Zaanstreek

SP-raadslid Sonja van Elmpt pleit voor aanpassingen om betere hulp te bieden

Door: Willem Croese

ZAANDAM - ,,Mensen die om zorg vragen zijn vaak niet mobiel, dus kunnen zij niet naar een loket”, zegt SP-Zaanstad raadslid Sonja van Elmpt. De dagelijkse gang van zaken kent zij als geen ander door haar jarenlange werkervaring in de thuiszorg. Mensen met lichamelijke beperkingen, een chronische ziekte of psychische problemen kunnen in aanmerking komen voor een voorziening of hulpmiddel. Vanaf 1 januari 2007 is dit geregeld via de 'Wet maatschappelijke ondersteuning' (Wmo). De gemeente moet het uitvoeren.

Sonja van Elmpt
Foto: Willem Croese

Zaanstad heeft de organisatie 'Zorgzaan' in het leven geroepen welke een samenwerkingsverband is tussen Regionaal Indicatieorgaan (RIO) Zaanstreek, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening (SMD), Mennistenerf, MEE Amstel en Zaan en Wijksteunpunt Dirk Prins. Speciaal voor de hulp aanvragen zijn er vier Wmo-loketten in de gemeente. Verzoeken kunnen ook ingediend worden via de website van het RIO of telefonisch.

Huisbezoek

Of de hulpvraag terecht is en in welke mate deze nodig is wordt uiteindelijk bepaald door een inventariserend gesprek aan het loket door een vrijwilliger of aan de hand van een 'telefonisch' gesprek. Een enkele keer vindt er een huisbezoek plaats om de indicatie vast te stellen. En hier wringt de schoen volgens Sonja van Elmpt. ,,Je kunt niet aan het loket of door de telefoon zien in hoeverre hulp nodig is, om dit te weten moet je wel bij iedereen huisbezoeken doen. Dan zie je pas echt wat iemand nog wel of niet kan.”
Door haar werkervaring weet de SP'er bijvoorbeeld dat ouderen zich vaak flinker voordoen dan wat de werkelijkheid is. Sonja van Elmpt stelt dat de plank misgeslagen kan worden als het slechts bij een telefoontje blijft. ,,Je kunt zelfs de verkeerde soort hulp krijgen.”

Afgeketst

De Zaanse SP-fractie is een groot voorstander van indicaties door huisbezoeken. Sonja van Elmpt heeft aanvankelijk overwogen in de gemeenteraad voorstellen hiervoor te doen, maar deze zijn afgeketst. ,,Het kost meer tijd en geld. En de snelheid van zorg aanbieden zou in het geding komen. Iedereen had de mond vol over de komst van zoveel mogelijk loketten. Bovendien hield wethouder Corrie Noom (PvdA) een redelijk verhaal.”
Toch wil de SP bij monde van Sonja van Elmpt dit punt weer aan de orde stellen, want het is naar haar mening hard nodig na evaluatie over de Wmo. ,,Om te beginnen is vakkundig personeel van belang, zodat je een goede kwaliteit qua werk kunt leveren. Voldoende geld ook, want anders kan dit niet gefinancierd worden.”

Jeugdzorg

Over het jaar 2007 heeft Zaanstad zo'n anderhalf miljoen euro overgehouden aan de Wmo. Hiervan is drie ton naar de pot algemene middelen gegaan. De rest is voornamelijk gereserveerd voor nieuw beleid, zoals problemen van de jeugd.
Sonja van Elmpt: ,,Jongerenopvangcentrum De Passant had hieronder kunnen vallen. Wethouder Corrie Noom zei dat het Wmo-geld niet bestemd is voor jongeren onder de achttien jaar. Dat geld moet volgens haar van de provincie komen. Staatssecretaris Jet Bussemaker (PvdA) gaat er juist van uit dat de gemeente de opvang voor deze jongeren wel moet beoordelen, dus indirect zegt zij dat De Passant in Krommenie kan blijven.”

Onderzoek

Sonja van Elmpt heeft enkele maanden geleden een motie ingediend om onderzoek te laten doen naar de noodzaak van dergelijke opvang. ,,Wethouder Corrie Noom beweerde dat twee bedden genoeg zijn voor Zaanstad, terwijl De Passant bijna continu zeven volle bedden heeft. Inderdaad bleek een grotere capaciteit nodig te zijn.”
Na het onderzoek zou Spirit aan de Westzijde in Zaandam moeten starten met de opvang voor zwerfjongeren op basis van het idee waar Dirk Smit ooit mee is begonnen met De Passant in Krommenie. Sonja van Elmpt is hier op tegen, want De Passant heeft alles al wat geboden moet worden en dan hoeft er voor haar geen nieuwe plek te komen.
De SP heeft in de gemeenteraad een tegenvoorstel ingediend om De Passant onder de Wmo te laten vallen. Op het punt van bijna volledige steun van de raad trok wethouder Corrie Noom haar Spirit voorstel in. Sonja van Elmpt kon niet anders dan haar eigen voorstel ook intrekken met als gevolg dat het besluit over De Passant weer is uitgesteld.

Nieuwe problemen

De invoering van de Wmo kan het SP-raadslid niet anders zien dan een bezuinigingsronde. De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) biedt aanzienlijk minder voorzieningen voor hulpbehoevenden. Men moet nu hiervoor naar de Wmo. ,,De gemeente moet die hulp met het Wmo-budget verzorgen en dat levert nieuwe problemen op”, aldus Sonja van Elmpt.
Door allerlei voorzieningen onder de Wmo te laten vallen zijn aanvankelijk de schotten weggevallen op het gebied van financiering. Zo zou er niet meer langs elkaar gewerkt worden. Echter er zijn nieuwe financiële schotten ontstaan volgens Sonja van Elmpt. ,,Neem de huishoudelijke hulp, die valt onder de Wmo. Als een medewerker ontdekt dat iemand extra hulp nodig heeft voor 'persoonlijke verzorging' dan valt het weer onder de AWBZ. Die doorstroom van klanten levert extra bureaucratie op, omdat het een andere regelgeving is. Zeer verwarrend.”

Ondanks haken en ogen aan de Wmo is Sonja van Elmpt naar haar zeggen redelijk tevreden hoe de wet in Zaanstad uitgevoerd wordt. ,,In tegenstelling tot veel andere gemeenten verkiest Zaanstad een goede kwaliteit boven zo goedkoop mogelijk uit zijn. Het voordeel is dat je op lokaal niveau de zorg op maat kunt maken, maar als zo'n Wmo-loket niet voldoet kun je het net zo goed wegdoen. Loketten waar men informatie kan krijgen en direct de aanvraag kan indienen genieten mijn voorkeur.”