Zaanstreek

‘Onze man in Den Haag’, Henk van Gerven, maakte onlangs gehakt van het nieuwe wetsvoorstel van staatssecretaris Bleker, de ‘Wet Natuur’. Wat is er gebeurd?

Door Elsa Loosjes

Bleker wil de drie verschillende wetten die nu ons natuurbehoud regelen - de Natuurmonumentenwet, de Flora- en Faunawet en de Boswet - in één wet onderbrengen. Dat is niet slecht. Met één druk op de knop zie je dan bij welk gebied het stukje natuur naast je deur hoort, welke bescherming het heeft, dus waarom jouw landschap van belang is, welke planten en dieren er voorkomen en waarom je daar voor niks van mag genieten.

Maar Bleker wil meer. Hij vindt natuur lastig voor ondernemers en burgers. Hij bedoelt dat de intensieve landbouw, de veeteelt en de jagers door beschermingsregels en verplichtingen te veel worden beperkt. Die regels komen voor een groot deel uit Europa, voor een kleiner deel zijn het landelijke regels. Die laatste heeft hij meteen geschrapt en onder de eerste daar wil hij uit. Daarmee bereikt hij ook een bezuiniging op aankoop en onderhoud van natuur.

Natuur is voor iedereen

Wat zijn de gevolgen? Allereerst kan de ecologische hoofdstructuur – die bestaat uit verbindingen tussen natuurgebieden door het hele land, waardoor dieren een meer aaneengesloten gebied hebben – niet meer worden afgemaakt.

Verder is voor het onderhoud van de bestaande natuurgebieden geen geld meer en worden ze met vervuiling van land en water bedreigd. Omdat veel natuur nu al door vrijwilligers wordt onderhouden, ligt daar geen oplossing. Ook hier in Zaanstad wordt riet gemaaid en worden wilgen geknot door vrijwilligers die de polder behouden willen.

Ten derde worden heel veel dieren niet meer goed beschermd. Nuttige dieren zoals egels bijvoorbeeld. Bleker wil zelfs de jacht op allerlei diersoorten vergemakkelijken, terwijl nu nog wordt gejaagd onder heel duidelijke afspraken en voorwaarden.
Maar voor de mensen zelf heeft de wet nog meer gevolgen. Welke burgers bedoelt Bleker toch, die last zouden hebben van het bestaande beleid? Veel geplande natuurrecreatiegebieden rond steden (bijvoorbeeld bij Saendelft) komen er niet met zijn nieuwe wet. De toegankelijkheid van natuur wordt minder. Er zal straks bij veel gebieden entree worden geheven. En er komen gewoon nog minder mooie gebieden in Nederland dan er nu zijn.

Maar die bezuinigingen moeten toch? Het is zoals met alle bezuinigingen van dit kabinet. Er wordt bezuinigd op de voorzieningen voor mensen die geen geld hebben. De rijken mogen blijven jagen en landgoederen in privébezit blijven buiten schot. Het realiseren van de bezuinigingen en het regelen van verdere afspraken schuift het Rijk overigens af naar de provincies – dan zitten die met de brokken.

Er zijn wel een paar lichtpuntjes. Het zou kunnen zijn dat de wet netto niet neerkomt op een bezuiniging maar op een verhoging van kosten. Het niet nakomen van afspraken kan tot claims leiden. Van de kant van partners in gemaakte afspraken tot het Europese Hof aan toe. Het verlies aan directe en indirecte inkomsten voor de sector natuur zou gemakkelijk ook op enkele miljarden kunnen neerkomen.

Maar het allergrootste verlies is niet te becijferen. Mensen zijn niet geboren als woestijnbewoners. Natuur zorgt tot nu toe kosteloos voor genot, ontspanning en schone lucht. Dat is onbetaalbaar.