Zaanstreek

In de raadsvergadering van 20 december werd het werken met Social Return On Investment besproken. Dat is het principe dat leveranciers van diensten aan de gemeente worden verplicht een bepaald percentage van de werknemers voor de opdracht te betrekken uit doelgroepen zoals mensen met een uitkering of mensen met een arbeidsbeperking. Een interessant instrument om bedrijven te laten voldoen aan hun maatschappelijke verplichtingen en mensen aan het werk te helpen die anders weinig kansen hebben op de arbeidsmarkt. Maar de plannen die nu zijn gemaakt, zijn weinig concreet, niet gericht op het creëren van vaste banen voor de doelgroep en mogen niet dienen als excuus. Excuus voor de afbraak van BaanStede... Hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer namens de SP.

Laat ik beginnen met te zeggen dat de SP er voorstander van is dat iedereen de kans moet krijgen om te werken naar zijn of haar mogelijkheden, tegen behoorlijke arbeidsvoorwaarden natuurlijk. Dat daarbij extra geïnvesteerd moet worden in mensen die buiten hun schuld werkloos zijn geworden of niet makkelijk worden aangenomen, is alleen maar logisch. Laat hen nou niet de crisis betalen. Als Social Return On Investment (SROI) hieraan bij kan dragen, is dat alleen maar goed. En natuurlijk liever meer dan minder, dus beter 10% procent als norm hanteren, dan 5%. Dat het uitgerekend een VVD-wethouder is die zich voor dit relatief hoge percentage hard maakt, verrast ons in positieve zin.

Geen plan van aanpak

Helaas is de notitie waarin zeer kort wordt beschreven wat de uitgangspunten zijn, slechts ter kennisname. En dat terwijl we behoefte hebben aan een degelijk plan van aanpak. Wat dat betreft wachten we de plannen voor het Werkfonds, waarvoor de beslissing vooralsnog is uitgesteld, nog af. BaanStede laat zien hoe belangrijk een plan van aanpak is, en dat we niet over één nacht ijs moeten gaan bij kwetsbare doelgroepen als werklozen, Wajongers en WSW’ers.

Wij zitten namelijk nog met wezenlijke (fundamentele) vragen, die ondanks de eerdere debatten nog steeds niet zijn beantwoord.

Zo is ons na aandringen een overzicht toegestuurd met resultaten van social return (SROI) in andere gemeenten. Uit dat overzicht komt naar voren dat in één jaar in twintig gemeenten met in totaal bijna twee miljoen inwoners nog geen duizend mensen (932) zijn ‘geplaatst’. Bij die twintig gemeenten zitten vreemd genoeg niet de eerder door het college aangehaalde successtories uit Amsterdam, Rotterdam en de De Drechtsteden.

In ieder geval: 1.000 ‘plaatsingen’ is niet veel. En uit het overzicht valt niet af te leiden wat de gerealiseerde percentages zijn. Betroffen de ingekochte of aanbesteedde diensten in totaal 20.000 banen, waarvan 5% uit de doelgroepen?

Dan de aard van de zogenaamde ‘plaatsingen’. Zijn het voltijds- of deeltijdbanen? Vast contract of tijdelijk? Valt er van het salaris te leven? Of zijn het niet eens banen maar bijvoorbeeld werkervaringsplaatsen of stageplekken?

Kortom: de wethouder heeft nog geen relevante positieve resultaten uit andere gemeenten geproduceerd op basis waarvan wij de kans op succes in kunnen schatten. Op basis hiervan kan de raad niet worden geacht in te stemmen.

Vast werk is wat wij willen

Waar het de SP om gaat, en het volgens ook het college om zou moeten gaan is dat dit vaste, blijvende banen oplevert. Want dát zou het doel moeten zijn. U weet toch: werk, werk, werk. Als er niet aantoonbaar banen bijkomen, wordt dit slechts nodeloos rondpompen van geld. En van mensen. Bijvoorbeeld door verdringing aan de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals onlangs werd genoemd in verband met niet-succesvolle reïntegratietrajecten tijdens de Peter de Grote-lezing.

Zonder antwoorden op deze vragen kunnen we hier niet zonder meer mee instemmen. Want deze nog weinig uitgewerkte plannen mogen niet worden gezien als een serieuze poging om de mensen die bijvoorbeeld bij de transitie van BaanStede tussen wal en schip zullen vallen, een alternatief te bieden. Dat zou een klap in het gezicht van de WSW’ers, dan neem je ze niet serieus. Zij verdienen beter!