Zaanstreek

,,Betaald parkeren is gewoon autootje treiteren.”

Tekst en foto's: Willem Croese

ZAANSTREEK – In het hele land zijn SP'ers op stap onder het motto 'Buurten in de buurt'. Zij bellen bij buurtbewoners aan en delen de SP 'ZO' krant uit. Er wordt gesproken over de buurt tot en met wereldse zaken. Individuele leden van de partij gaan ook op pad voor de SP Zaanstreek website. Deze keer is Frank Vogel aan de beurt.

In 't Veldpark - Zaandam

In de haven van IJmuiden is Frank Vogel's vader in de jaren vijftig douanier. De kleine Frank brengt zijn vrije uurtjes door in de bossen, duinen en op het strand. Verandering komt in dit leventje wanneer zijn vader overgeplaatst wordt naar Zaandam. Het gezin verhuist in 1958 naar de Heijermansstraat recht tegenover het Burgemeester In 't Veldpark. Op een paar kleine uitstapjes naar andere Zaanse buurten na leeft Frank Vogel vanaf zijn achtste levensjaar in de Rosmolenwijk.

Werk

Als buurtbewoner kent hij iedere hoek van de Zaanse Jordaan. Frank Vogel en ik zijn praktisch buren. Wij drinken bij mij thuis koffie. Mijn 'buurman' pakt een papiertje waarop hij zijn route voor het buurten heeft staan. Daarna toont hij een kaart van de Rosmolenbuurt met een reeks omcirkelde getallen. ,,Ik ben met een project bezig. Van die punten maak ik vierkante zwart-wit foto's en plak ze later op een bord”, vertelt de gewezen kunstenaar.
Zijn artistieke bestaan heeft niet altijd een goed belegde boterham opgeleverd. Om zijn inkomsten te verkrijgen heeft hij jarenlang gewerkt in fabrieken, zoals bij Albert Heijn op de thee-afdeling. ,,Het was een mooie tijd. Wij hadden een tweeploegendienst. Als je 's avonds moest werken kreeg je in het restaurant een warme maaltijd, terwijl je vanaf het terras uitzicht had op de Zaan.”
In 2002 raakt de Rosmolenwijker werkloos. De jaren die volgen krijgt hij een bijstandsuitkering, maar daar is per 1 februari een einde aangekomen. Frank Vogel heeft weer een full-time baan, deze keer als magazijnmedewerker bij decorbouwers in Purmerend. ,,Je wil niet weten hoe blij ik ben.”

Kraakpand

Via het L.T. Roggeplein lopen wij richting het wooncomplex De Helling aan de Oostzijde. ,,Op die plek heb ik dus vroeger gewerkt bij Albert Heijn. Ik keek zo de Grootscheepmakersstraat in. Bewoners van de duplexwoningen haalden tussenwanden weg, zodat ze meer ruimte creëerden. De daken zakten in. Je kunt het nog zien”, vertelt Frank Vogel grinnikend.

Grootscheepmakersstraat - Zaandam

Waardering voor De Helling heeft hij niet. Een zestal fabrieken heeft jaren geleden plaats moeten maken voor deze woningen. ,,Qua stijl waren het echt mooie gebouwen, maar dit niet. Het is zelfs erg lelijk. Die huizen zijn niet eens te betalen door gewone mensen. Moet je zien op de bovenste etage hangen alleen maar verkoopborden. Als je nou zoveel geld hebt dan ga je toch hier niet zitten? Je kunt mij niet wijsmaken dat er geen mooiere locaties zijn.”
Op de hoek is een villa, die ooit van de houthandelaar Middelhoven is geweest. Het pand is gekraakt. Frank Vogel vindt het asociaal dat woningen lang leeg staan. Wat hem betreft kan na een jaar leegstand de koevoet erin. ,,Dit is gewoon een woning en daar hebben we te weinig van.”

Villa Middelhoven - Zaandam

De architectonische waarde van de villa vindt hij 'idioot' mooi. Het dak met zwarte pannen loopt door in de pui. De vorm van het pand is nagenoeg vierkant. ,,Vroeger was er ook een mooie tuin met bosschages en bijzondere planten. Een blauwe maandag heb ik bij de padvinderij gezeten en Middelhoven was hopman. In zijn tuin kwamen wij bijeen. Leuk hoor!”

Vroeger en nu

Frank Vogel moppert nog even na over de kolossale panden aan zijn linkerhand, terwijl wij doorlopen over de Oostzijde. ,,Het blijven hokken.” Schrijnend vindt hij de situatie in de Eendrachtstraat. De straat is afgesloten voor verkeer wegens verzakkingen. De gemeente zet volgens hem alles in het werk om de boel plat te gooien. ,,Dit is de voorbode van sloop.”

Eendrachtstraat - Zaandam

De Rosmolenwijker mijmert over de vele winkels die er vroeger waren. De opkomst van de supermarkten zijn de nekslag geweest voor de kleine ondernemers. ,,Vroeger was de vrouw thuis en die ging dan naar de groenteboer of de slager. Daar stond ze elke keer in de rij. Het is oude-mannetjes-gezeur, maar ik geef toe dat het sneller en makkelijker is om de Deka binnen te stappen.”
Voor de vrijwilligers van sporthal De Struyck heeft Frank Vogel enorm veel bewondering. In 2007 zijn ze de winnaars geworden van de 'Vrijwilligersprijs'. Ooit is de vereniging Theresia hier begonnen met een speeltuin en een rolschaatsbaan. ,,Volgens mij is dit de enige vereniging die 'echt' actief is in de buurt. Binnen is het altijd gezellig en druk.”

Zwaardemaker - Zaandam

Bij het voormalige fabrieksgebouw Zwaardemaker staat Frank Vogel stil. Hij kijkt omhoog en zegt: ,,Er is wel het één en ander gebeurd om dit zo te krijgen, maar wat blijft dit mooi. Ik vind het grandioos dat ze er appartementen van gemaakt hebben.” Het zandkleurige gebouw staat er keurig bij. Wij lopen langs Zwaardemaker om te genieten van het uitzicht op de Zaan. Een winters zonnetje schittert over het water.

Huren

De koude wind zorgt ervoor dat wij onze biezen pakken. Bij de Herderstraat vertelt Frank Vogel over een onderzoek dat hij gedaan heeft met SP-raadslid Guus Moot naar de wensen van de bewoners.
,,Wij wilden weten of die mensen het niet zonde vinden dat hun huizen gesloopt worden. Deur-aan-deur vroegen wij ernaar. De meesten konden niks zeggen, want die bewoners hadden een jaarcontract. Natuurlijk wilden ze wel blijven en een paar vonden dat het tijd werd om achterstallig onderhoud weg te werken. Toch konden wij geen vuist maken.”
De woningen aan de Herderstraat staan er nog steeds. Over de werkwijze van corporatie Parteon door korte huurcontracten te verstrekken heeft Frank Vogel geen goed woord over. Hij noemt het stiekem handelen. ,,Die club wil helemaal geen huizen verhuren, want daar hebben ze alleen maar last van. Parteon wil alleen nog randdingen doen, zoals buurthuizen beheren. Ze moeten woningen 'verhuren' en niks anders.”

Zieke walvis

Aangekomen bij de Prins Bernhardbrug kan Frank Vogel het niet laten zijn uitgesproken mening te geven over die brug. ,,Die twee tegengewichten zijn bijzonder lelijk. Als de brug open is geweest en de klep omlaag gaat is het alsof een zieke walvis naar beneden komt. Gezond kun je het niet noemen. Ik weet wel die oude brug was niet veel meer, maar wel mooier. Dat ding heb ik wel twintig keer zien veranderen.”

Prins Bernhardbrug – Zaandam

Naast de brug heeft een weeshuis gestaan herinnert Frank Vogel zich uit zijn jeugdjaren. ,,Het was een soort boerderij met bomen eromheen. Ze noemden het Oosterweide. Ik stond als kind bij de hekken te kijken naar de wezen die binnen speelden.”
Langs het terrein van de gesloopte flats aan de Koning Davidstraat gaan wij naar de Heijermansstraat. Links van ons staat de nieuwe brandweerkazerne aan de rotonde. Frank Vogel vindt het een mooi gebouw, vooral het huis ernaast waarin geoefend wordt. Hij maakt er een schilderij van.

Gratis parkeren

Bezoekers en personeel moeten betalen op de parkeerplaats van het ziekenhuis met als gevolg dat er volop aan de rand van de Rosmolenbuurt voor 'niets' geparkeerd wordt. Als het aan Frank Vogel ligt komt er overal gratis parkeren met de parkeerschijf.

Parkeerprobleem Heijermansstraat - Zaandam

,,Niemand laat zijn auto voor de grap bij het ziekenhuis staan. De parkeermeter levert meer op voor de gemeente en je ziet hier de resultaten. Betaald parkeren is gewoon autootje treiteren.” Sinds de renovatie van het park zijn enkele parkeerplaatsen gemaakt aan de ventweg. De overige plekken die hier waren zijn als sneeuw voor de zon verdwenen.

Kaalslag In 't Veldpark - Zaandam

De kaalslag in het park is ook al een doorn in het oog van Frank Vogel. Een park moet volgens hem een beetje natuur zijn waar je rustig kunt zitten met een boek en een glas wijn. ,, Ik mis het echt. Dit is niet meer het park waar ik als kind heb gespeeld.”