Zaanstreek

Meeste Kamerdebatten zijn oersaai

Door: Willem Croese

DEN HAAG – Op het moment dat SP-kamerlid Jasper van Dijk zijn betoog voor SP-leden wil afsluiten staat zanger Harry Slinger op, die nog wat wil zeggen. ,,Ik vind het jammer dat hier geen tomatensap te drinken is.” De aanwezige SP'ers, die vrijdag 19 september op bezoek zijn in de Tweede Kamer, schaterlachen na deze slingeriaanse opmerking. Een boswachter uit Kampen fluistert dat hij graag tomaten wil kweken.

Zaanse SP'ers voor het Tweede Kamergebouw
Foto: Willem Croese

Een Zaans SP-lid wordt gevraagd. ,,Is dat het logo van Kentucky Fried Chicken?” De vragensteller wijst tegelijkertijd naar de button op het overhemd van de SP'er. Deze schiet in de lach. De afbeelding is niet die van de fastfoodketen, maar wel van Trotski. Een knap verschil dus. Aan humor heeft het niet gelegen wat de rondleiding betreft in het politieke Mekka van Nederland.

Bezoeker

Voordat de Zaanse SP'ers het parlementsgebouw kunnen betreden staan zij enige tijd in de rij. Iedereen wordt gecontroleerd. Horloges, riemen, en soortgelijke zaken moeten af. Net als rugzakken en jassen gaan de spullen in een bak door een scanapparaat. De SP'ers zelf moeten door een poortje. Bij één van hen gaat een pieper af. De broekspijpen moeten omhoog in opdracht van de bewakers. Er wordt niets gevonden.
Opgelucht haalt men adem na de controle. De volgende stap is om alle persoonlijke bezittingen bij de garderobe af te geven. Een SP-fractiemedewerker vangt de Zaankanters op. Zij krijgen een grijze sticker opgeplakt met het begrip 'Bezoeker'.

Marcus Bakkerzaal

Na ontvangst met broodjes, koffie of fris wordt een film vertoond over de gang van zaken in de Tweede Kamer. Vervolgens wordt de veertienkoppige Zaanse SP ploeg rondgeleid door het gebouw. Wanneer een deel van het complex bezocht is loopt het gezelschap door gangen waar keer op keer gewacht moet worden bij veiligheidssluizen. SP-fractiemedewerkers vragen toestemming om naar de volgende ruimte te gaan.
Bij de 'Marcus Bakkerzaal', vernoemd naar de oud CPN'er uit Zaandam, staan een aantal veiligheidsagenten de boel scherp in de gaten te houden. Ironisch genoeg worden daar de voorbereidingen getroffen voor een vergadering van Geert Wilders en zijn fractieleden.
Enkele SP-leden mopperen wat over de veiligheidsmaatregelen en democratie. Een veel gehoorde opmerking van hen is dat de Tweede Kamer als het huis van de Nederlandse democratie open en transparant zou moeten zijn in plaats van een soort vesting.

Hollands landschap

In de plenaire zaal van de Tweede Kamer neemt het Zaanse gezelschap plaats op de publieke tribune. ,,Tijdens vergaderingen mag je als bezoeker niets zeggen en ook geen acties voeren door bijvoorbeeld t-shirts te tonen voor of tegen het één of ander”, wordt uitgelegd.
De architecten van het gebouw hebben met interieurdeskundigen en kunstenaars een poging gedaan om het Hollandse landschap in de zaal vorm te geven. Het groene tapijt moet weidegras voorstellen. De lampen aan het plafond de sterrenhemel.
In de oude Tweede Kamer is gekozen voor rechthoekig fel gekleurde stukken tapijt die de multiculturele samenleving moeten uitbeelden. Aan de gevel in één van de gangen hangt de Nederlandse vlag. Via de vlaggenstok druipt voortdurend water over de vlag. De druppels vallen hieruit neer op de grond alsof de Nederlandse driekleur huilt.

Theater

De Tweede Kamer oogt klein, zoals een gemiddelde theaterzaal in een provinciestad. Nog kleiner is de Eerste Kamer. Het ruikt er muf. De muren zijn bekleed met een soort bloemetjesmotief van stof. Het plafond is beschilderd met allerlei taferelen, zoals kinderen die naar beneden kijken in de zaal van reflectie.
In beide kamers gaan de vergaderingen niet alleen om politieke inhoud en beleidsbepaling. Het is ook de vorm waarin die bijeenkomsten plaatsvinden. Zo is de strategie van Jan Marijnissen in zijn tijd als SP-fractievoorzitter om bij interrupties even te wachten totdat iedereen aan de beurt is geweest. Met korte stappen loopt hij naar de microfoon. De Kamerleden sidderen bijna, want de SP'er gaat het woord voeren. Meestal is dat duidelijke taal.
Volgens één van de SP-fractiemedewerkers zijn de Kamerdebatten doorgaans oersaai. Het duurt lang en aan alle parlementaire rituelen wordt gehoor gegeven. Niettemin is de rol van de SP-fractie groot, zowel letterlijk als figuurlijk. De ene keer wordt om machtsredenen een SP-voorstel van de hand gewezen en de andere keer boekt de fractie succes.

Handelingen

Van iedere vergadering wordt een letterlijk verslag gemaakt. In het politieke vakjargon heet dat 'handelingen'. Hiervoor is een speciale kamer ingericht. In een enorm hoge ruimte staan die verslagen ingebonden op boekenplanken. Om bij die handelingen te komen is er een Chinese draaitrap van 87 treden geplaatst.
Sinds de tijd van Napoleon zijn al die handelingsverslagen tot aan 2001 hier te vinden. Daarna zijn de stukken digitaal te verkrijgen voor politici. Studenten of onderzoekers willen nog wel eens gebruik maken van zowel de digitale als de gedrukte versies. Zij mogen dan in alle rust hun werk doen in de 'Handelingenkamer'.

Vol van de indrukken lopen de Zaanse SP'ers na afloop terug naar het NS-station van Den Haag. Zij passeren ambtenaren, politici, lobbyisten die druk heen weer gaan met hun aan documenten rijk gevulde aktetassen in de ene hand en vaak in de andere hand een mobiele telefoon waarmee zij de complete politiek op straat afhandelen.
Weg van de Haagse drukte reizen de SP'ers per trein terug naar hun geliefde Zaanstreek waar het aanzienlijk rustiger is. Voldaan kijken zij terug op een informatieve dag in het Nederlandse parlementsgebouw.