Zaanstreek

Zaanstad gestraft door regering voor goede uitvoering beleid

Door: Willem Croese

ZAANDIJK – Piet Keijzer kan er niet over uit. Boos is hij, want naar zijn mening doet het kabinet 'een poging tot diefstal'. Onder leiding van de wethouder worden de Wet Inburgering, de Wet Werk en Bijstand en het Besluit Locale Subsidie in Zaanstad uitgevoerd. Met succes zelfs. En nu worden de rekeningen gepresenteerd, omdat andere gemeenten en de landelijke overheid niet de juiste resultaten boeken.

De SP'er begrijpt er niets van. ,,Wij houden ons aan de voorschriften en ik moet zeggen zelfs op een zeer slimme manier. Geen financiële tekorten. Er zijn zelfs bonussen voor Zaanstad. Nu anderen niet goed genoeg gehandeld hebben mogen wij bijspringen. Solidariteit prima, maar hier moet Wouter Bos, minister van Financiën, zelf eens in de buidel tasten."

Exploitatieverlies

De Wet Inburgering (WI) is er eentje van oud-minister Rita Verdonk. Zij heeft de inburgeringsplicht ingevoerd. Gemeenten echter moeten de wet uitvoeren. Zij moeten op hun beurt via de zogenaamde Europese aanbesteding bedrijven het werk laten doen. Voordat het zover is vliegen de offertes over tafel. Ook die van de Regionale opleidingcentra (Roc).
Deze scholen hebben een jarenlange reputatie op het gebied van onderwijs voor anderstaligen. Uit de praktijk blijkt na de invoering van de WI dat veel Roc's bij gemeenten niet in aanmerking zijn gekomen voor de inburgeringscursussen. De concurrenten echter wel. Nu klagen die Roc's en enkele andere organisaties over een exploitatieverlies doordat zij de boot gemist hebben.
Piet Keijzer: ,,Minister Ella Vogelaar heeft gezegd dat die verliezen afgedekt moeten worden. Met die opvatting ben ik het niet eens. Wij bewijzen in Zaanstad dat het ook anders kan zonder exploitatieverlies in aanloop. De gemeenten moeten eenderde meebetalen van de minister. Ook Zaanstad. Dit betekent voor Zaanstad een bedrag van ruim honderdduizend euro, waardoor aan het eind van de verplichte inburgering in onze gemeente een flink aantal inburgeraars niet aan de beurt komt, want dan is het geld op.''

Geen bonus

Het terugdringen van het aantal mensen in de bijstand is geregeld via de Wet Werk en Bijstand (WWB). De afspraak tussen de gemeente en het ministerie is een afname van 15 procent van het aantal uitkeringsgerechtigden van 2007 tot 2011. Verder is er een inspanningsverplichting tot een reductie tot 25 procent. Als een gemeente dit haalt krijgt deze een 'bonus' en dat is een extra meevaller. Deze afspraak is gemaakt tussen Den Haag en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).
,,Zaanstad zit in het tweede jaar en het gaat goed wat dit beleid betreft. Wij halen ook dit jaar positieve cijfers. Het ziet er naar uit dat wij de bonus halen", vertelt wethouder Piet Keijzer.
,,Alle sociale diensten worden in het land onderzocht door Divosa, de landelijke vereniging van sociale diensten directeuren. Zij stellen tamelijk objectief vast of er goed dan wel slecht gepresteerd wordt. De zogenaamde 'nadeelgemeenten' die de norm niet halen hebben extra geld nodig. In Den Haag is al besloten dat Zaanstad meer dan tweehonderdduizend euro op tafel mag leggen om die nadeelgemeenten te steunen. Landelijk wordt op die manier 25 miljoen euro hiervoor geïncasseerd.''
Wanneer het ministerie vindt dat zo'n nadeelgemeente er niets aan kan doen dat er een tekort is stelt Piet Keijzer dat het ministerie zelf de rekening moet betalen. ,,En als het eigen schuld is moet zo'n gemeente zelf maar op de blaren zitten. Een gemeente, zoals Zaanstad, die keihard gewerkt heeft ga je niet met ruim twee ton korten."

Vertraging

Alsof het allemaal niet genoeg is geeft wethouder Piet Keijzer het derde voorbeeld. ,,Via het Besluit Locatiegebonden Subsidie (BLS) is besloten dat er extra geld vrijkomt voor het bouwen van sociale woningen. De eis is dat het voor 2010 afgerond moet zijn. Het grote probleem bij bouwen tegenwoordig is de luchtkwaliteit gekoppeld aan de ruimtelijke ordening. Door getreuzel hierover in Den Haag op het ministerie van VROM over de kwaliteit van de meetgegevens is de woningbouw voor Inverdan met één jaar vertraagd, waardoor wij hier de vereiste 700 woningen voor 2010 niet halen. Dit laatste is inclusief ruim 200 sociale woningen. Die vertraging kost de gemeente afgerond twee miljoen euro. Zaanstad heeft daarom via de Stadsregio Amsterdam om verlenging gevraagd voor deze regeling tot 2011. Het antwoord van minister Wouter Bos is als je niet op tijd bouwt krijg je geen subsidie. Ik noem dit beleid een poging tot diefstal.''

De Zaanse wethouder is zichtbaar geïrriteerd. ,,Doen wij ons best worden wij nog gestraft ook. Het werkt allemaal zeer ontmoedigend.'' Piet Keijzer is namens Zaanstad in verweer gegaan. Voor de WI kwestie is er een brief naar het ministerie gegaan, voor de WWB eentje naar de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en voor de BLS is er steun gezocht bij de Stadsregio Amsterdam. Het is nog afwachten of deze vormen van protest effect zullen hebben.