Zaanstreek

Op de raadsvergadering van 21 juli diende de SP, gesteund door andere partijen, een motie in om zeven zogenaamde ex -AMA's (alleenstaande minderjarige asielzoekers) uit de illegaliteit te redden. Zij kwamen na het stopzetten door het kabinet van het Perspectiefproject zonder leefgeld en begeleiding op straat terecht, terwijl zij nog midden in een voorbereidingsproces zaten om ofwel verblijfspapieren te krijgen, ofwel op een ordelijke manier naar hun land van herkomst terug te keren. In het debat zegde wethouder Barbara Visser toe dat in de zomer de dossiers van de 7 AMA's worden bekeken. Daarover wordt de raad na het reces (vakantie) geïnformeerd. Begeleiding zou sowieso nog worden aangeboden door Vluchtelingenwerk, zo verzekerde de wethouder. En conform de afspraken zoals die bestonden vóór het stopzetten van het project, zouden de AMA's indien nodig aanspraak mogen maken op leefgeld. Na deze toezeggingen trok de SP samen met de andere indieners de motie in. Hieronder de bijdrage in de raad door SP-fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer.

Zeer onlangs kwam ons ter ore dat in Zaanstad een einde is gekomen aan het project ‘Perspectief’, dat ex-AMA’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) zonder verblijfspapieren perspectief bood op ofwel terugkeer naar hun land van herkomst, ofwel toch nog een verblijfsvergunning. Vier jongeren krijgen vanaf 1 april geen leefgeld meer, drie vanaf 1 juli. Zeven jonge mensen kwamen hierdoor op straat te staan, zonder geld om eten te kopen, zonder enige verdere begeleiding. Zeven zwerfjongeren erbij in Zaanstad.

Mocht men denken dat deze ex-AMA’s helemaal niet hoeven rond te zwerven, omdat zij naar uitzendcentra kunnen gaan: het probleem is juist dat dat altijd al kon, maar dat ze dat niet deden. Tachtig procent verdween in het verleden in de illegaliteit. Daarom zijn nu juist die Perspectiefprojecten opgestart. In Zaanstad liep het project storm nadat het in 2007 was geopend. Binnen de kortste keren hadden ze contact met vijftig jongeren met ingewikkelde dossiers. In Zaanstad hebben de laatste jaren 11 ex-AMA’s alsnog een verblijfsvergunning gekregen, 2 zijn er teruggekeerd naar hun land van herkomst en 2 zijn naar een ander land vertrokken. Er zijn nog maar zeven jongeren, jongens en meisjes tussen de 18 en de 23, bij het project betrokken, die actief bezig waren met een toekomst in Nederland, dan wel in het land van herkomst. Vluchtelingenwerk heeft (nog) één donderdag per week contact met hen.

Zij vallen onder de nieuwe vreemdelingenwet. Het gaat om jongeren die hier rond hun dertiende of veertiende zijn gekomen en die soms al acht jaar niet in het land van herkomst zijn geweest. Zij hebben grote angst om terug te gaan. Bovendien weten zij dat ze tegenwoordig het risico lopen om langdurig vast gezet te worden als ze zich bij een AZC aanmelden. Om daarna soms alsnog op straat gezet te worden als uitzetten niet mogelijk blijkt. Het is sowieso een aflopende zaak met dit project in zijn huidige vorm. De zogenaamde huiskamer is inmiddels gesloten, maar de juridische begeleiding zou via het reguliere werk van Vluchtelingenwerk gedaan kunnen worden, wat het een stuk goedkoper zou maken.

SP, GroenLinks, ROSA en de ChristenUnie vragen met deze motie om voor de laatste zeven deelnemers begeleiding en leefgeld te organiseren, totdat op landelijk niveau evaluatie en besluitvorming heeft plaats gevonden, danwel de zeven betrokkenen zijn uitgestroomd naar hun land van herkomst of naar een reguliere status.

Ook omdat:
• Het project ‘perspectief’ heette omdat het jongeren een perspectief op een toekomst bood, in Nederland of in hun herkomstland, in plaats van een naargeestig illegaal bestaan
• Het een zeer urgente zaak is dat zeven zeer jonge mensen ineens zonder geld op straat staan
• Zij in de illegaliteit dreigen te verdwijnen als er niets gebeurt; terwijl zij misschien recht hebben op een verblijfsvergunning of anders op een goed voorbereide, wettige manier het land kunnen verlaten: ze zullen zich niet aanmelden bij een uitzetcentrum, dat heeft het verleden laten zien en daarom is nu juist dit project gestart
• Het project sowieso ophoudt; het was een experiment, dus van een aanzuigende werking zal geen sprake zijn
• Onze gemeente trots was op dit project en er dan ook trots op zou moeten zijn om het netjes af te maken
• De gemeente ook een zorgplicht heeft tegenover haar burgers, die door uitspraken van rechtbanken zijn bevestigd