Zaanstreek

'Mensen met een bijstandsuitkering zo snel mogelijk passend aan het werk'

Door: Willem Croese

ZAANDIJK – Het kan niet op, de dienst Werk en Inkomen van de gemeente Zaanstad heeft een ruime voldoende (7,1) gekregen van uitkeringsgerechtigden en uit onderzoek is gebleken dat Zaanstad tot de beste gemeenten behoort voor de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB). Wethouder Piet Keijzer is meer dan tevreden hierover, maar achteroverleunen zit er niet in.

In 2006 heeft de Zaanse dienst Werk en Inkomen het verzoek ingediend om meer verantwoordelijkheid te leggen op de werkvloer. Het college van B en W is hier destijds mee akkoord gegaan. ,,Van harte heb ik dit onderschreven, want mensen met een bijstandsuitkering wil ik zo snel mogelijk ‘passend’ aan het werk hebben. En met maatwerk in re-integratietrajecten erbij boek je opmerkelijke resultaten”, aldus de wethouder.

Succes

Zaanstad scoort in het jaar 2006 nog ruim beneden het landelijke gemiddelde. Onafhankelijk onderzoeksbureau SGBO heeft in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) gekeken naar de budgetten, loonkosten van medewerkers, re-integratie en armoedebeleid. De ommezwaai is gemaakt in 2006 en leidt tot de mooie cijfers in 2008. Op vrijwel alle punten is Zaanstad de beste.
,,Door hard en goed te werken hebben wij dit resultaat neergezet. De mensen op de werkvloer hebben meer ruimte gekregen en dat maakt het voor deze professionals aantrekkelijker om succesvol te zijn”, verklaart Piet Keijzer.
Of Zaanstad het zo goed blijft doen tijdens de recessie is de vraag. De wethouder schat in dat naar verhouding van de Nederlandse cijfers zijn gemeente geen grote problemen krijgt. ,,De crisis raakt heel Nederland, dus ook Zaanstad. Roet in het eten wordt hierdoor echter niet gegooid. Integendeel, nu wij het zo goed georganiseerd hebben blijft dat een groot winstpunt. Ook in moeilijke tijden.”
Naast dit onderzoek heeft SGBO ook een onderzoek gedaan naar tevredenheid onder klanten. In 2007 heeft Zaanstad het cijfer 6,8 gekregen en in 2008 een 7,1. Volgens het rapport zijn de telefonische bereikbaarheid en de openingstijden pluspunten. Toch vinden de klanten het onprettig om eerst bij een centrale de reden van een telefoontje uit te moeten leggen.
Verder vinden zij de stiptheid van uitbetaling, klantvriendelijkheid en duidelijkheid van formulieren goed. De dienst Werk en Inkomen wil net als de wethouder het niveau nog meer opkrikken.

Mobiliteitscentrum

Een nieuw fenomeen is Zaanstad rijker, namelijk het ‘Mobiliteitscentrum’. De UWV, het Werkbedrijf en de GSD hebben hun diensten zoveel mogelijk samengevoegd om de kansen van werkzoekenden te verbeteren. Op 15 maart is het startsein gegeven.
Piet Keijzer: ,,Werkgevers, werknemers, uitkeringsinstanties, onderwijs, Kamer van Koophandel en het midden – en kleinbedrijf zijn allemaal hierbij betrokken om er voor te zorgen dat mensen aan het werk komen en blijven.”
De wethouder ziet het Mobiliteitscentrum als een plek waar werkrelaties van diverse organisaties samenkomen. ,,De vraag was wie wat levert en daar worden nu werkafspraken voor gemaakt. Het feit dat al die partijen bij elkaar zitten en dit als een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen, helpt mensen op weg.”
De werkafspraken worden volgens Piet Keijzer getoetst. Hij vindt het alleen lastig om te weten wat er gebeurd zou zijn zonder het Mobiliteitscentrum. Het antwoord op de vraag of een dergelijk centrum een extra bijdrage levert voor de werkgelegenheid en het voorkomen van uitkeringen verstrekken moet de toekomst uitwijzen.

Re-integratie

Opvallend detail is dat re-integratiebedrijven niet vertegenwoordigd zijn in het Mobiliteitscentrum. Juist die bedrijven zouden hun bijdrage moeten leveren in het omscholen van werklozen en zoeken naar mogelijkheden. Het imago van re-integratiebedrijven is niet altijd even best.
,,Als gemeente onderzoeken wij zelf of zo’n bedrijf goed is of niet. Zaanstad heeft een ‘quickscan’ gedaan hiernaar. Je moet weten welke prestatiecijfers zij hebben en dat was de afgelopen drie jaar goed. Ik geef toe dat re-integratiebedrijven wisselend succes hebben. Wij kijken ernaar hoeveel mensen aan het werk komen en wat het ons kost. De Rekenkamer van Zaanstad doet hier ook onderzoek naar”, vertelt Piet Keijzer.

Pensioen

Al jaren spreken Haagse politici over het verlengen van de pensioengerechtigde leeftijd. De één wil 70 jaar, de volgende 67 en de andere 65. Voorstanders van het verhogen van de AOW-leeftijd vinden het voor de economie noodzakelijk om langer door te werken.
Piet Keijzer zegt dat hij hierover ‘genuanceerd’ denkt. Als iemand veertig jaar heeft gewerkt mag die van de wethouder op 63-jarige leeftijd met pensioen, maar als je tot je dertigste jaar hebt gestudeerd en daarna geen lichamelijk zwaar werk hebt gedaan niet. In dit laatste geval heeft hij er geen moeite mee dat mensen langer door moeten werken.
,,Je moet wel kijken naar arbeidsparticipatie van de groep 55 tot 65 jaar. Daar valt nog wel wat te winnen. Geleidelijk aan kun je dan de pensioengerechtigde leeftijd verhogen naar 67 jaar. Solidariteit moet je organiseren tussen generaties én binnen een generatie. Als ik met pensioen ga heb ik een goede voorziening. Het is dan niet erg te delen met mensen die een kleiner pensioen hebben.”
Werken vindt de wethouder geen straf, maar het hangt volgens hem wel af van welk soort werk en in hoeverre je daar zelf een keuze in hebt kunnen maken. ,,Met lichamelijk zwaar werk moet je op tijd stoppen. In dat soort gevallen kunnen mensen bijvoorbeeld in het onderwijs ondersteunend werk doen als conciërge.”