Zaanstreek

Toen ik nog een klein meisje was, ging ik met mijn moeder 'naar de hertjes'. In een park bij ons in de buurt was een hertenkamp. De dieren waren tam en kwamen met hun mooie neuzen door het hek heen om aan mijn kinderhandjes te snuffelen. Dat deden ze omdat het zo'n 55 jaar geleden de gewoonte was om de dieren het oudbakken brood te geven. Dat dit niet goed voor ze was, had de mens van toen niet in de gaten. Toen waren de dieren, 'de hertjes', er nog ter vermaak van de mens.

Foto: Willem Croese

​Door Anna de Groot, Statenlid Noord-Holland

onwetendheid. Inmiddels is in Nederland de omgang met het dier veranderd. Niet voor iedereen, overigens. Maar de meeste Nederlanders zijn zich ervan bewust dat dieren hun eigen zelfstandige levens hebben en het goed voor hun welzijn is als wij mensen hen ook hun eigen zelfstandige levens laten leiden. Ook hebben wij inmiddels geleerd dat de dieren een essentieel onderdeel zijn van de biodiversiteit. En dat die biodiversiteit mede zorgt voor de instandhouding van alle leven op aarde. Als mens besluiten nemen over

dieren vereist dus een zorgvuldige afweging, waarbij alle belangen moeten worden gewogen (en niet alleen de belangen van de mens).

Op maandag 25 januari 2016 debatteerde de statencommissie NLM (Natuur, Landbouw en Milieu) over de damhertenin AWD (Amsterdamse Waterleidingduinen). Of het debat iets zou opleveren? In elk geval was het besluit een ontheffing te verlenen
voor het afschot van zo'n 2.400 damherten al lang door GS (Gedeputeerde Staten) genomen.

In de AWD zijn er teveel herten. Dat vinden GS, dat vindt de Faunabeheereenheid (de jagers) en dat vinden
de meeste politieke partijen. Daarom moeten de dieren worden afgeschoten tot er zo'n 800 over zijn. De Dierenbescherming, veel inwoners van Noord- Holland en andere politieke partijen vinden het aantal damherten in de AWD eigenlijk ook teveel, maar willen de populatie anders dan door afschot beperken.

Hoe dat 'teveel aan hertjes' in de AWD er is gekomen, is weer een heel ander verhaal.

Afijn, als lid van Provinciale Staten en de statencommissie NLM, mocht ik er iets over zeggen. Mijn bijdrage in eerste termijn luidde als volgt:

“Ik ben – nog niet zo lang geleden – wethouder Dierenwelzijn geweest. Het maken van een Dierenwelzijnsnota was een van mijn taken. Ook heb ik aan de wieg gestaan van de Dierenwelzijnsnota in Zaanstad. Onze partij, de SP, maakt zich altijd hard voor het welzijn, zowel van de mens als ook
van het dier. We moeten immers met z'n allen een goed leven kunnen hebben, dieren niet uitgezonderd.

Destijds vond ik het jammer dat het provinciale beleid steeds voorgaat op het gemeentelijke beleid. Het provinciale beleid levert vaak een – soms door de gemeente ongewenste – slachting onder dieren op waar gemeenten niets aan kunnen doen. Nu vind ik het weer jammer dat GS besluiten kunnen nemen waar PS blijkbaar geen invloed op hebben. Immers, het faunabeheerplan damherten in Noord- Hollands
en Zuid- Hollands duingebied 2016-2020 van de Faunabeheereenheid werd door GS al op 3 september 2015 goedgekeurd. Provinciale Staten heeft
over de goedkeuring niets te zeggen gehad. Dat is jammer, want we hadden er graag over willen besluiten.

Hoe dan ook, de SP is tegen het afschieten van 2.400 damherten in de AWD, net als de gemeenteraadsfractie van de SP in Amsterdam. Immers, de damherten komen weinig of niet meer op de openbare weg
(behalve op de Zeeweg), ze vreten de tuinen en akkers niet meer kaal, dus ze veroorzaken weinig of geen overlast meer rondom het inmiddels afgezette gebied.
Bovendien zijn ze een echte trekpleister voor de AWD. Veel mensen gaan naar de AWD om de tamme damherten van nabij te kunnen zien. Toeristen bezoeken dus de AWD en zullen ongetwijfeld bestedingen doen in de horeca van de omliggende plaatsen en dorpen. Voor de provincie is de economie immers vaak het belangrijkste argument om recreatie in natuurgebieden toe te staan. Nou, hier héb je er één!Van de deskundigen hebben wij zojuist vernomen dat de ene biodiversiteit de andere niet is. De ene deskundige zegt dat door het grazen van de herten een bijzondere biodiversiteit is ontstaan, de andere deskundige zegt dat het grazen van de herten de biodiversiteit in de AWD teniet doet. Dat is moeilijk te beoordelen, vaak schrijven rapporten naar de conclusie toe.

Wij hebben nog wel een vraag, alhoewel ook hierover veel gepraat is. Wat is de inspanning geweest om geboorten bij de damherten te beperken? En - omdat de damherten toch achter de tralies zit - kun je ervoor kiezen óf de mannelijke exemplaren (vasectomie) óf de vrouwelijke exemplaren (eileiders dichtbranden) te steriliseren. Er kan - populair gezegd - geen tsunami van mannelijke damhertentestosteronbommen binnen de hekken komen. De kudde is nagenoeg volledig afgeschermd. Als alle methoden van geboortebeperking zijn afgekeurd of onvoldoende gebleken, waarom is er dan niet verder gezocht naar een manier om de damhertenpopulatie te beperken anders dan door jacht en schieten? Geef daar maar eens een plausibel antwoord op!

Wij zijn en blijven het niet eens met het besluit van GS om het faunabeheerplan damherten in Noord- Hollands en Zuid- Hollands duingebied 2016-2020 goed te keuren. Ook omdat wij vinden dat het besluit de damherten te doden komt terwijl nog niet alle
mogelijkheden benut zijn. Bij voorbeeld: GroenLinks, de heer Hietbrink, pleitte zojuist voor het openstellen van de natuurbrug enwel nu.Onze Zuid- Hollandse SP- collega's pleitten overigens ook voor een beheerder van de kudde en niet voor de jacht. Zij pleitten voor een vroeg reactief beheer en het aanstellen van een wildbeheerder die over de damhertenkudde gaat. Het is de bedoeling dat de dieren niet afgeschrikt worden, want het zijn tamme dieren, waar mensen van heinde en verre van genieten.”

Het debat ging nog lang door. De stampvolle publieke tribune betuigde instemming of afkeuring, vergezeld van applaus of een bescheiden boegeroep. De meeste partijen waren uiteindelijk tóch voor afschot van duizenden damherten. De SP hield de rug recht en
bleef bij het eerder ingenomen standpunt. Gestemd werd en wordt er niet, want het besluit werd door Gedeputeerde Staten al genomen. Voor de dierenliefhebbers is er alleen nog de gang naar de rechter.

Na de commissie kreeg ik bedankjes, handdrukken en zelfs knuffels van het publiek. Dát is me als Statenlid niet eerder overkomen.