Zaanstreek

Enige jaren geleden mocht ik samen met Monique Meijne van Odion, zogenaamde multi-probleemgezinnen bezoeken. Allerlei zaken vragen in zulke situaties bijna gelijktijdig om een oplossing. Je nadert een grens van de samenleving, waar alleen een specialistische aanpak nog soelaas kan bieden. Op de bank bij een man die radeloos is omdat schuldbeheer, scheiding, kinderen weg, werkloosheid samenkomen en uiteindelijk dat laatste beetje licht in de tunnel hebben gedoofd. In een ander gezin een vrouw met LVB, een licht verstandelijke beperking. Een kind komt binnen uit school. Niet alleen schoonmaken maar alle dagelijkse bezigheden moeten praktisch geheel worden georganiseerd van buitenaf.

Door Wim Verhoeven

Vandaag spreek ik mevrouw Meijne opnieuw om nog eens de balans op te maken. Zij geeft aan dat de stormachtige verandering van de transitie zeker merkbaar is. De overheveling van de verantwoordelijkheden van de centrale overheid naar de gemeente betekende onder andere contact met sociale wijkteams en jeugdteams. Dat betekent een indirectere benadering en meer overlegstructuren. De capaciteit van deze teams kent grenzen. Bovendien is de samenstelling hiervan niet uniform. Er zijn grote verschillen en het is duidelijk dat je daarom op een andere plek niet altijd dezelfde uitkomst krijgt. Deze gang van zaken kan er ook voor zorgen dat bijvoorbeeld een op reële gronden uitgewerkte indicatie van 5 uur hulp per week eindigt in 0 – 1,5 uur.

‘Toen ik zo’n 22 jaar geleden begon, was er nog sprake van maatwerk, er werd echt geleverd wat nodig was’. De dieperliggende betekenis van deze uitspraak voert ons in feite door de gehele maatschappij heen en is op meer plekken aan de orde.

‘Daar komt bij dat de problematiek toeneemt’. Hier is uiteraard een hele discussie over op te zetten. Is er achterstallig onderhoud? Zijn er om wat voor redenen dan ook meer mensen die in deze wat hulpeloze categorie vallen? In ieder geval worden zo’n zeventig gezinnen begeleid. De harder wordende maatschappij accepteert maar moeizaam mensen die anders zijn. Ik heb dit ook geconstateerd bij interviews in Heliomare een tijdje terug. Bij de mensen die het hier betreft en met name diegenen met een verstandelijke beperking, blijkt echter nog een andere handicap. Het is voor autoriteiten, of artsen niet altijd even makkelijk om dit symptoom te herkennen. Dat betekent gewoon dat men, voordat echte hulp wordt geboden, soms te lang op een verkeerd spoor zit. Het brengt extra lijden met zich mee voor betrokkenen. Ook de armoede waarin velen zich bevinden werkt keihard door. ‘Mensen die hier lang mee te maken hebben krijgen een andere perceptie van het leven. Dan ga je achteroverleunen’.

De kinderen van ouders met LVB, hebben dikwijls een normaal IQ. Er is weinig aandacht voor deze categorie. In feite vallen zij tussen de wal en het schip. Als de kinderen 8 à 9 jaar oud zijn beginnen zij te merken dat het bij hen thuis anders gaat. Dikwijls volgt een moeilijke weg. Odion organiseert activiteiten met hulp van bijvoorbeeld de Springplank voor deze kinderen. Zij hebben steun aan elkaar en in die zin zijn het lotgenoten.

Het werk van de hulpverlening is loodzwaar. Het aantal gezinnen per behandelaar gaat omhoog. Het is een cocktail van de huidige druk op de arbeidsmarkt en de confrontatie met dit kwetsbare deel van de samenleving.

Gesprek door Wim Verhoeven voor de Koffiekring Zaanstad, een niet-partijgebonden vrijwilligersinitiatief voor mensen die door de maatschappelijke veranderingen worden getroffen. Ook getroffen door
bezuinigingen? Mail Wim! verhoevenkoffiekring@tele2.nl