Zaanstreek

Uitgesproken door Patrick Zoomermeijer op de 1 meiviering 2011 in De Fabriek in Zaandam.

'Sinds vorig jaar zitten we opgezadeld met een knetterrechts kabinet. De verkiezingen waren een mediawedstrijd in het “keihard” bezuinigen en “keihard” optreden tegen buitenlanders. Deze wedstrijd hebben Wilders en Rutte toen gewonnen. En nu zitten we met een kabinet dat een harde economische bezuinigingsagenda doorvoert. Wij betalen nu voor een crisis die wij niet hebben veroorzaakt. De PVV moet ondertussen de aandacht van de bezuinigingen afleiden door de islam en de moslims de schuld te geven. De rest is bijzaak, de grote ondernemers en hun vertegenwoordigers zitten op rozen.

We zien dat in veel landen, ook in Nederland, regeringen de ergste crisis sinds de jaren dertig misbruiken om nóg meer te bezuinigingen en nóg meer te privatiseren, dan ze toch al wilden. En dat terwijl er al decennia wordt bezuinigd en er sinds de jaren negentig van alles is geprivatiseerd. De al aanwezige onvrede bij brede lagen van de bevolking, wordt verder aangewakkerd nu de rijkste 25% van de bevolking, waaronder de bankiers, niet wordt getroffen door de bezuinigingen. En de bonussen in de banksector weer op het oude niveau zitten. Ondertussen betaalt driekwart van de bevolking, de meerderheid, de rekening voor de jaren van casinokapitalisme.

Een groot deel van deze onvrede wordt benut door PVV. En tegelijkertijd wordt de onvrede gevoed door het afbraakbeleid waar de PVV nu zelf voor verantwoordelijk is, als gedoogpartner van dit kabinet.

Het slechtste wat je nu kunt doen is de bezuinigingen zonder slag of stoot accepteren. Ten eerste zullen ze de onvrede vergroten, en daarmee de potentiële voedingsbodem voor extreemrechts. Ten tweede zou het een gemiste kans zijn om mensen bewust te maken van hun invloed, mensen betrokken te maken bij de maatschappij om hen heen en om saamhorigheid te creëren.

Want ondanks de pessimistisch klinkende woorden hiervoor, zijn we hier op de 1e mei niet samengekomen om te treuren en ons neer te leggen bij ons lot. Integendeel! De 1e mei is een lofzang op het lot van de werkende mens, op de strijd voor een beter leven, toen en nu, hier en daar.

Laat de PVV maar zeggen dat de islamitische of Arabische cultuur achterlijk is, de revoluties begin dit jaar bewijzen het tegendeel. En dat dankzij het gebruik van de moderne media, en laten we niet vergeten: gevoed door armoede en de wens op een beter leven. Natuurlijk is de situatie daar anders. Maar feit blijft dat opstanden zijn geslaagd die niemand vorig jaar nog voor mogelijk had gehouden. Strijd loont!

Als zij dat daar kunnen, in dictaturen en in armoede, dan moet dit kabinet van ons toch een eitje zijn? Laten we de onvrede hier positief benutten. Onder het motto: "wordt niet alleen kwaad, kom in beweging".

En dat kan ook lokaal, hier in Zaanstad! Laten we de linkse samenwerking hier vorm geven. Niet in woorden, maar in daden. Niet als een niet-aanvalsverdrag, maar door middel van een actieplan, een strijdplan. Binnen de gemeenteraad, bijvoorbeeld door het door de rijksoverheid neergelegde bestuursakkoord en de bezuinigingen die daar uit voort vloeien als Zaanstad af te keuren. Buiten de raad, door antiracistische activiteiten te organiseren. En door met bewoners en cliënten de strijd aan te gaan tegen de concrete gevolgen van rijksbezuinigingen in Zaanstad, bij onder andere Baanstede. En te kijken naar de mogelijkheden voor een linkse oppositie binnen de lokale vakbonden, tegen de vakbondstop die onze pensioenen aan het uitverkopen is. Daarbij kunnen we aansluiten bij vakbondsoppositie elders in het land. Deze week hebben FNV-kaderleden en bondsraadsleden het vertrouwen in Agnes Jongerius opgezegd.

Dan moeten we als linkse partijen bereid zijn te zeggen tegen Den Haag: “tot hier en niet verder”. Misschien moeten we onszelf wel uitroepen tot ‘bezuiningsvrije gemeente’, als een daad van burgerlijke of gemeentelijke ongehoorzaamheid. Wat we in ieder geval niet moeten doen, is braaf de bezuinigingen uitvoeren. Zeker niet als wij als Zaans links, en daar horen DIDF en andere niet in de raad vertegenwoordigde linkse organisaties ook bij, vinden dat deze bezuinigingen gewoon fout zijn.

Ik wil besluiten met twee voorbeelden van wat mogelijk is op lokaal niveau. Niet als het enig mogelijke, maar als vertrekpunt voor verdere strijd.

Als eerste buurtcentrum De Bovenkruier. Geconfronteerd met een dreigende sluiting, haalden bewoners zelf in drie dagen bijna 700 handtekeningen op en vulden ze de publieke tribune in de raadszaal. Ze lieten niet los tot er een bemiddelingspoging kwam die mogelijk de sluiting voorkomt. Dat kostte in dit geval de gemeente niets, maar belangrijker is dat de mensen gezamenlijk in beweging kwamen voor wat hun bezig houdt. Daarmee is een positieve draai gegeven aan een situatie die tot onvrede stemde. Ze namen het heft in eigen hand. De SP zal trouwens wel een vinger aan de pols houden, want De Bovenkruier moet natuurlijk blijven.

En als tweede voorbeeld de opstelling van GroenLinks in het debat over de bajesboten. Die bajesboten moeten natuurlijk gewoon zo snel mogelijk weg, en dat vond en vindt GroenLinks ook. Dat was voor hen een grens: “tot hier en niet verder”. Dat zij deel uitmaken van het college met de VVD en het ZOG die de bajesboten gewoon willen laten liggen, maakte niet uit: GroenLinks hield voet bij stuk. Dat kan dus ook, waarvoor dank.

Laten we op zulke positieve ervaringen verder bouwen. Dat is de beste manier om de geest van 1 mei te eren. Het gaat immers om solidariteit en strijd, en wat betreft de SP betreft ook om socialisme. Doe mee!'