Zaanstreek

Naar aanleiding van de invoering van de participatiewet per 1 januari blijkt nu dat er wanhoop bestaat bij zowel de uitkeringsgerechtigden als bij de uitvoerende ambtenaren. De Socialistische Partij maakt zich daar ernstige zorgen over. Minister Asscher laat de mogelijkheid open om met versoepelingen te komen. De SP ziet dat als een mogelijkheid om effectief druk uit te oefenen om de regels te versoepelen en roept het college op om de regering hierover ter verantwoording te roepen.

De SP voerde op 5 februari 2015 een debat met de raad over de bijstandsregels, dit was de toelichting

Binnenlands bestuur heeft in samenwerking met het kro/ncrv-programma Monitor een enquête gehouden onder 473 ambtenaren werk en inkomen en komt tot schokkende conclusies.

De regels leiden ertoe dat uitkeringsgerechtigden vast lopen in het woud der regels. Elk perspectief om mee te kunnen blijven doen wordt zo de bodem ingeslagen en leidt ertoe dat voor hen het leven voorgoed uitzichtloos is. De doelstelling van de participatiewet, dat iedereen mee moet doen, wordt zo niet waargemaakt, het tegendeel gebeurt.

Uit het onderzoek blijkt dat slechts 38 % van de ambtenaren achter de maatregelen van de nieuwe wet staat. Het overgrote deel van de uitvoerende ambtenaren moet dus een wet uitvoeren die zij niet goed vinden. 54 % van de ambtenaren vindt dat de wet tot wanhoop leidt en 66 % meent dat de wet tot meer agressie leidt.

Wij vragen de raad het volgende:

• Wij hebben als raad de verordeningen en het beleidsplan voor de participatiewet vastgesteld en zijn daarbij gedwongen de regelgeving van het kabinet over te nemen. Nu blijkt dat volgens de meerderheid van de professionals de wet niet of niet goed uitvoerbaar is. Bent u het eens met deze professionals?
• Minister Asscher laat de mogelijkheid open om met versoepelingen te komen. Bent u bereid hiertoe voorstellen te doen en het college te vragen deze voorstellen voor te leggen aan de Minister?
• Volgens de respondenten van de enquête wordt het steeds moeilijker om rekening te houden met de persoonlijke situatie van de uitkeringsgerechtigden. Ze leggen bijvoorbeeld geen sancties op als uitkeringsgerechtigden zonder opzet “fraude” hebben gepleegd terwijl dat volgens de wet wel zou moeten. Velen van de respondenten kondigen aan dat de regels tot ambtelijke ongehoorzaamheid leiden. Wat vindt de raad hiervan?
• Het opleggen van sancties in de vorm van kortingen op de uitkeringen van 1 tot drie maanden stuit de respondenten het meest tegen de borst. Is de raad het met ons eens dat het college er bij de minister op aan dringt dat deze sanctie versoepeld moet worden?
• De regels met betrekking tot de reistijd en de verhuisplicht worden onredelijk gevonden. Is de raad het met ons eens dat het college er op moet aandringen dat deze regels versoepeld moeten worden?
• De kostendelersnorm betekent een verlaging van het inkomen van mensen met een uitkering tot onder de armoedegrens en leidt nu al tot verhuisbewegingen van mensen die zich inschrijven bij kenissen/vrienden/familie die geen uitkering nodig hebben. De wet leidt zo tot ontwijkingsgedrag en papieren verhuisbewegingen. Is de raad het met ons eens dat dit voorkomen moet worden en dat het college er op moet aandringen deze wet aan te passen?

Wij rekenen er op dat de raad instemt met ons voorstel om het college opdracht te geven om er bij de minister op aan te dringen dat de regels versoepeld moeten worden en dat de raad het met ons eens is dat het college er op toe ziet dat de uitvoerende ambtenaren, in afwachting van de versoepelingen van de minister, nu al soepel met de huidige regels om kunnen gaan.

• Voor nadere onderbouwing zie hier.