Zaanstreek

Door: Rob Poldner SP Zaanstad fractievoorzitter

Vandaag staat de financiële positie van Zaanstad centraal én wat wij willen doen met de middelen die ons ter beschikking staan.
Wat dat betreft is de SP van mening dat tekorten moeten worden teruggedrongen en de schuldenlast moet worden verminderd. Alleen door meer eigen financiën te hebben worden we onafhankelijker van externe financiers.
Door de kapitaalslasten te maximeren op 10% van de begroting of € 35 miljoen, is er een rem gezet op het oneindig financieren van [nieuwe] investeringen.
Het zal nog een flinke inspanning kosten om alle plannen te realiseren binnen deze 10%. Want bijvoorbeeld een overschrijding van de kosten binnen het programmaveld Inverdan moet gevonden worden binnen hetzelfde programmaveld. Hiermee wordt voorkomen dat geld voor Inverdan wordt weggehaald bij andere programmavelden. Want dat, is al dan niet terecht, de beeldvorming bij het publiek.

Het feit dat het onderhoud van de Openbare Ruimte met geleend geld gebeurt, betekent dat voor relatief duur geld [aflossing lening en rente hierop] relatief weinig onderhoud kan plaatsvinden. Door deze financiering in de afgelopen decennia is de achterstand in de Openbare Ruimte dramatisch te noemen en neemt gezien de jaarrekening van 2006 nog steeds toe.
De oplossingen uit het verleden, meer geld lenen en schulden laten oplopen, is niet meer mogelijk. Er moeten dan ook verschuivingen of bezuinigingen op de investeringen plaatsvinden.
Uiteindelijk is het doel dat de financiering van het onderhoud van de Openbare Ruimte, maar ook in het sociaal-culturele domein, gewoon uit eigen gelden kan wordt betaald. Eigen geld is goedkoper dan geleend geld en daarmee kan voor minder geld meer gerealiseerd worden.
Deze kadernota gaat uit van de werkelijke mogelijkheden van onze stad. Daarbij worden ook direct de beperkingen zichtbaar. De gezondmaking van de financiën wordt gefrustreerd door een aantal hoofdpijndossiers uit het verleden, zoals IKTC, VVZ, de Bieb, de sport en wie weet wat er nog meer tevoorschijn komt. Wij vragen ons af waarom de ernst van een aantal dossiers niet bekend was bij de college onderhandelingen?
Na deze algemene punten willen wij ingaan op een aantal specifieke zaken.

Meedoen in Zaanstad

In het speerpunt sociale cohesie wordt veel aandacht besteed aan meedoen.
Volgens de SP heeft sociale cohesie te maken met solidariteit. Iedereen heeft recht op goed onderwijs, op cursussen, op sociale en culturele voorzieningen.
Er mogen in Zaanstad geen belemmeringen zijn om deel te nemen aan activiteiten in de Zaanse samenleving. Daar zijn we het helemaal mee eens.
Bij belemmeringen wordt vaak gedacht aan fysieke belemmeringen of belemmeringen die te maken hebben met bijvoorbeeld taalachterstand.
De gemeente is voornemens in het kader van de WMO en de Inburgeringwet deze belemmeringen weg te nemen.
Er zijn echter ook financiële belemmeringen die maken dat mensen niet kunnen meedoen. Deze belemmeringen worden in de kadernota niet genoemd.
Door het uitgangspunt samen de trap op en af is het denkbaar dat gesubsidieerde organisaties die zich bezighouden met het meedoen van de Zaanse inwoners op het gebied van welzijn en cultuur, hun tarieven zullen moeten verhogen.
Daarmee ontstaan financiële belemmeringen.
Hierdoor zal de toegankelijkheid van deze voorzieningen afnemen voor de lagere inkomens. Natuurlijk is het niet de bedoeling mensen van deelname uit te sluiten, maar toch… De SP doet hierbij een beroep op de onderlinge solidariteit met een voorstel over de OZB:
De Rijksoverheid heeft namelijk besloten de huidige limitering van de OZB te schrappen. OZB die alleen nog geheven wordt over het bezit van woningen en overige panden, zowel gebruikte als leegstaande. In het collegeakkoord wordt uitgegaan dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Het tarief OZB wordt jaarlijks verhoogd met 1,5% plus inflatie. Uit oogpunt van solidariteit van en met de inwoners van Zaanstad doet de SP het voorstel om de OZB te verhogen met een extra 2 %..
Deze extra 2%, die aan Onroerend Zaak Belasting voor eigenaren wordt verkregen, wil de SP bestemmen voor het ondersteunen van organisaties die zich bezighouden met welzijn, cultuur en sport, teneinde ondersteuning te geven aan diegenen die door tariefsverhogingen niet langer aan deze activiteiten kunnen deelnemen.
Hiervoor dient de SP een motie in.
Als het gaat om het sociale gezicht van de stad vindt de SP het verontrustend dat er geen investeringen in maatschappelijke ondersteuning en welzijn vanaf 2008 zijn opgenomen.
Ook lezen we dat er een onderbenutting is bij de langdurigheidtoeslag en bij het hulpfonds.
Wat is de oorzaak van deze onderbenutting en wat kunnen we hieraan doen?
Bereiken we de mensen die aanspraak kunnen maken op deze voorzieningen wel voldoende?

Veiligheid

Hangjongeren lijken het grootste probleem te zijn in de veiligheidsbeleving.
Hierbij worden alle jongeren die in zaanstad ‘s avonds over straat lopen over één kam geschoren. Veel jongeren doen helemaal niets kwaads. Ze hangen. Een relatief kleine groep jongeren bezorgt overlast, van opmerkingen maken tot geweld en vandalisme. Deze kleine groep hangt helemaal niet. Ze zijn voortdurend bezig met rottigheid trappen. Door geen onderscheid te maken wordt de veiligheidsbeleving er niet beter op. Ouderen durven niet meer langs een groepje jongeren te lopen of durven er niets van te zeggen als ze voor hun deur staan. Ze zijn bang door verhalen in de media dat ze dan direct in elkaar zullen worden geslagen. Door in uitspraken van de gemeente niet langer alle jongeren onder één noemer te laten vallen maken we duidelijk dat er een verschil is tussen wat rondhangen, waar we dan ook tolerantie van de omgeving voor vragen en “crimineel” gedrag, dat nooit getolereerd mag worden.
Om hiermee een aanzet te geven dient de SP een motie in.

De brandweer heeft onze belangstelling. Zij zorgen voor de noodzakelijk veiligheid in de stad. Dit gebeurt nog steeds met veel vrijwilligers. Wij zijn daar trots op en zien uit naar het plan én de kosten om deze vrijwilligers voor de veiligheid in Zaanstad te behouden.
Aan de andere kant heeft de SP vragen bij de bedrijfseconomie bij de brandweer. Is deze wel efficiënt en accuraat? Zaken als niet inbare BTW of gebrekkige inkomsten uit verhuur geven geen professionele indruk en kosten de gemeenschap onnodig veel geld. De SP wil aandringen op een doorlichting van de financiële zaken die zou kunnen leiden tot besparingen. Met deze besparingen kan de basistaak van de brandweer, dus met vrijwilligers worden versterkt.

Milieu

Versterken van de economie wordt terecht belangrijk geacht. Zorg voor het milieu is ook belangrijk. Zorgen we dat we allemaal werk hebben en onze welvaart behouden? Of verhogen en zorgen we dat de lucht die wij inademen schoon is, onze bodem vrij van vervuiling, enz.
Met andere woorden: kiezen wij voor de korte termijn óf houden wij rekening met de draagkracht van onze wereld en het geluk en de gezondheid van de mensen?
Dat is ook de conclusie van de Tweede Duurzaamheidverkenning voor Nederland van het Nationaal Milieu Platform. “Samenhang ligt aan de basis van ‘duurzaamheid’. Waar samenhang verloren gaat, gaan in de fysieke ruimte onomkeerbaar kwaliteiten verloren voor toekomstige generaties.”
Misschien gaat het ons nog lukken om de verbetering van het milieu te verbinden met de verbetering van de economie en tegelijkertijd allerlei ruimtelijke problemen op te lossen. Dat zou mooi zijn. Duurzaamheid zal het toverwoord zijn voor de komende jaren.

Sterk inzetten op sociaal- economische verbetering kán de milieuproblemen vergroten. Vanwege geldgebrek kiest Zaanstad ervoor “de milieuproblematiek op te lossen daar waar zich de grootste kansen aandienen en de kans op het behalen van resultaten het grootst is”.
Wij begrijpen dat er geen geld is, maar vinden de oplossingsrichting die Zaanstad noodgedwongen kiest niet voldoende.
De SP dient hierbij een amendement in op besluitpunt 2.5 om het kader nog wat aan te scherpen.
“Echter daar waar op dit moment nog onbekende bedreigingen zich openbaren of waar zich op dit moment nog onbekende kansen voordoen, de noodzakelijke middelen in te zetten om de bedreigingen af te wenden en de kansen te grijpen”.

De mogelijkheden voor Zaanstad om verder bij te dragen aan een beter klimaat en een grotere leefbaarheid heeft de SP vervat in 2 moties:
1. betreft een motie over duurzaam bankieren door de gemeente,
2. betreft een motie om aan duurzaamheid in brede zin de hoogste prioriteit toe te kennen.

Openbare Ruimte

De SP heeft zorg over de oplopende achterstanden in het onderhoud. Daarom vinden wij dat daar waar de gemeente toezeggingen heeft gedaan met betrekking tot groot onderhoud in de Openbare Ruimte alsmede [verkeerstechnische] verbeteringen en verbeteringen waarvoor reeds een subsidie is binnengehaald, deze ook zullen worden uitgevoerd. Van uitstel mag geen afstel komen! Het uitgangspunt van betrouwbare overheid mag niet in het geding komen!
Deelt het college dit standpunt?

Sport
De SP is voorstander van een goed sport en spreidingsbeleid zoals afgesproken in het collegeprogramma. Wij zijn echter geen voorstander van gedwongen verhuizingen van sportclubs. We stellen verder vast dat er opnieuw geen ruimte is gevonden voor een skeelerbaan.

Wonen

Het bouwprogramma ligt op schema. Toch is dat nog steeds niet voldoende. Zorg is er over woningen voor starters, over 0-treden woningen en een teveel aan appartementen in het middeldure segment.

WMO

Belang bij de uitvoering van de WMO is en blijft de kwaliteit van de zorg, die we ondanks de aanbestedingen moeten kunnen waarborgen.

Schiphol is één van de grootste vervuilers in de regio. Waarom dan toch steeds groei toestaan? Ook al is het beperkte groei?

Wijkeconomie

De wijkeconomie versterken is niet alleen goed voor de werkgelegenheid, voor het milieu voor het verminderen van woon-werk verkeer, maar is vooral ook van belang voor het behoud van de leefbaarheid in de wijken.

Duurzaamheid en kleinschaligheid zijn kernbegrippen voor een gezonde maatschappij waar iedereen aan deel kan nemen.