Zaanstreek

Door: Willem Croese

Zaandam – Na ruim 150 dagen nieuw College van Zaanstad, inclusief SP, reageert SP Zaanstad fractievoorzitter Rob Poldner enthousiast op deze deelname. Hij vindt het zelfs ‘fantastisch’:
“Het is een groot avontuur zonder dat je daar gigantisch op voorbereid bent geweest voor de verkiezingen om in zo’n positie te komen. Een wethouder, een College en ineens een bestuurderspartij.”
Rob Poldner beseft zich de vraag goed wat zijn partij op de nek heeft gehaald. Immers in het 5 speerpuntenplan van de SP Zaanstad stond als eerste punt ‘Stopzetten van grote projecten (Inverdan)’. Niet bepaald een punt wat de Zaanse socialisten direct hebben binnengehaald bij de College onderhandelingen. Tijd voor een ‘Poldner Model Gesprek’.

De switch na de verkiezingen voor de SP Zaanstad van ‘oppositiepartij’ naar ‘bestuurderspartij’ door deelname aan het College vindt Rob Poldner een moeilijke zaak. “Het betekent dat je problemen moet oplossen in plaats van dat je alleen maar commentaar hebt op dezelfde problemen.”
Het was even wennen voor de SP Zaanstad fractie, maar als fractievoorzitter heeft Rob Poldner wel het gevoel dat men de draai heeft gevonden al moeten moeilijke beslissingen genomen worden en gevoelige kwesties goed uitgelegd worden.

Stopzetten grote projecten

Om aan een College deel te nemen zul je hier en daar concessies moeten doen aan het verkiezingsprogramma. Dit geldt voor alle partijen die aan het College deelnemen, zo ook voor de SP Zaanstad. Deze partij stelde voor de verkiezingen een vijftal speerpunten op. De eerste was het ‘stopzetten van grote projecten’ om te beginnen met Inverdan.
In het Collegeprogramma ‘De Zaankanters maken de streek’ staat simpel gesteld dat het Inverdan niet wordt stopgezet, maar voortgezet. Kortom heeft SP-er Rob Poldner wat uit te leggen.
“Dat klopt. Projecten stopzetten. Daarvoor hebben wij gekeken welke grote projecten in aanmerking komen. Wat ons betreft het nieuwe stadhuis in Zaandam. De gracht op de Gedempte Gracht. Het standpunt voordat wij in het College kwamen was: ‘Stopzetten als het nog kan’. Na de verkiezingen en tijdens de College onderhandelingen bleek dat alle handtekeningen al gezet waren en alle aanvragen al gedaan waren en dat de kosten voor het stopzetten groter zouden worden dan het uitvoeren van die projecten. Dat was voor de SP een grote ontgoocheling.”
Een nuance bij het SP Zaanstad verkiezingsprogramma is wel dat men stelde dat er onderzocht moest worden welke projecten stopgezet moesten worden en hoe. Volgens Rob Poldner is dit gebeurd tijdens de College onderhandelingen. Hij stelt dat de hoeveelheid kantorenbouw drastisch is teruggebracht in het Inverdan gebied dankzij zijn partij.
“In het Masterplan was er rekening gehouden met 140.000 vierkante meter aan kantoren. Inmiddels zijn dat er nog maar 60.000.”
Dan blijft er dus nu zo’n 80.000 vierkante meter over om te bebouwen. Wat er nu met deze hoeveelheid ruimte gaat gebeuren zegt Rob Poldner:
“Wanneer er een tekort is aan woningen en een teveel aan kantoren dan heeft de marktwerking hier niet gewerkt. Nu doet de SP deze keer eens aan marktwerking. Minder kantoren en in plaats daarvan meer woningen bouwen. Dat is wat wij gaan doen in het Inverdan project. Er komen woningen waaronder de dertig procent sociale huurwoningen.”

Sociale woningbouw in Inverdan

Het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA), waar ook de gemeente Zaanstad deel van uitmaakt, heeft weliswaar op last van Den Haag de huur- en verkoopprijzen in termen als sociaal vastgesteld, namelijk:
Goedkope huur is tot 509 euro per maand. Sociaal wordt het genoemd tot 605 euro en vanaf dit bedrag middelduur. De verkoopprijzen zijn vastgesteld tot 124.275 euro als ‘bereikbaar’ en vanaf 231.480 euro duur.
Aan Rob Poldner de vraag of de woningen die in plaats van de kantoren in het Zaandamse Inverdan gebied komen ook huren krijgen tot 509 euro onder de noemer sociaal.
“Ik vrees van wel. Ik denk dat geen enkel huis meer goedkoop gebouwd gaat worden. Of je nu wel of niet een sociale grondprijs rekent. Men rekent met maximum huurprijzen voor nieuwbouwwoningen om uit de kosten te komen. Men kan en wil niet meer goedkoop bouwen.”
De Zaanse Wethouder Wonen, Piet Keijzer (SP), stelt dat er vooral jongerenhuisvesting moet komen in de binnenstad van Zaandam. Onder meer omdat dan de stad levendig gehouden wordt. De vraag is echter aan de SP of het met de zogenaamde sociale huurprijzen van de ROA niet moeilijk zal worden voor jongeren om in Inverdan te wonen.
Rob Poldner reageert hierop: “Ja dat is een probleem. Ik vind de huren van de containerwoningen (Slachthuisterrein te Zaandam) behoorlijk hoog. Ik weet niet hoe dat berekend wordt, maar ik vind het voor studenten erg hoog. Al moeten wij blij zijn met het feit dat er dergelijke woonruimte is voor studenten, want daar is een gigantische behoefte aan.
Ik weet wel dat er projecten zijn in het land waar goedkoper gebouwd wordt ook voor tijdelijke huisvesting. Tegen lagere prijzen dan wat hier berekend wordt. Ik denk dat wij veel meer moeten gaan kijken naar welke mogelijkheden er zijn om goedkoper te bouwen en te verhuren. Vervolgens moeten wij een keuze maken van wat willen wij nu, want wij willen in eerste plaats het woonprobleem oplossen van mensen.”
Hoe de openplekken in Inverdan door het niet bouwen van de voorbestemde hoeveelheid kantoren gebruikt zal gaan worden zegt Rob Poldner dat die plekken open blijven totdat er mogelijk weer behoefte is aan de bouw van kantoren, want er moet wel rekening gehouden worden met een groei op termijn. Volgens hem kun je op die plekken tijdelijke huisvesting plegen wat goedkoper is dan de containerwoningen.
“Wij moeten goed kijken naar tijdelijke huisvesting al is het maar voor een periode van vijf jaar, want dan mag je met een ontheffing en zonder een bestemmingsplan iets bouwen.
Achter het station Zaandam komt er een ‘kenniswijk’ met 1 kamerwoningen en dat zijn vaste woningen voor studenten. De ‘Campus’ heet dat binnen Inverdan. Ik verwacht niet dat die huren onder de driehonderd euro zullen vallen,” aldus de SP Zaanstad fractievoorzitter.

Gracht of geen gracht?

“Die gracht komt,” zegt Rob Poldner en gaat verder: ”De SP is altijd tegen die gracht geweest vanwege de kosten. Mooi of niet mooi daar kan iedereen verschillend over denken. Hoe de gracht eruit komt te zien gaan wij nog met de inwoners bespreken.
Het feit is dat het aanbesteedt is. De subsidies hiervoor zijn al lang verkregen en verwerkt in allerlei bouwprojecten in Inverdan. Het niet uitvoeren van die gracht betekent dat die 13 a 15 miljoen euro terugbetaald zal moeten worden. Wij zijn al bijna failliet en dan gaan wij helemaal failliet, dus is er geen keus meer. De gracht moet gegraven worden.
Je zou wel de winkeliers door middel van een fonds sterk moeten stimuleren om de ‘lelijke’ gevels van hun winkels te verfraaien. Dit geld hebben wij al gekregen en zullen dit dus zo moeten uitvoeren.”
Rob Poldner stelt dat er geen weg meer terug is wat betreft het graven van een gracht op de Gedempte Gracht. Het terugdraaien hiervan heeft weinig zin heeft, omdat het anders geld weggooien is in het water.