Zaanstreek

In 2013 heeft de Tweede Kamer de jeugdzorg naar de gemeenten overgeheveld. Zorgverleners zouden dichterbij de gezinnen komen te staan en problemen eerder signaleren. De bureaucratie zou afnemen. Maar tijdens deze operatie werden de belangen van het kind, de ouders en het gezin ondergeschikt gemaakt aan de financiële doelstellingen van het kabinet Rutte-Asscher. Er ging 15% van het budget af terwijl de verwachting toen al was dat gemeenten juist meer zouden moeten doen met minder geld. In Zaanstad lopen de tekorten in de miljoenen, en zoals de Rekenkamer reeds vaststelde: due tekorten zijn niet alleen uit de Haagse bezuinigingen te verklaren. 

Fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer in het Zaans Beraad van 11 februari 2021

De decentralisering was een bezuiniging 

De bureaucratie groeide omdat al die gemeenten hun eigen verantwoording eisen en grip willen hebben op prijzen en de inkoop van zorg. Ondertussen worden rekeningen niet altijd op tijd betaald en moeten gemeenten noodgrepen uithalen om de kosten onder controle te krijgen. Zoals hier nu in Zaanstad!

Zeker, in de gemeente staan hulpverleners dichter bij gezinnen. Maar juist de specialistische en intensieve jeugdzorg lijdt enorm onder het huidige stelsel. Er zijn lange wachtlijsten - ook in Zaanstad - kinderen komen onnodig terecht in de gesloten jeugdzorg of worden als postpakketjes van de ene naar de andere aanbieder en hulpverlener verplaatst. Het leed wat deze kinderen en hun familie aangedaan wordt is onverminderd groot en de druk op medewerkers is toegenomen.

Of zoals de inspecties stellen: de bescherming van zo’n kleine groep kwetsbare mensen, dat zouden we in ons land toch op een goede manier moeten kunnen organiseren? Dat is geen kwestie van kunnen, maar een kwestie van willen!

Zaanse toestanden 

De Zaanse voorstellen die nu voor ons liggen zijn een papieren tijger en liggen ver weg van de realiteit. Ze zijn een doekje voor het bloeden. Het klinkt leuk dat de administratieve belasting wordt aangepakt, maar de echte knelpunten zitten hem bij de specialistische jeugdhulp bij de wachtlijsten. Bij de Bascule en bij anderen is dit al drie maanden, wat ook tijd geeft aan kleine kwalen om te verergeren. De Zaanse SP heeft concrete voorbeelden van mensen die nu desperaat wachten op hulp en met wie het echt mis dreigt te gaan! Er is een onderbezetting bij de crisisdienst en in de regio is er te weinig capaciteit. De prioritering ligt dus verkeerd. In de regio moeten de koppen bij elkaar worden gestoken!

Is er garantie dat er nu plek is voor suïcidale kinderen en jongeren? Waar kunnen zij nu terecht? Die vraag is eerder gesteld, en hier is een presentatie over toegezegd. Dit is alleen nooit gebeurd. Het inkopen is op zich het probleem niet. Je kan veel inkopen en opkrikken, maar er is niet genoeg plek in specialistische instellingen. Er is een tekort! Dit is te groot om als gemeente op te lossen, de gemeenschappelijke regeling light die is opgericht heeft dit ook niet opgelost. We zullen goed samen moeten werken in de regio, en niet moeten dit zelfstandig op te lossen.

Noodklok door suïcidaliteit 

Ambulante zorg is eerder geschetst als oplossing, maar dat is het niet op zichzelf. Je zult namelijk alsnog worden doorverwezen en tegen wachtlijsten aflopen. Ondanks dit is veel ingezet op alles maar ambulant. Voor suïcidaliteit is de ‘hulp’ inmiddels de politie, die vervolgens doorverwijst naar Veilig Thuis...