Zaanstreek

We bevinden ons in een tijd dat arbeidsrechten steeds meer onder druk komen te staan. In de huidige samenleving bestaat een tendens om steeds goedkopere arbeidskrachten in te zetten, die steeds minder vaak in aanmerking komen voor werkzekerheid in de vorm van vaste contracten. De overheid blijkt niet in staat te zijn om beleid te ontwikkelen dat de werkgelegenheid voldoende stimuleert om alle leden van de beroepsbevolking duurzaam aan het werk te krijgen.

Na elke crisis is de werkzekerheid minder en de kern van mensen die kansloos zijn op de arbeidsmarkt groter. In onze eigen gemeente heeft het college de doelstelling dat er in deze bestuursperiode 5.000 banen gecreëerd moeten worden. De laatste cijfers uit de begroting voor 2017, waren nog niet erg bemoedigend. Volgens de begroting van 2017 is het aantal banen gedaald, van 51.343 (nulmeting) tot 51.293 in 2016. (bron: Begroting Zaanstad, blz 32) Zo worden mensen met een uitkering rondgepompt in een circuit met te weinig banen, zonder uitzicht op een vast contract en bestaanszekerheid.

Het rondpompen van mensen toont aan dat werknemers en werkzoekenden kwetsbaar zijn, kwetsbaarder dan ooit. Verdringing door mensen die met behoud van uitkering werken maakt deze groepen nog kwetsbaarder. Deze mensen hebben recht op bescherming van de overheid. In het arbeidsrecht is vastgelegd dat rechten van werknemers beschermd moeten worden. Helaas worden deze rechten aangetast door de toename van flexibele arbeidscontracten, gratis werk en verdringing, en het verdwijnen van werk door automatisering en internationale concurrentie. De schaarse banen, met name de banen met lagere lonen, moeten worden verdeeld onder een te grote groep werknemers en werkzoekenden. Daar komt felle en vaak oneerlijke concurrentie van goedkope arbeidskrachten uit Oost-Europa nog bovenop.

Onze gemeente heeft een aantal middelen om mensen weer aan het werk te krijgen in het kader van re-integratie trajecten. Jaarlijks worden enkele honderden mensen met behoud van uitkering aan het werk gezet voor een beperkte periode van 3 maanden tot een half jaar. Deze mensen vissen in dezelfde vijver als mensen die betaald worden, en betaald moeten worden voor dat werk. De Staatssecretaris heeft gewezen op het voorkomen van verdringing en heeft een checklist opgesteld waaraan trajecten met werken met behoud van uitkering moeten voldoen en de FNV heeft een verdringingsprotocol ontwikkeld. Op 21 februari jl. is in de tweede kamer, op initiatief van de SP, een wet aangenomen om verdringing te voorkomen. Als ook de eerste kamer deze wet aanneemt, en die kans is groot, moeten gemeenten een verdringingstoets gaan instellen.

Dit was de inleiding op het agenda-initiatief op 11 april 2017 van de SP (zie bijlage hieronder) om in de raad de steun te peilen voor een zogenaamde verdringingstoets. De SP kreeg steun van ROSA en GroenLinks.