Zaanstreek

Geen nieuwe terreinen in Zaanstad

door: Willem Croese

ZAANDIJK – 'Geen nieuwe terreinen in Zaanstad' kopt het vakblad Beleid. Het Zaans college is klip en klaar hierover. Piet Keijzer, wethouder Ruimtelijke Ordening en Hans Luiten, wethouder Economische Zaken worden door het blad geïnterviewd over dit onderwerp. Zij maken duidelijk dat er geen nieuwe bedrijfs- en industrieterreinen bijgebouwd worden in Zaanstad.

Een vooruitstrevende gedachte van beide wethouders. De SP wethouder Piet Keijzer heeft al veel eerder geopperd om 'geen zand over groen' te gooien.
,,Zoveel groen als dat wij in Zaanstad hebben is uniek. Dit is waardevol en je moet het groen dus behouden door te beschermen. Het heeft geen zin meer bedrijventerreinen te bouwen, terwijl op bestaande terreinen zoveel leegstand is. Die terreinen moeten opgeknapt en intensiever gebruikt worden.”

Niet bang

De bestaande ruimte op deze terreinen zou dus naar de gedachtegang van de wethouder aangepakt moeten worden. Piet Keijzer denkt bij uitbreiding van bedrijven door meer in de hoogte te gaan bouwen. Ook het parkeren bij een bedrijf zou efficiënter kunnen door ondergronds parkeergarages te maken.
De wethouder is niet bang dat bedrijven vertrekken uit Zaanstad, omdat er geen nieuwe terreinen bijgebouwd worden. Sterker, Piet Keijzer denkt dat die bedrijven blijven en nieuwelingen zich eerder willen vestigen in Zaanstad.
,,Wij willen een betere en kwalitatievere stad maken en dan moet je nieuwe methoden ontwikkelen. Door geen extra groen op te offeren aan bedrijventerreinen creëren wij een schaarste, waardoor je juist betere terreinen en gebouwen krijgt.”
Nieuwe bedrijven zullen selectiever naar Zaanstad komen, althans dit is de stelling van Piet Keijzer. Hij doelt op de hogere kwaliteit waar de bedrijven zich kunnen vestigen. Duurzaamheid op termijn is zijn grootste belang. De wethouder kan nog niet inschatten of deze koerswijziging binnen zijn gemeente meer werkgelegenheid zal opbrengen.

Steun

De komende jaren krijgt Zaanstad nog zo'n honderd hectare erbij aan nieuw bedrijfsterrein. Het merendeel zit in Hoogtij. Dit gebied wordt, wat het college betreft, het laatste. Onmiddellijk roept het de vraag op of dit echt zo is.
Piet Keijzer: ,,Je bent als gemeentebestuur niet voor de eeuwigheid bezig, maar ik maak mij over ons plan geen zorgen. Het ministerie, de provincie en de stadsregio steunen ons. Bovendien heeft de gemeenteraad zich in overgrote meerderheid uitgesproken over het feit dat groen ook echt groen moet blijven.”

Investeren

Naast de steun zal Zaanstad op zoek moeten gaan naar extra geld om te investeren in de huidige bedrijventerreinen. Het opknappen hiervan kost de gemeenschap veel geld. De wethouder denkt onder andere de oplossing te vinden in het verhogen van de Onroerendgoed Zaken Belasting (OZB) voor bedrijven.
,,Op die manier incasseert de gemeente extra geld. Hiermee kunnen wij investeren in die terreinen. Men ziet daar de omgeving verbeteren. Vervolgens stijgt de waarde van het vastgoed van bedrijven en komt het geld weer terug bij de bedrijven die hiervoor betaald hebben. Bovendien, een kwalitatief beter gebied doet de waarde en het aanzien van al die ondernemingen stijgen.”
Vanuit het Rijk ontvangen gemeenten een uitkering vanuit het Gemeentefonds, de zogenaamde Algemene Uitkering (AU), die kent een aantal grondslagen waarop de hoogte van de uitkering is gebaseerd. Des te meer zand over groen en des te meer verharding in wegen en wonen, des te hoger de uitkering. Zuinig ruimtegebruik wordt zo ontmoedigd.
Dit moet volgens Piet Keijzer radicaal anders. ,,Gemeenten die willen investeren in groen en duurzaam zouden hiervoor beloond moeten worden en niet gestraft, zoals nu het geval is. Een schone taak voor het Rijk. Het onderwerp is al meerdere keren onder de aandacht gebracht van de ministers en zal in het Zaans Proeflokaal zeker een uitwerking gaan krijgen."

Zaans Proeflokaal

De plannen zijn ontstaan in het college van Zaanstad. Tijdens een bijeenkomst met de ministers Cramer en Van der Hoeven heeft het gemeentebestuur een brief aangeboden om mee te dingen naar extra geld en mogelijkheden voor het pilot project 'Zaans Proeflokaal'.
,,De naam van het project is toevallig ontstaan. Wij willen graag wonen en werken gemengd houden. Al decennia lang is dat zo in Zaanstad en het is altijd goed bevallen. Het is juist een ijzersterke kwaliteit van onze streek. Nogmaals groen moet groen blijven, want dat geeft extra waarde, welzijn en gezondheid voor de Zaankanters”, stelt Piet Keijzer. De status als pilot gemeente is door beide ministers erkend en Zaanstad kan aan de slag.
Milieu en industrie zijn volgens de wethouder twee lastige fenomenen die nogal eens kunnen botsen, maar zijn stellige overtuiging is dat duurzaamheid en het intensieve gebruik van de Zaanse bodem voorop staan. ,,Wij leven nu eenmaal in druk woongebied.”

Woningbouw

Geen nieuwe terreinen impliceert ook geen nieuwe woonwijken, want anders zou er evengoed groen bebouwd worden. De wethouder beaamt deze stelling. Hij is van mening dat de huidige locaties intensiever gebruikt kunnen worden.
,,Het Hembrugterrein is zo'n voorbeeld. Wanneer de milieuzaken aan de andere kant van het Noordzeekanaal in Amsterdam in orde zijn kunnen wij honderden woningen bouwen op en rondom het voormalige terrein van Eurometaal.”
Door herstructurering van buurten en wijken kan er voldaan worden aan de woningbehoefte van de Zaankanters. De tendens is dat iedereen groter wil wonen. Bovendien is de praktijk dat steeds meer mensen alleen wonen op één adres, dus zijn er ook meer woningen nodig.
Net als bij de bedrijventerreinen streeft Piet Keijzer naar ondergrondse parkeerplaatsen, zodat op straat minder ruimte door auto's ingenomen wordt. Op deze manier is er ook plek voor woningbouw.

China

Tot slot blijft de landbouwgrond over. Dergelijke grond is aanzienlijk goedkoper. De wethouder zal ervoor waken dat er geen verkoop plaatsvindt van landbouwgrond voor woningbouw of industrieterreinen. Hij verwacht om economische redenen niet dat de boeren op die manier afstand doen van hun land.
,,De waarde van die grond stijgt juist. Dit komt, omdat de voedselprijzen omhoog schieten. Er zal weer volop groente verbouwd moeten worden in de regio. De vraag naar biobrandstoffen neemt toe en ook die zullen in de landbouw gemaakt moeten worden. Uit het buitenland komt steeds minder naar ons toe. De toenemende welvaart in China bijvoorbeeld houdt Zaanstad groen en dat is mooi voor ons”, zegt Piet Keijzer.

Over enige tijd worden de definitieve plannen van het Zaans Proeflokaal aan de Zaanse gemeenteraad voorgelegd ter goedkeuring. De toekomst zal leren of het ambitieuze plan van het college waarheid wordt.