Zaanstreek

'Je hebt geen schijn van kans als je de taal niet goed spreekt.'

door: Willem Croese

ZAANDIJK – De verplichte inburgering sinds 1 januari 2007 is in Nederland niet overal een succes. Grote steden, zoals Den Haag, hebben enorme problemen. Er komen onvoldoende inburgeraars opdagen, waardoor onderwijsaanbieders van de Regionale Opleiding Centra (ROC) leerkrachten moeten ontslaan. Oud minister Rita Verdonk geeft de huidige minister Ella Vogelaar de schuld en vice versa. In Zaanstad echter 'loopt de inburgering als een trein'.

Integratie wethouder Piet Keijzer zegt dat het verschil zit in het aanzienlijk minder grootte aantal inburgeraars van Zaanstad dan in de stad Den Haag. In de Hofstad zijn ongeveer 40.000 mensen verplicht de cursus te doen conform de Wet Inburgering.
In de periode 2007 tot en met 2009 heeft Zaanstad 1349 kandidaten. Intussen zijn 865 inburgeringsonderzoeken gedaan en 303 inburgeraars volgen momenteel de inburgeringscursus.

Deltaplan

Naast deze groep zijn in Zaanstad 134 inburgeraars die aanvankelijk zelfstandig de opleiding moesten uitvoeren. Zij hadden een baan en dat was voor toenmalig minister Rita Verdonk de reden om hen zelf de inburgeringscursus te laten betalen.
Met de komst van de nieuwe minister Ella Vogelaar is het zogenaamde Deltaplan ingevoerd voor de Wet Inburgering. Hierin is bepaald dat deze groep niet verplicht is zelf de cursus te betalen, net als de overige cursisten. De lokale overheid moet hierin voorzien.
Wethouder Piet Keijzer is het eens met Ella Vogelaar. Hij vindt de redenatie van Rita Verdonk vreemd. ,,Mensen die moeten inburgeren en aan het werk zijn zouden zelf de cursus moeten betalen. Dat is echt wonderlijk”. Onderscheid tussen cursisten wil hij niet maken.

Sancties

Een ander heikel punt is voor de wethouder de sanctiemaatregel in de Wet Inburgering. Volgens hem had Rita Verdonk de vooronderstelling dat als je mensen niet straft zij anders niet willen inburgeren.
Er bestaan in Zaanstad geen financiële drempels. Als een inburgeraar tachtig procent van de lessen volgt en deelneemt aan het examen vervalt de eigen bijdrage. De eventuele reiskosten of een medisch onderzoek om beperkingen vast te laten stellen worden vergoed.
,,Daarnaast hebben wij gekozen voor een getrapte sanctiemaatregel. Ik denk juist dat heel veel mensen zelf wel willen, maar dit betekent niet dat alles vrijblijvend mag zijn. Mensen die het niet kunnen okay, want dan houdt het een keer op. Bij mensen die niet willen moet je je echt afvragen wat zij hier te zoeken hebben en die mogen wat Zaanstad betreft ook wel stevig worden aangepakt”, reageert Piet Keijzer.
Wanneer iemand niet opdaagt bij het intakegesprek ontvangt deze een waarschuwingsbrief. Hierin wordt de inburgeraar nogmaals uitgenodigd voor een eerste gesprek en tevens gewaarschuwd voor een boete in het kader van de wetgeving. In slechts drie procent van de gevallen is het opleggen nodig geweest van zo'n boete.

Verplichting

Het verplicht stellen van inburgeren is vanzelfsprekend voor de SP wethouder. ,,Je hebt geen schijn van kans als je de taal niet goed spreekt en niet weet wat er in Nederland te koop is. Mensen die vluchten uit benarde omstandigheden zijn vaak ondernemende mensen. Of zij nu wel of niet verplicht zouden zijn, volgens mij doen zij vanuit zichzelf mee in Nederland.
Als zij in onze samenleving opgenomen worden dan kunnen deze mensen uiteindelijk ook gebruik maken van de verzorgingsstaat en die moet je ook beschermen. Om dit op langer termijn te kunnen behouden kun je ongeremde immigratie niet toestaan, want dan houdt het gewoon op.”

Examen

Ongeveer 25 cursisten hebben inmiddels het inburgeringsexamen aangevraagd. Een deel van hen heeft het praktijkexamen afgelegd, maar de theorie niet. De afdeling Werk en Inkomen van de gemeente Zaanstad stelt dat de lange wachttijd voor het examen een groot probleem is. De Informatie Beheer Groep uit Groningen beheert de aanvragen van de examens en hier loopt de wachttijd tot een half jaar op.
De wachttijd is volgens de Zaanse ambtenaren nadelig, want het bereikte taalniveau en de kennis van de Nederlandse maatschappij moet wel op peil blijven. Bovendien moet het inburgeringsexamen binnen een bepaalde tijd gedaan worden en dat is lastig wanneer tussen de praktijk- en theorie-examens enorme tijdsverschillen zitten.

Controle

Op de prestaties worden alle gemeenten gecontroleerd door het Rijk. De ontwikkelingen worden geregistreerd in het zogenaamde ISI-systeem. Hierin kan het ministerie dagelijks kijken. Na 2009 controleert een accountant de verrichtingen, waarna de gemeenten de definitieve afrekening krijgen van het ministerie.

Ontslag

De onderwijsaanbieders Hudson en Prins & Heida, die de inburgeringscursus in Zaanstad uitvoeren, hoeven geen personeel te ontslaan. Integendeel er zijn zelfs extra docenten aangetrokken. Het aantal intakegesprekken is verdubbeld, omdat er meer aanmeldingen zijn. De verwachting is dat in 2008 circa zeshonderd mensen de cursus kunnen starten.
Niettemin zou het een probleem kunnen worden wanneer de inhaalslag gemaakt is en het aantal inburgeraars na 2009 beduidend minder is. Wethouder Piet Keijzer zegt hierover: ,,Dan wordt het afschalen. Er is voor drie jaar getekend. De grote aantallen zijn op dat moment aan de beurt geweest. Je krijgt nog een uitloop. Hudson en Prins & Heida kunnen leveren tussen nul en alles. De vermindering zie je ruim van tevoren aankomen en daar moeten deze bedrijven op participeren”.