Zaanstreek

Toen men Marie Antoinette duidelijk maakte dat een deel van de bevolking van de honger dreigde om te komen antwoordde zij : ‘Als ze geen brood hebben dan eten ze toch cake’. Zij had geen flauw benul hoe de mensen er aan toe waren. Rob de Wijk schreef op 19 december jl. een artikel in Trouw met de titel : ‘Als het de massa niet goed gaat moet de elite het ergste vrezen’. Volgens de Wijk zou de politiek-bestuurlijke elite moeten aangeven hoe mensen hun geld moeten verdienen in een snel veranderende wereld.

Door Wim Verhoeven

Een Amerikaans onderzoek concludeert dat door robotisering de komende 20 jaar meer dan 40% van de banen zal verdwijnen. Niet alleen dat dit probleem op ons afkomt, ook de afstand tussen de elite en de gewone mensen die proberen het hoofd boven water te houden is enorm. In dat opzicht is er niet zo’n groot verschil met de dagen van Marie Antoinette.

Steeds meer mensen hebben een extra baan. Soms omdat ze willen, meestal omdat ze moeten. De groep die het helemaal niet meer redt wordt steeds groter. Als de Wijk schrijft dat de helft van de quote500-elite zich in het buitenland heeft gevestigd, dan is dat in feite een signaal van antisolidariteit. Een deel van de hofhouding met bijbehorend belastinggeld is verdwenen. Geld is als product een aanjager geworden van ‘verzamelwoede’ en hebzucht. Tot op het allerhoogste niveau wordt een levensstijl aangenomen die in feite niet meer past bij deze tijd, zowel in sociaal- als in milieuopzicht.

Het huidige systeem zorgt voor steeds grotere ongelijkheid. Dit vergroot ook de onverschilligheid. Het zijn onder andere deze zaken, waardoor onze manier van leven niet houdbaar is. Uiteraard zoekt men naar oplossingen. Een regelmatig terugkerend thema is het ‘onvoorwaardelijk basisinkomen’. Hierbij wordt uitgegaan van positieve eigenschappen van de mens en zou er dus voor zorgen dat ondanks gratis geld iedereen vanzelf een bijdrage aan de maatschappij gaat leveren.

De discussie lijkt in een vicieuze cirkel te belanden, omdat er naast de positieve punten steeds weer hindernissen zijn. Bovendien past dit niet in het huidige beleid. Een ander plan gaat uit van het verstrekken van uitkeringen ‘in natura’. Hierbij is het werk voor de mensen gegarandeerd omdat in feite de woongemeenschappen gaan deelnemen aan de productie voor eigen gebruik. Dit plan is het omgekeerde van ‘gratis geld’ en is niet onvoorwaardelijk. Ook dit zal absoluut niet van de een op de andere dag kunnen worden gerealiseerd. Toch moet er permanente druk worden uitgeoefend teneinde de discussie op peil te houden.

Van de cake die Marie Antoinette ‘bakte’ naar Mahatma Gandhi is een hele stap. Toch zou ik zijn uitspraak willen meegeven aan mensen die belangeloos werken aan verandering. Hij zei : ‘Bijna alles wat u doet is onbelangrijk, maar het is erg belangrijk dat u het doet’.

Geschreven door Wim Verhoeven voor de Koffiekring Zaanstad, een niet-partijgebonden vrijwilligersinitiatief voor mensen die door de maatschappelijke veranderingen worden getroffen. Ook getroffen door
bezuinigingen? Mail Wim! verhoevenkoffiekring@tele2.nl