Zaanstreek

Tijdens de raadsvergadering van 31 mei jongstleden sprak SP fractievoorzitter Rob Poldner de volgende woorden over het IKTC en het Regio College:

Door: Rob Poldner (SP Zaanstad fractievoorzitter)

De voortzetting van de discussie over het IKTC gebeurt op voorstel van fracties die verder in willen gaan op het ontstaan van het debacle.
De SP behoorde hier niet bij.

Vanaf juni 2006 is de raad 8 keer op verschillende wijzen geïnformeerd over de ontwikkelingen met het IKTC. Het debat in de raadsvergadering is de 9e keer.
De SP is ontevreden met het feit dat een dusdanig ambitieus project zo roemloos te onder gaat. In de commissievergadering heb ik reeds kenbaar gemaakt dat dit echter voor de SP niet als verrassing is gekomen.
In het vorige college en mogelijk ook in het college daarvoor, zijn vele plannen gemaakt om Zaanstad ingrijpend te veranderen. De SP, sinds 2002 nieuw in de raad, heeft zich steeds op het standpunt gesteld geen geloof te hechten aan de [financiële] haalbaarheid van dit soort plannen. Of het nu gaat om het IKTC, of over de kunstijsbaan als over Inverdan, enz. De kunstijsbaan was uiteindelijk niet haalbaar, met haalbaar en betaalbaar werd Inverdan een beetje realistischer en het IKTC?
De keerzijde van plannen maken, waarbij systematisch inkomsten te hoog en tegenvallers te laag werden begroot, is dat de werkelijkheid de wenselijkheid inhaalt.
We moeten niet vergeten dat in de periode van plannenmakerij kritische opmerkingen niet serieus werden genomen. De [meerderheid van de] Raad heeft dit wensbare beleid gesteund en gefaciliteerd. Door te weinig kritisch te zijn is er op een avontuurlijke wijze besloten tot plannen. Veel tegenspraak was er immers niet. Op wat kleine partijen na dan.
In die sfeer is ook niet goed gekeken naar de consequenties van wethouders in besturen van verbonden partijen. Het was wel makkelijk om aan alle stuurknuppels te kunnen trekken. Na de tik op de vingers van de Rekenkamer over Inverdan werd duidelijk dat de ontwikkeling van de gewenste plannen niet goed liep. Op de valreep van de termijn van het vorige college is er een notitie Verbonden Partijen aangenomen door de Raad.
Dit was niet voor niets zoals nu blijkt. Zagen zij het debacle aankomen? Zijn daarom een aantal pijnpunten vooruitgeschoven naar dit college?
De toenmalige raad en het toenmalige college hebben te veel risico genomen. En dit risico vertaalt zich nu in een tekort op termijn. Wij kunnen ons best de teleurstelling voorstellen bij die partijen die weer een paradepaardje in rook zien opgaan!
Maar is dit nu reden om één wethouder op dit beleid af te rekenen? Moet dan niet in brede zin gekeken worden naar de totstandkoming van plannen, de uitvoering en de controle daarop?
Om die reden is de SP geen voorstander van een enquête alleen naar de specifieke situatie van het IKTC. Een eventuele enquête ziet de SP graag uitgebreid naar de hele sfeer en omstandigheden waarin besluitvorming van deze grote plannen tot stand is gekomen. Daaronder rekenen we dan ook de situatie rond VVZ, de teloorgang van de plannen van de Bieb, de achterstanden in de sport, enz. Oude pijndossiers dus.
De lessen worden getrokken: voorkomen van verstrengeling in bestuursfuncties door de notitie Verbonden Partijen, waarvan het uitvoeringsniveau na een jaar onduidelijk is. De wethouder komt snel met een plan van aanpak, zo is toegezegd. Het zelfcontrolerend vermogen van de Raad moet versterkt.
Ook is het een harde les dat het realiseren van plannen heel wat moeilijker is dan het maken ervan. De harde waarheid, vaak gebagatelliseerd in het verleden, komt nu in de openbaarheid. Het IKTC als Idee-fixe.
De vraag is dan ook meer hoe we hiervan kunnen leren en hoe we niet moeten opereren in nieuwe, vergelijkbare, situaties.
In het afgelopen jaar en de afgelopen 8 bijeenkomsten over het IKTC hebben we een opeenstapeling van problemen zien ontstaan. Met de kennis van nu zou je niet meer op deze wijze met het plan voor een IKTC omgaan, zou je niet de bestuurssituatie en de controle op de directie op deze wijze vormgeven. Maar dat is achteraf.
De toenmalige raad en het toenmalig college hebben een enorm risico genomen en wij hebben verloren. Laten we nu samen de verantwoordelijkheid nemen om de [financiële] schade zo beperkt mogelijk te houden en de daartoe voorgelegde kaders voor de oplossing uit te voeren.
De beantwoording van de vele vragen die de raad had, was een goede aanvulling op de informatie uit de eerdere 8 bijeenkomsten.
De SP heeft geen redenen om te twijfelen aan de inzet van de wethouder om op het juiste moment in te grijpen op de wijze zoals dat heeft plaatsgevonden.
De SP is ook van mening dat er lessen getrokken moeten worden uit deze negatieve ervaringen. Dat er zsm openheid en een plan van aanpak komt van de Nota Verbonden Partijen, dat de raad adequaat betrokken blijft bij de ontwikkelingen om de problemen op te lossen.
Een onverwacht voordeel van dit alles is dat het hele gebied nu eindelijk opgeknapt wordt, dat er meer woningen gebouwd kunnen worden, waaronder in totaal zeker 30% sociale woningbouw.
En dat was met het IKTC niet aan de orde geweest.
En voor alle duidelijkheid, de SP heeft, alles overwegende, de zienswijze van het college onderschreven om de financiële schade zo klein mogelijk te houden.