Zaanstreek

Door: Willem Croese

Zaandam – Het lijkt erop dat er momenteel niets gebeurt in Zaanstad met de ganzen in het Jagersveld en het Sportpark Kalverhoek waar zoveel om te doen is.

Ganzen in het Jagersveld
Foto: Jolanda Hoogendoorn © 2006

Peter van Poelgeest, Provinciaal Fauna Adviseur Dierenbescherming Noord-Holland, is op zijn zachtst gezegd zeer verontwaardigd over de gang van zaken: “Zoals de gemeente Zaanstad het wil doen door de ganzen ‘weg te vangen’ helpt helemaal niet. Andere ganzen nemen hun plaatsen in. Ik begrijp dit werkelijk niet.”

Voor Peter van Poelgeest begon de kwestie over het wegvangen van de ganzen naar aanleiding van alle publiciteit rondom het ganzenbeheerproject of zoals hij zelf zegt ‘nestbeheerproject’. Dit project kwam tot stand door de inzet van met name de Zaanse raadsleden Anna de Groot (SP) en Saskia Hille (Groen Links).
Door tijdens de broedtijd de nesten van de ganzen te beheren wordt op een diervriendelijke manier gezorgd dat slechts één ei per ganzennest kan uitkomen. Zo wordt de populatie van de ganzen klein gehouden om de overlast in de omgeving aanzienlijk te verminderen. In 2004 werden in opdracht van de gemeente Zaanstad ruim 2000 ganzen vergast.
Het ganzenbeheerproject wordt in Zaanstad uitgevoerd door jongeren van Zwerk5. Dit zijn jongeren die geen werk hebben. Peter van Poelgeest heeft als fauna adviseur de jongeren van Zwerk5 bijgestaan.
“Ik ben oprecht geroerd geraakt over dit project. ’s Morgens vroegen de jongeren zich nog af wat zij doen tussen de ganzen en aan het einde van de dag vertelden zij mij zeer enthousiast te zijn over het werk,” aldus Peter van Poelgeest. Hij vindt het belangrijk dat mensen in contact gebracht worden met dieren. “Dit levert respect op voor alles wat leeft.”
Doordat het ganzenbeheerproject zo goed uitpakte werd Peter van Poelgeest benaderd door de ambtenaar Frank van de Horst van de gemeente Zaanstad. Er werd verteld dat Zaanstad problemen heeft met de ganzen in het Sportpark de Kalverhoek en het Jagersveld. Peter van Poelgeest werd gevraagd om onderzoek te doen naar een adequate methode om de ganzen op een diervriendelijke wijze te verdrijven uit deze gebieden, want de overlast van de ganzen is groot.
Ganzen zien een sportveld als een ‘gedekte tafel’ waar het goed toeven en eten is. Dit komt de sportvelden niet ten goede. Tijdens de zomermaanden moeten de sportvelden herstellen, zodat deze klaar zijn voor de aanvang van het nieuwe sportseizoen medio september a.s.

Lege sportvelden in de Kalverhoek.
Foto: Jolanda Hoogendoorn © 2006

Op 8 mei ging Peter van Poelgeest samen met Diederik van Liere op onderzoek uit in het Jagersveld en de Kalverhoek. “Diederik van Liere is een onderzoeker van wild levende dieren en in het bijzonder ganzen. Hij is echt een autoriteit op dit gebied,” aldus Peter van Poelgeest. De beide deskundigen kwamen na hun bezoek en studie naar zeggen tot gegarandeerde oplossingen voor het ganzenprobleem.

Oplossingen

Volgens Peter van Poelgeest en Diederik van Liere zijn er eenvoudige maatregelen te nemen om de ganzen te ‘verontrusten’, zodat de ganzen geen overlast meer bezorgen in de eerder genoemde gebieden.
Ganzen zijn gek op gemaaid gras. Vooral jong gras. Door zeer goede ogen kunnen aanvliegende ganzen uitstekend vanuit de lucht zien of een bepaald gebied aantrekkelijk is om te verblijven of niet. Wanneer er netten over de sportvelden geplaatst worden zullen de ganzen doorvliegen en elders hun plek zoeken.
De ganzen die niet komen aanvliegen, maar lopend of zwemmend aankomen, zoeken een goede stek over het land. Als voorbeeld geeft Peter van Poelgeest het ‘scheidsrechterveld’ op het Sportpark de Kalverhoek.
“Bij dat veld zijn er geen bomen. Voor de ganzen die via het water komen is het makkelijk om het veld op te gaan. Een dringend advies van ons is om het gras niet tot de slootkant te maaien.”
Wanneer het gras niet tot de kant gemaaid wordt ontstaat er een rietkraag en dat is voor ganzen een reden om niet vanuit het water het land te betreden. Volgens de beide onderzoekers helpen ondoorzichtige hekken aan de waterkant ook.
Zo kunnen de ganzen op simpele manieren niet op de sportvelden komen. Wel zullen de ganzen op zoek blijven naar andere gebieden om hun voedsel te vinden. In de omgeving zijn veel weilanden waar de ganzen hun gading zullen vinden.
Ook op de weilanden zal het gras moeten herstellen. Peter van Poelgeest stelt dat wanneer het zogenaamde ‘mozaiek beheer’ voor deze weilanden wordt ingevoerd, het ganzenprobleem aanzienlijk minder zal zijn. “Als je op bepaalde weilanden de ‘Witte Klaver’ inzaait zullen de ganzen daar naar toe trekken om te eten in plaats van de andere weilanden.”

Zaanse politiek

De gemeente Zaanstad besloot de ganzen weg te vangen. “Ik ben echt verontwaardigd over dit besluit. Nogmaals ganzen wegvangen helpt niet, want de lege plekken zullen door andere ganzen ingenomen worden,” zegt Peter van Poelgeest.
Op 9 juni zou dit in de Kalverhoek gebeuren en op 16 juni in het Jagersveld. Voor de ganzen in het natuur- en recreatiegebied Jagersveld is het zelfs onmogelijk om weg te komen. De jongen (pullen) zijn slechts enkele weken oud waardoor de volwassen ganzen niet wegtrekken.
Via een email op 7 juni j.l. werd Peter van Poelgeest door de gemeente Zaanstad op de hoogte gebracht over het genomen besluit van wegvangen. “Nota bene twee dagen voordat de ganzen in de Kalverhoek weggevangen zouden worden.” Hij heeft alles in werking gesteld om dit proces te stoppen. Bovendien is het wegvangen van ganzen met jongen strafbaar volgens de ‘Gezondheid en Welzijn Wet voor Dieren’.
Door de vragen van Anna de Groot (SP) en de motie (mede geïnitieerd door Groen Links en Rosa) kwam de discussie in de Zaanse raad op gang over de ganzen. Er werd besloten dat de Dierenbescherming eerst veertien dagen de kans krijgt en daarna Duke Faunabeheer.
Volgens Peter van Poelgeest is het onzin dat de Dierenbescherming veertien dagen de tijd zou krijgen om de door hem gegarandeerde wijze het ganzenprobleem op te lossen. Tot op de dag van vandaag is de Dierenbescherming hiervoor niet benaderd. Hij heeft de Zaanse wethouders een brief gestuurd met de juiste oplossingen.
Inmiddels gaat het gerucht dat men zelfs de ganzen wil laten afschieten door Duke Faunabeheer. Deze firma heeft een slechte reputatie in Zaanstad opgebouwd door enkele jaren geleden een compleet slagveld achter te laten bij het wegvangen van de ganzen. Onthoofde en platgewalste ganzen waren zelfs de resultaten wat dit commercieel bedrijf achter heeft gelaten.
“Wanneer er werkelijk ganzen afgeschoten worden stoppen wij met het ‘nestbeheerproject’ met Zwerk5, want dit staat in schril contrast met elkaar,” aldus Peter van Poelgeest. Hij heeft vorige week nog gesproken met wethouder Ronald Ootjers (Sportzaken) en hem de oplossingen voorgelegd.
“Aan het einde van het gesprek stelde Ootjers dat het toch geprobeerd moet gaan worden om de ganzen weg te vangen. Je zou denken dat die man niet geluisterd heeft naar mijn oplossingen.” Wethouder Ronald Ootjers zou over de oplossingen van Peter van Poelgeest nadenken en hem afgelopen maandag bellen met het besluit van de gemeente Zaanstad. “De heer Ootjers moet nog bellen,” zegt de dierenbeschermer teleurgesteld.

Gans met pullen bij het Sportpark Kalverhoek
Foto: Jolanda Hoogendoorn © 2006

Wat er nu met de ganzen gaat gebeuren is de Dierenbescherming niet duidelijk. Men vreest bij monde van Peter van Poelgeest op deze manier voor het ergste. Het is te hopen dat de gemeente Zaanstad alsnog de juiste besluiten neemt. Wel is het bekend dat Zaanstad rond het komende weekend het definitieve besluit bekend zal maken.