Zaanstreek

Hoeveelheid vacatures in technische branche groter dan aanbod werknemers

door: Willem Croese

ZAANDAM – Ambtenaren van de gemeente Zaanstad en medewerkers van het Centrum Werk en Inkomen (CWI) zijn afgelopen donderdagochtend langs enkele Zaanse bedrijven gegaan. Met de hoop meer inzicht te krijgen over de kansen van werkzoekenden op de arbeidsmarkt. Ook Sociale Zaken wethouder Piet Keijzer heeft zich laten informeren.

De blauwe dubbeldekker bus van de gemeente Zaanstad rijdt rustig het terrein op van het voormalig Eurometaalterrein. Aan de poort laten bewakers weten dat het gezelschap welkom is. In de voormalige bedrijfsschool van Eurometaal is 'Tetrix bedrijfsopleidingen' gevestigd. Jongeren van zestien tot en met vijfentwintig jaar krijgen hier op gewenst niveau hun opleiding in technische vakken, zoals in de metaal en de elektra.

Voorschakeltraject

Het zogenaamde 'voorschakeltraject' is voor hen die door diverse problemen geen werk hebben. Zij leven van een uitkering. Om de kansen op werk te verbeteren worden de technische opleidingen gegeven. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en werkgevers betalen dit samen.
De leerlingen moeten naast het voorschakeltraject een stageplaats zien te bemachtigen. Op 1 januari dit jaar heeft ongeveer de helft van de dertien deelnemers zo'n plek gevonden bij een werkgever. Het vinden en verkrijgen van een stageplaats is volgens Tetrix-directeur Frank Joosten een moeilijk proces. ,,Bedrijven moeten in de stagiaires geloven die zij hebben. Aan het einde van een stage hebben de jongeren een grote kans op een baan”, zegt hij.

Onzichtbaar

Voor de zogenaamde opleiding niveaus één en twee hebben bedrijven jongeren in dienst. Volgens Joosten betalen die bedrijven de kosten van de opleiding liever in plaats van dat zij interne opleidingen geven. Oudere werknemers worden zodoende niet direct belast met het opleiden van hun jonge collega's. Bovendien is de externe opleiding aanzienlijk goedkoper.
Len Thesing, Tetrix-opleider, stelt dat in de Zaanstreek meer vacatures zijn dan dat er ingevuld kunnen worden. ,,Techniek is vaak onzichtbaar. Men weet dat bijvoorbeeld melk van de boer naar de winkels gaat, maar niet dat in het proces daartussen veel techniek zit. Wij moeten er echt voor knokken om jongeren in de techniek te krijgen.”

Vakkanjers

Len Thesing gaat met wethouder Piet Keijzer en zijn gevolg door het schoolgebouw. Overal zijn jongens druk aan het werk. De één zit voorovergebogen een technische tekening te bestuderen en anderen zijn in speciale kamers bezig hun werk te lassen. Zaanstad raadslid Cees van de Bovenkamp (ZOG) is een oud-werknemer van Eurometaal en thans bestuurslid van Tetrix. ,,Die laskamers heb ik gemaakt”, vertelt hij zichtbaar trots met een grote glimlach. De wethouder krijgt waar nodig technische uitleg van het raadslid.
Om de techniek verder te promoten wordt een wedstrijd gehouden onder het mom van 'Vakkanjers'. Uiterst geconcentreerd zijn de jongens bezig met hun opdrachten. Len Thesing verzoekt het bezoekende gezelschap niet met de leerlingen te praten, omdat het hen zou kunnen afleiden van de werkopdracht.

Mosterd

Na afloop van de rondleiding keren de bezoekers terug naar de bus. De volgende halte is het bedrijf 'Mosterdmolen de Huisman' van Frank Bosman. Tot voor enkele jaren geleden werd de mosterd nog in de molen aan de Zaanse Schans gemaakt. ,,Dit kon echt niet meer. Vrachtwagens tegelijk kwamen spullen brengen en onze mosterd halen”, vertelt de zichzelf nog steeds noemende molenaar.
Vanaf 1961 wordt de mosterd geproduceerd vanuit de molen. Het bedrijf is nu gevestigd aan de Samsonweg in Wormerveer. ,,De molen blijft. Die is voor de verkoop van mosterd”, zegt Frank Bosman. De molenaar vindt zichzelf geen zakenman, maar meer een mosterdmaker. Toch doet hij zaken met de Zaanse grootgrutter Albert Heijn.

Nuchterheid

Eens kwam hij in pak bij het AH hoofdkantoor voor een zakelijk gesprek. Frank Bosman werd er op gewezen dat hij rustig in zijn gewone kloffie had kunnen komen, zoals de handelaren hem kennen. De Zaanse zakelijke nuchterheid is bij groot en klein kennelijk een gewoon goed.
Uitbreiden wil de molenaar niet, maar om in de stroom van de markt mee te kunnen gaan moet hij toch een robot in zijn bedrijf plaatsen. Extra personeel verwacht hij in de naaste toekomst ook nodig te hebben. ,,Eerst zal de hal omgebouwd moeten worden”, zegt Frank Bosman hierover.

In de bus terug naar het CWI gebouw in Zaandam zegt wethouder Piet Keijzer gekscherend dat hij nu weet waar hij de mosterd vandaan moet halen. Hij vindt het 'indrukwekkend' hoe het bedrijfsleven in de Zaanstreek bouwt aan de toekomst door ook stil te staan bij werkgelegenheid. Dit moet volgens hem ook zijn ambtenaren en de CWI medewerkers tot goede plannen brengen.