaan.
Links van ons zijn de kranen van Ceres zichtbaar. Frank van den Kommer: ,,Vierentwintig uur per dag maakt het bedrijf een dreunend lawaai, dat enorm trilt door de slappe veengrond heen. Zeeschepen op het Noordzeekanaal maken ook al een zwaar geluid. Het gaat mij door merg en been. De kolenterminal in het Westelijkhavengebied veroorzaakt veel fijnstof dat onze kant opwaait. Ik maak mij zorgen.”

Uitzicht op Westzaan – Westerwatering

Toch kan de geboren en getogen Zaankanter genieten van het landschap. Als jongen prutte hij vaak in het land. ,,De Zaanse bodem is voor mij heilig en ergens anders voel ik mij niet lekker. Molens horen in dit landschap.”

De busbrug 'De Binding' noemt Frank van den Kommer 'De Scheiding'. Het is alleen toegankelijk voor voetgangers, fietsers, taxi's, bussen, politie, brandweer en ambulances. Ruim tienduizend Westerwateringers hebben slechts één smalle tweebaansweg als toegang tot hun wijk. Verder kunnen zij geen kant op. ,,Gooi die brug voor al het verkeer open, want dan zijn er twee in- en uitgangen voor de wijk”, besluit de SP'er het buurten.