Zaanstreek

Samen leven doe je door samen te werken, naar elkaar te luisteren en een ieder te respecteren. Vrede en veiligheid passen dan beter volgens de Zaanse wethouder Piet Keijzer.

Door: Willem Croese

Zaandijk – “Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Vrijheid vraagt voortdurend om onderhoud,” stelt wethouder Piet Keijzer. Hij heeft door zijn werk regelmatig hiermee te maken. Bijvoorbeeld wanneer mensen in de knel komen. De SP’er ziet het als een plicht hier iets aan te doen.

Het lot van mensen die in oorlogstijden zitten of hebben gezeten trekt Piet Keijzer zich aan. In vrijheid leven is voor hem een groot goed. “Je schiet al een heel eind op wanneer mensen als buren normaal met elkaar kunnen leven. Vrijheid en veiligheid is gewoon heel dichtbij en altijd wederkerig. Tijdens iedere oorlog is de vrijheid het eerste slachtoffer dat valt. Veel mensen die zich tegen onderdrukking verzetten, hebben het met de dood moeten bekopen. Stilstaan bij dit ultieme offer, dat is wat wij kunnen doen en in het bijzonder op 4 mei.”

Koningshuis

Over de vraag of Koninginnedag een feestdag of een gewone vrije dag is moet Piet Keijzer even nadenken om vervolgens hartelijk te lachen. “Het was voor mij een gewone vrije dag. Ik ben niet zo’n liefhebber van mensen massa’s en uitgebreid feesten. Ik vind het mooi dat de koningin haar verjaardag viert, maar ik heb niks met al de drukte die eromheen hangt,” zegt hij. Hij zocht samen met zijn vrouw de stilte op om ergens in de polder een terrasje te pikken.
Al is de wethouder ‘theoretisch’ een voorstander van een gekozen staatshoofd toch is hij blij met het koningshuis. Piet Keijzer zegt hierover: “Voorlopig hebben wij het geluk aan onze kant, voor wat betreft de troonsopvolging. Ik heb van redelijk dichtbij de rol van de koningin meegemaakt. Dat was toen Theo van Gogh vermoord was. Beatrix kwam onaangekondigd, voor een informeel bezoek, langs bij een Marokkaanse jongerensociëteit op de Overtoom in Amsterdam. Het ging om het effect op die groep. Zij ging in gesprek met de jongeren en maakte daarmee duidelijk dat deze jongeren er gewoon bijhoren.
Je kunt van alles tegen het koningshuis hebben, maar ik zie ook het effect als er een ramp is of wat dan ook. Mensen vinden troost in het koningshuis als bindende factor. Bij een gekozen staatshoofd vrees ik dat het sneller politieker wordt.”
Als het kabinet van de koningin besluit om Piet Keijzer ooit een koninklijke onderscheiding te geven dan zal de SP’er dit niet weigeren. “Wie ben ik dan om te zeggen dat ik niet gewaardeerd mag worden. Zoiets moet je verdienen. Het is een waardering van de gemeenschap,” zegt hij.
De rotzooi op straat na Koninginnedag vindt de wethouder een ‘schande’. De Zaanse bevolking betaalt het opruimen zelf door middel van de afvalstoffenheffing. Ondanks afspraken tussen organisatoren en de gemeente ligt overal dagenlang de overbodige ‘handel’ van vrijmarktverkopers. “Het is hardnekkig. De wind waait alles weg. Dit vind ik één van de minpunten van Koninginnedag.”

Dag van de arbeid

Op 1 mei heeft Piet Keijzer, zoals hij zelf zegt, ‘gewoon gewerkt’. Voor socialisten een schril contrast. Met Koninginnedag verplicht vrij en tijdens de ‘dag van de arbeid’ gewoon aan het werk. De omliggende landen van Nederland hebben juist vrij op 1 mei. Het is dan een feestdag.
“Als ik zou mogen kiezen heb ik liever op 1 mei vrij dan op Koninginnedag. Wat mij betreft mag de eerste mei een vaste vrije dag zijn. Ik vind het een belangrijke dag voor de sociale beweging. Het is een dag waarop wij stilstaan bij het samen maken van de samenleving,” zegt de socialistische wethouder.

Nieuwe waarnemer

Intussen heeft ‘waarnemend’ burgemeester Tonny van de Vondervoort de gemeente Zaanstad verlaten om haar politieke carrière als gedeputeerde in Zuid-Holland voort te zetten. Piet Keijzer heeft met de vertrokken burgemeester zeer plezierig samengewerkt. Hij vindt het nog steeds jammer dat Van de Vondervoort niet is aangebleven. “Het afscheid was warm. In haar stijl. Weinig opsmuk. Persoonlijke toespraken. Ook in haar woorden naar ons toe klonk dat door.”
Met de nieuwe waarnemend burgemeester Wim Dijkstra (PvdA) heeft Piet Keijzer als wethouder nog geen kennis gemaakt. Hij vertrouwt op een goede samenwerking. Dijkstra heeft een rijke ervaring als bestuurder.
Toch heeft hij als burgemeester van Sittard in 2005 het veld moeten ruimen na een motie van wantrouwen. Het college van deze plaats stelde de nieuwbouw van een school voor. Burgemeester Dijkstra was hierop tegen. Na zijn vertrek uit Sittard zei hij slachtoffer te zijn van het dualisme.
Piet Keijzer is bekend met deze ‘motie van wantrouwen’ tegen Wim Dijkstra. “In de tijd dat hij daar burgemeester was kende Sittard een roerige raad. Over incidenten bestaan altijd verschillende versies. Hij heeft met Zaanstad heel openlijk hierover gesproken.”
Collegeleden kunnen altijd een aantekening laten maken wanneer zij het niet eens zijn met een besluit. Volgens de Zaanse wethouder gebeurt dit zelden, omdat het dan een politiek statement is.
“De vakinhoudelijke discussies worden vooral door de politieke bestuurders, de wethouders, gevoerd. De burgemeester zorgt dat de discussies tot een goed eind komen en bewaakt ook de procedures. Behalve uiteraard als het de inhoudelijke kanten van de portefeuille van de burgemeester betreft,” antwoordt hij op de vraag naar de praktijk.

Dualisme

In 2002 deed het dualisme intrede in de gemeente politiek. Wethouders zijn niet langer meer lid van de gemeenteraad en zij kunnen voortaan buiten deze raad komen. Raadsfracties besturen niet meer mee, maar controleren het bestuurlijk werk van het college.
Piet Keijzer over het dualisme. “Het is net begonnen. Het gemeentestelsel bestaat sinds 1848. Dat is bijna 160 jaar. Het dualisme is nu vijf jaar onderweg. Er moet een kans zijn om dit te laten groeien. Allemaal nieuwe activiteiten waar men aan moet wennen. In Zaanstad zijn wij met vallen en opstaan naar mijn mening prima op weg”
Partijen die in de Zaanse raad vinden dat het raadswerk beperkt blijft tot het geven van meningen op voorstellen of besluiten van het college waardoor de rol van die partijen nihil zou zijn vindt Piet Keijzer ‘flauwekul’. Hij vindt het bestemmingsplan Molletjesveer een sprekend voorbeeld van luisteren naar de raad. Het college was voornemens om onder andere alle bestaande bedrijfswoningen op dit industriegebied te laten uitsterven. Na een klemmend beroep door de gemeenteraad en de bedrijven zelf kwam men tot een andere conclusie, namelijk dat de bestaande bedrijfswoningen kunnen blijven staan die echt bedrijfswoningen zijn en bewoond worden door mensen die echt een relatie hebben met het bedrijf.
Of de SP Zaanstad fractie volgzaam is naar het college toe en wat Piet Keijzer als wethouder doet, zegt hij dat de raad altijd kritisch moet zijn met of zonder dualisme. “Een slaafs volgen omdat er een coalitieakkoord ligt vind ik niet goed. De tijd schrijdt voort en inzichten kunnen daardoor veranderen. De SP fractie heeft kritisch gekeken naar de Wet Inburgering, de woonruimteverdeling, de bibliotheken, het bomenbeleid, het milieu en Inverdan. Als collegelid heb ik er juist baat bij dat de eigen fractie scherp blijft. Ik vind het niet zo erg en eigenlijk vanzelfsprekend dat het wel eens ongemakkelijk voelt. Dat houdt ook mij scherp en bij de les,” aldus SP wethouder Piet Keijzer.