Zaanstreek

Door: Piet Keijzer, wethouder

De afgelopen maanden is er veel ophef geweest over de bouwaanvraag voor een hogere UMTS-zendmast aan de Middel te Westzaan. Hierover heb ik in september met een aantal bezwaarmakers gesproken en hen toegezegd in gesprek te gaan met de KPN. In diezelfde periode werd er, mede op initiatief van de raadsfractie van de SP, een informatieavond georganiseerd. Door dit bewonersgesprek, de informatieavond op dinsdag 7 oktober jongstleden en mijn gesprek met de KPN is mijn kennis en informatie op het terrein van UMTS-masten aardig bijgespijkerd.

Mijn toezegging aan de bewoners was om in gesprek te gaan met de KPN om vast te stellen of een andere oplossing dan het plaatsen van een hogere mast aan de Middel tot de mogelijkheden behoort. Het gesprek met de KPN heeft op woensdag 8 oktober j.l. plaatsgevonden. De uitkomst van één en ander is dat de bezwaarprocedure langs de gebruikelijke manier wordt afgehandeld en dat de KPN, zoals reeds toegezegd, wacht met het oprichten totdat een beslissing op bezwaar is genomen. In het besef dat deze uitkomst de bezwaarmakers niet tot tevredenheid zal stemmen, heb ik hen uitgebreid bericht over mijn bevindingen, overwegingen en conclusies.

De gemeentelijke invalshoeken zijn gezondheid, techniek en ruimtelijke inpassing, gegeven de sterk groeiende maatschappelijke behoefte aan mobiele telefonie en de daarbij behorende noodzaak van een effectieve zendmasteninfrastructuur.

Gezondheid

Er bestaat geen c.q. onvoldoende wetenschappelijk bewijs voor gezondheidsschade op de langere termijn als gevolg van de straling van UMTS-masten. De Rijksoverheid, op advies van de Gezondheidsraad, geeft een maximale veldsterkte aan van 61 V/m voor UMTS straling. Een aantal ons omringende landen hanteert echter wel lagere grenswaarden. Vanuit het voorzorgprincipe adviseert de heer H. Wever van het Nationaal Platform Stralingsrisico’s dit met een factor 100 te reduceren tot 0,6 V/m. Een standpunt waarin ik me persoonlijk goed zou kunnen vinden. De Rijksoverheid is echter de aangewezen instantie om hierin een beslissing te nemen en niet iedere gemeente afzonderlijk. Al zou je het willen als gemeente, Zaanstad gaat hier dus niet over.

Techniek

UMTS-masten en mobieltjes kunnen met een veel lager vermogen uit de voeten. Dit vraagt echter tegelijkertijd een forse verdichting van het mastennet. Dit levert vervolgens een vreemde paradox op. Enerzijds willen steeds meer mensen steeds intensiever mobiel blijven communiceren bij een lager stralingsniveau en anderzijds willen mensen minder masten. Een onverenigbare set aan wensen, is mijn conclusie. Stel echter dat de rijksoverheid de grenswaarde zou verlagen met een factor 100 avn 61 naar 0,6 V/m, dan vraagt dat globaal een verdichting van het mastennet met een factor 3. Een investering van vele miljarden, die aan de consument in rekening zullen worden gebracht.
Het verplaatsen van een mast kan, netwerktechnisch gezien eenvoudig, binnen een afstand van 250 meter. Een verplaatsing over grotere afstand heeft invloed op het netwerk, interfereert (stoort) met de omringende masten en vraagt dan ook aan die masten een aanpassing. Technisch ingewikkeld en tamelijk kostbaar. De mast aan de Middel bedient in hoofdzaak Westzaan–Noord en een groot deel van de J.J. Allanstraat. De mast wordt ook verlengd om sitesharing (meerdere aanbieders op één mast ) beter en meer mogelijk te maken. De KPN heeft mij overtuigd dat het verplaatsen van de mast aan de Middel vanuit die optiek geen reële optie is.

Ruimtelijke inpassing

Bij de ruimtelijke inpassing wordt het gemeentelijk beleidskader UMTS–masten uit 1999 gehanteerd. Hierin staat onder andere aangegeven om zoveel als mogelijk aansluiting te zoeken bij bestaande bouwwerken. In het geval van de Middel wordt de bestaande mast (bouwvergunning 1e mast 1955) vervangen door een mast van 12 meter hoger. De mast was 33 meter en wordt 45 meter. Het alternatief is, om op korte afstand (binnen 250 meter) een tweede mast te plaatsen van ruim 30 meter hoog. Als je zou willen c.q. kunnen afzien van sitesharing. Één mast van 45 meter heeft vanuit ruimtelijke kwaliteit, onze voorkeur boven 2 masten van 33 meter binnen een afstand van 250 meter. Voortaan zullen gemeente en providers ook weer het jaarlijkse plaatsingsplan met elkaar gaan bespreken, teneinde de ruimtelijke inpassing verder te optimaliseren. Dat is wat mij betreft in ieder geval een winstpunt vanuit het gesprek met d bewoners en daarna met de KPN.

Samengevat

De UMTS–mast zal naar verwachting te zijner tijd gewoon geplaatst worden.