Zaanstreek

‘Geld maakt niet gelukkig, dat heeft het met armoe gemeen’, wist Simon Carmiggelt. Hij raakte daarmee aan een bijzonder kenmerk van de verdeling van rijkdom: je moet het belang van geld niet overschatten, behalve als je tekortkomt. In de publicatie Er is genoeg voor iedereen; kiezen voor rechtvaardigheid laat de SP zien hoe het met de verdeling van rijkdom in Nederland zit, wat de gevolgen zijn en wat de SP ermee wil.

Onredelijke ongelijkheid

Om vast te stellen hoe ongelijk Nederland is, hoef je slechts de stroom van publicaties te lezen die de afgelopen tijd is verschenen. Natuurlijk het beroemde boek van Thomas Piketty Kapitaal in de 21e eeuw, waarin de econoom de feiten over ongelijkheid blootlegt op basis van een enorme hoeveelheid data waar tientallen economen al jaren aan werken. Conclusie: de ongelijkheid is enorm, en de aard van het 21e-eeuwse kapitalisme maakt dat zonder ingrijpen die ongelijkheid enorm zal toenemen. Het lijvige rapport Hoe ongelijk is Nederland van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid dat deze zomer verscheen, laat allerlei wetenschappers aan het woord over hun onderzoeksresultaten op het gebied van ongelijkheid in Nederland.

En wat blijkt? De inkomensongelijkheid lijkt mee te vallen. De vermogensongelijkheid is enorm én groeiende en de grote verschillen hebben allerlei nadelige gevolgen voor iedereen in de samenleving. Boeken als The price of inequality (2012), van nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz, die laat zien dat de ongelijke verdeling van rijkdom een schadelijke en verlammende ongelijkheid in macht oplevert. Wilkinson en Pickett’s The spirit level; why greater equality makes societies stronger (2011) toonde al aan hoe meer gelijkheid de samenleving versterkt en het welzijn van haar inwoners vergroot.

De situatie in Nederland

Toegepast op de situatie van Nederland liegen de resultaten van al dat onderzoek er niet om. De vermogensongelijkheid is in Nederland de op een na hoogste in Europa en de inkomensverschillen tussen de armste en rijkste Nederlanders zijn de laatste tientallen jaren fors toegenomen. Bovendien staat de onderste helft van de samenleving al ruim dertig jaar op de nullijn als het om koopkracht gaat. Om een beeld te krijgen van hoe het ervoor staat in nederland, de volgende feiten.

• De drie rijkste mensen in nederland bezitten samen méér dan de helft van alle Nederlanders bij elkaar.
• In 1990 verdiende een bestuurder uit de top 100 in iets minder dan twee weken evenveel als een minimumloner in een heel jaar. In 2011 had hij daar nog maar één week voor nodig.
• De inkomens in Nederland zijn schever verdeeld dan de CBS-statistieken laten zien.
• Nederlanders met een hoog inkomen betalen relatief evenveel belasting als mensen met een laag inkomen.
• Als je kijkt naar het totaal aan zorg-, huur-, kinderopvangtoeslagen, kindgebonden budget en hypotheekrenteaftrek, dan subsidieert de overheid de 10 procent mensen met de hoogste inkomens bijna vier keer zoveel als de 10 procent mensen met de laagste inkomens.
• Ongelijkheid leidt in Nederland tot lichamelijke klachten en is slecht voor de geestelijke gezondheid.

Onze sociale alternatieven

• Lees het hele artikel, alle werkelijke feiten en cijfers en onze socialistische voorstellen op de landelijke site van de SP
• Publicatie SP kiest voor rechtvaardigheid