Zaanstreek

Dinsdag 6 december was SP-raadslid Burhan Dogan, zelf geen Aleviet, aanwezig bij de Alevitische vereniging uit Kogerveld. Alevieten komen net als de SP op voor de zwakkeren in de samenleving en maken geen onderscheid taal, cultuur of geloof, maar hebben respect hebben voor iedereen. Dat komt sterk overeen met de SP-waarden menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Dat straalde de avond ook uit. Het was erg druk en er waren mensen van verschillende geloven, het Turkse consulaat, politieke partijen, schrijvers, media etc.

Door Zeynep (Zehra) Varli

Met gebeden en zoete soep sluit de Alevitische gemeenschap deze week de vastenperiode af. Een periode van twaalf dagen van vasten en rouwen tijdens Muharam, de eerste maand van de islamitische kalender. Er wordt onder meer herdacht dat Imam Hussein, de kleinzoon van de profeet Mohammed, op de tiende dag met zijn volgelingen de martelaarsdood stierf na een veldslag bij de Iraaksestad Kerbala. Zijn vader, Imam Ali, omgebracht in 661, is voor de Alevieten de enige rechtmatige opvolger van de profeet en de stichter van het Alevitisme.

Alevieten behoren tot een liberale minderheidsgroepering binnen de Islam die een lange geschiedenis kennen van onderdrukking en oorlogen. De Alevieten vasten twaalf dagen omdat Hussein net zolang in de woestijn werd vastgehouden zonder eten en drinken tot hij overleed. Dit wordt herdacht tijdens de Ashura waar ook de soep naar vernoemd is. Er zitten twaalf ingrediënten in en smaakt zoet. Dat verwijst weer naar het feit dat Husseins zoon, Zeynel Abidin, het er levend vanaf heeft gebracht, en dat geeft weer vreugde. ,Alevitisme is een versmelting van verschillende wereldbeschouwingen en godsdiensten door de eeuwen heen uit centraal Azië, Iran en Turkije. De aanhangers zijn van oorsprong nomadische volkeren die overal wat van meenamen. Zij kennen onder meer aspecten vanuit het boeddhisme en het sjamanisme. Zij geloven in reïncarnatie: "De dood sterft, maar wij sterven niet, onze ziel leeft voort."

Moslims

Alevieten zien zichzelf als moslims en God, Mohammed en Ali als één eenheid. Zij gaan uit van de esoterische islam en de esoterische teksten uit de Koran. Het zijn vooral de liberale standpunten die een doorn in het oog zijn van andere islamitische stromingen die hen niet als gelovigen erkennen. Ze hebben namelijk hun eigen gebedshuizen, bidden niet in de moskee, mannen en vrouwen zijn gelijk en ze streven naar een democratische en humanistische samenleving. Volgens de Alevitische levenswijze moet men elk mens accepteren zoals hij is zonder onderscheid te maken in sekse, kleur, afkomst geloof enzovoorts. Om tot God te komen is het noodzakelijk om ook de goddelijke essentie in de mens te erkennen. Imam Ali is de belichaming van deze humanistische filosofie.

Tijdens Ashura wordt iedereen herdacht die voor zijn overtuiging is gestorven. Het gebed van de voorganger roept hier en daar emoties op aan de lange gedekte tafels. Na een plechtige afsluiting gaan de borden soep, gevuld met hazelnoten, walnoten, gedroogde druiven, pistache noten en vijgen, van hand tot hand totdat iedereen een bord voor zich heeft. Om de gelijkheid te symboliseren begint iedereen op hetzelfde moment te eten. Voor de Alevieten is dit een van de belangrijkste dagen van het jaar.