Zaanstreek

Door: Willem Croese

Amsterdam – Terwijl er hard gewerkt wordt in de Achtersluispolder te Zaandam om de detentieboten zo spoedig mogelijk gebruiksklaar te maken is er een stilzwijgen over de toekomstige bewoners van deze boten.
Annerieke Dekker van Vluchtelingenwerk Nederland zegt hierover: “Wij weten niet waar wij aan toe zijn. Justitie zwijgt in alle talen.”

ROSA gemeenteraadslid Erik Schaap meldde al eerder in de gemeenteraad van Zaanstad dat hij diverse malen telefonisch contact heeft gehad met Annerieke Dekker van Vluchtelingenwerk Nederland.
Hij wilde weten of bij deze organisatie iets bekend is over de eventuele komst van asielzoekers en uitgeprocedeerde illegalen naar de Zaanse detentieboten. Annerieke Dekker bevestigt desgevraagd dat Erik Schaap contact heeft gehad met haar hierover.
Zij heeft niet met wethouder Harm-Jan Egberts (PvdA) gesproken. In de wandelgangen van het gemeentehuis werd namelijk gezegd dat Harm-Jan Egberts telefonisch contact heeft gehad met Vluchtelingenwerk Nederland.
“Dat zou best kunnen, maar niet met mij. Wij hebben ruim honderd medewerkers en het is goed mogelijk dat hij iemand anders van ons heeft gesproken. Wij weten niet wat er ‘uiteindelijk’ gaat gebeuren met de 74 mensen van Kamp Zeist die op de nominatie staan om naar Zaandam te verhuizen,” zegt Annerieke Dekker.
Hiermee wordt niet gesuggereerd dat Harm-Jan Egberts niet gesproken zou hebben met Vluchtelingenwerk Nederland. Integendeel. Wanneer hij met een andere medewerker van deze organisatie heeft gesproken, heeft Harm-Jan Egberts volgens Annerieke Dekker het antwoord gekregen dat zij ‘nu’ niet weten wat er met de mensen van Kamp Zeist gaat gebeuren.
“Het is nu goed mogelijk dat deze groep mensen overgebracht gaat worden naar de zwaar bewaakte gevangenis in Vught.”
Het voorbereiden van een dergelijke verplaatsing van deze groep mensen gebeurt in samenwerking met Vluchtelingenwerk Nederland. De organisatie krijgt altijd een ‘mondeling’ verzoek van Justitie om dit te doen.
Er is in een eerder stadium Vluchtelingenwerk Nederland gemeld dat 74 mensen vanuit Kamp Zeist op 6 mei a.s. naar Zaandam verhuizen. Daar is bij Vluchtelingenwerk niets meer over gehoord. Deze datum kan niet gehaald worden, omdat dan de boten nog niet klaar zijn.
Bovendien hebben de gemeenteraad van Zaanstad en wethouder Harm-Jan Egberts afgesproken dat de boten geen voorziening wordt waar uitgeprocedeerde asielzoekers worden vastgezet; de detentieboten niet als uitzetcentrum wordt gebruikt en dat er geen inhumaan regiem op de boten gevoerd wordt.
Wel wil de gemeente Zaanstad een bijdrage leveren aan het cellentekort in Nederland; werkgelegenheid creëren binnen haar gemeentegrenzen (300 nieuwe banen); indirecte werkgelegenheid voor bestaande Zaanse ondernemingen creëren; een nieuwe havengebonden onderneming zoeken die zich op termijn in de Isaac Baarthaven kan vestigen en de detentieboten als opmaat gebruiken voor een permanente penitentiaire inrichting in Zaanstad.
Wat de gemeente Zaanstad wil zoals hierboven beschreven is aanvankelijk geen zaak voor Vluchtelingenwerk Nederland. De organisatie plaatst echter wel opmerkingen over de dingen die Zaanstad niet wil.
“De truc zit in de terminologie. Wat zijn asielzoekers en wat zijn illegalen?,” stelt Annerieke Dekker.
Volgens haar zijn de definities als volgt: - Asielzoekers zijn mensen die asiel hebben aangevraagd en derhalve in een procedure zitten. – Illegalen kunnen uitgeprocedeerde asielzoekers zijn die geen recht hebben op langer verblijf in Nederland.
Naast uitgeprocedeerde asielzoekers bestaat er nog een groep illegalen die nooit een asielverzoek of een aanvraag voor een andere verblijfsvergunning hebben ingediend. Dit zijn ‘gewone illegalen’ die vaak om economische redenen stiekem Nederland binnen zijn gekomen.
Annerieke Dekker zegt dat de groep van 74 mensen van Kamp Zeist zowel uit asielzoekers als illegalen bestaat volgens de definities zoals Vluchtelingenwerk Nederland omschrijft. Haar organisatie kent meestal de namen en de situaties van deze mensen.
Wanneer het feitelijk juist zou zijn wat zij zegt is dit in strijd met wat de gemeenteraad van Zaanstad en wethouder Harm-Jan Egberts met elkaar hebben afgesproken. De heer Bart Kroon van de Dienst Justitiële Inrichtingen heeft overigens ingestemd met de afspraken die de gemeente Zaanstad heeft gemaakt.
“De directeur van Kamp Zeist heeft nota bene voor de radio bevestigd dat er in Zeist wel degelijk asielzoekers vastzitten die nog met procedures bezig zijn,” zegt Annerieke Dekker aanvullend op dit verhaal.
Nu de gemeente Zaanstad heeft ingestemd met de komst van de detentieboten zal zowel het College van B en W als de gemeenteraad moeten controleren of de gemaakte afspraken nagekomen worden door Justitie. Hiervoor is een Commissie van Toezicht in het leven geroepen. In die commissie komt ook een gemeenteraadslid van Zaanstad te zitten. Deze commissie gaat verslag geven aan de gemeenteraad.