Zaanstreek

door: Carla Schuddeboom - SP Zaanstad fractielid

Wat vooraf ging

Enkele weken geleden vroeg de SP, na een lange stilte rond de bajesboten, om een commissievergadering over dit onderwerp. We hadden in de krant gelezen dat er een gebruiksvergunning was afgegeven en vonden dat de raad daar wel van op de hoogte had mogen zijn. Dat was door de burgemeester ook toegezegd (maar ja, intussen hadden we alweer een nieuwe burgemeester).

Vooral de rol van de destijds veel genoemde ‘Zaanse vertegenwoordiger’ in de commissie van toezicht wilden we graag bespreken. De SP heeft er immers steeds op gehamerd dat er allerlei afspraken waren gemaakt over deze bajesboten. We wilden wel graag weten hoe gecontroleerd zou worden of die afspraken ook nagekomen zouden worden.
In de krant stond hoe het af liep met die vergadering. Wethouder Egberts vond het beter de zaal te verlaten toen actievoerders Joke Kaviaar en Co van Melle, met een gemaskerde ‘gevangene’ tussen zich in, te dicht bij kwamen. Hij had een zeer onaangename herinnering aan de vis van Joke Kaviaar op zijn pak. Uw vertegenwoordigers bleven enigszins onthutst achter met hun vragen.

En hoe het toen weer verder ging

Twee weken daarna was er weer een commissievergadering, over dezelfde vragen. De sfeer was nerveuzig, met diverse mij onbekende heren met een stevig postuur op de gang. Ook de aanwezige raadsleden van de andere partijen waren ongewoon gespannen. Sommigen vonden het eigenlijk ongepast dat de SP deze vragen in een openbare commissievergadering stelde. Het CDA bestond het zelfs om er een motie van wantrouwen tegenover de wethouder in te zien, maar ook de PvdA was uiterst afkeurend .
Toch waren we als SP uiteindelijk niet ontevreden over de beantwoording van de vragen, waar de wethouder dit keer wel aan toe kwam. De ‘Zaanse vertegenwoordiger’ mag en kan als je het juridisch bekijkt geen verantwoording afleggen aan de gemeenteraad. Dat was een teleurstelling, want zo is dat indertijd niet uitgelegd. Maar met de commissie van toezicht kunnen wel degelijk gesprekken georganiseerd worden. En vele ogen zullen gericht blijven op deze detentiepontons, dat weet iedereen.
De belangrijkste uitspraak vonden wij dat de mannen die worden vastgezet op de boten, op geen enkele manier in een asielprocedure hebben gezeten. Er komen dus geen uitgeprocedeerde asielzoekers op. Niet van de groep die intussen generaal pardon heeft gekregen, maar ook niet van degenen die daar buiten vallen.

Het dilemma blijft

Een vreemde ervaring dat andere partijen je de mond willen snoeren. Ja, het zou makkelijker zijn en misschien een prettiger gevoel geven om de andere kant op te kijken en net te doen of er niets aan de hand is. Maar dat willen we niet als SP.
‘Geen mens is illegaal’ roepen lost op zich ook niet veel op, al is het goed bedoeld. Natuurlijk is geen mens illegaal, maar er zijn wel mensen die illegaal, dat wil zeggen zonder geldige papieren, in ons land worden aangetroffen. Zij worden (niet alleen in Zaanstad) opgesloten en men probeert hen terug te sturen naar hun eigen land. Dat grijpt diep in het leven van personen in en vaak is het keihard.
Maar één ding is zeker, zolang er nationale grenzen zijn en enorme verschillen in welvaart en veiligheid tussen landen, zolang mensen in hun eigen land worden uitgebuit en vervolgd, zo lang zullen er ook mensen zijn die hier illegaal verblijven.
Vaak worden ze dan ook hier weer uitgebuit en onderdrukt, in de horeca, de tuinbouw en de seksindustrie. Iets waar bitter weinig aan gedaan is in de afgelopen dertig jaar, al helemaal niet door degenen aan de rechterflank die nu weer zulke ferme taal uitslaan. We hebben hier nog geen humane oplossing voor en daar kunnen we maar beter eerlijk in zijn.