Groene zorg geeft extra kwaliteit in 'Het Pennemes'
Groene zorg geeft extra kwaliteit in 'Het Pennemes'
Het mag dan waar zijn dat overal in het land het aantal betaalbare woningen achteruit holt, op één plek in Zaanstad is de woningnood voor een heel aparte doelgroep grondig aangepakt, om niet te zeggen opgelost. In het verzorgingshuis 'Het Pennemes' in Zaandam hebben bewoners honderden vogelhuisjes in elkaar gezet, speciaal voor gierzwaluwen. Gierzwaluwen gaan sterk achteruit in Nederland omdat hun broed-plekken (onder dakpannen en in luchtkokers) steeds meer verdwijnen in de moderne woningbouw, maar onder de dakgoot van Het Pennemes rijen de zwaluwwoninkjes zich nu aaneen. Met een speciaal lokroep apparaat van de Zaanse Vogelwacht worden de diertjes opmerkzaam gemaakt op deze nieuwe voorziening. In afwachting van de nieuwe bewoners zijn sommige huisjes intussen gekraakt door groene halsbandparkieten. Tja, zo gaat dat...
SP'ers Nora Swagerman (raadslid), Anna de Groot (Statenlid), Gabriella Molioca en Carla Schuddeboom (steunfractielid) te gast bij Het Pennemes
Onder de bezielende leiding van Rutger de Graaf is Het Pennemes vastberaden de weg van de 'groene zorg' ingeslagen, zoals hij het noemt. Het is een weldadig concept. Een verzorgingshuis kan zoveel meer bieden dan zorg, is de gedachte. Energie bijvoorbeeld. Zonnepanelen op het dak zorgen op een zomerse dag voor meer stroom dan het huis nodig heeft. Het huis wordt dan energieproducent.
Maar ook extra welzijn. Bijenkasten op het dak zorgen voor honing voor de bewoners. De binnentuin biedt bewoners gelegenheid om zelf te tuinieren of zangvogels te houden en heeft ook allerlei verrassingen in petto zoals hele zachte 'knuffelkippen (zijde hoenderen), mobiele moestuintjes in bakken en speciale beweegtoestellen. Ook een winterverblijf voor de egel, die overigens liever in een nabije groenafvalhoop woont. Je kunt de natuur nu eenmaal niet helemaal naar je hand zetten. Vrijwilligers van het IVN (Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid) hebben er een beleeftuin van gemaakt en helpen bewoners en hun familie bij het ontdekken van al deze dingen.
Onderzoek naar groene zorg
Er zijn meer verzorgingshuizen waar enthousiaste personeelsleden of vrijwilligers dergelijke initiatieven nemen, maar in het Pennemes gebeurt dit planmatiger en met een achterliggend doel: onderzoeken wat wel of niet werkt om het leven van de bewoners aangenamer te maken en ook iets voor de buurt te kunnen betekenen. Daarvoor is Rutger de Graaf, communicatiedeskundige die o.a. bij de Universiteit van Amsterdam werkt, aan de slag met langlopende onderzoeken. Bijvoorbeeld of dementerende patiënten rustiger worden en beter slapen in een groene omgeving (een kamer met veel planten) en dan ook minder medicatie nodig hebben. Of wat de effecten zijn van een kamerwand met speciale groene planten op de luchtkwaliteit, zodat luchtverfrissers niet meer nodig zijn. Het ruikt in ieder geval nu al heerlijk fris en het staat erg mooi.
En dan zijn er nog de contacten met de buurt en de buitenwereld. De verzorgde en geurende binnentuin is open voor iedereen. Het idee om een buurttuin aan te leggen is helaas gesneuveld op ruzies tussen buurtbewoners, maar op het dak komt een boerderij, waar groepen van buiten (op afspraak) gebruik van kunnen maken voor hun activiteiten. Plannen op dit gebied zijn er nog genoeg. Hoe zou het bijvoorbeeld uitwerken als het hele gebouw met kamperfoelie werd bekleed? Het ligt in een zeer stenige omgeving met weinig groen en kamperfoelie vangt fijnstof.
Keurmerk goed idee
Het Pennemes heeft het Sociaal Wijk Team van de Rosmolenbuurt, waar het in ligt, onder zijn beheer en dat mes snijdt natuurlijk van meerdere kanten. Het huis heeft hierdoor veel contacten in de buurt en slaagt er bovendien in om groepen en individuen die iets met natuur, tuinieren of milieu te maken hebben naar binnen te lokken. Zij organiseren lezingen en andere activiteiten met de bewoners. Reclame maken is niet meer nodig, het budget daarvoor is afgeschaft. Om subsidie gaat het Rutger ook niet. Daar waar nodig verleent de gemeente alle medewerking. Hij heeft eigenlijk maar één wens: dat de gemeente de groene en de sociale kwaliteiten van het huis ook waardeert bij het inkopen van zorg. Dat is nu nog niet zo. Daartoe zou bijvoorbeeld gewerkt kunnen worden met een keurmerk van het IVN of van de Milieufederatie, of een andere milieuorganisatie. Dat zou meteen een stimulans zijn voor anderen om het weg van de 'groene zorg' in te slaan. Lijkt ons een goed idee.
De SP-werkgroep klimaat bezocht het Pennemes en gaat door met zich te verdiepen in kwesties van klimaatverandering en duurzaamheid, wereldwijd en lokaal. Kernvraag is: wat zou de gemeente kunnen en moeten doen, als de politieke wil er is.