Zaanstreek

"We hebben behoorlijke achterstanden in het onderhoud van de openbare ruimte en die worden niet ingelopen. Dus we blijven zitten met die losliggende stoeptegels, delen van wegen blijven onbegaanbaar omdat er boomwortels de weg opstuwen en meer. Iemand die in Wormerveer woont en vanuit zijn huis in een rolstoel naar het marktplein wil om boodschappen te doen komt daar gewoon niet."

Bijdrage van raadslid Maikel Kat in het begrotingsdebat op 5 november 2015

We hebben het nu in de begroting over programma 6 "beheer buitenruimte" en ik wil het in het bijzonder hebben over het "beheer van de openbare ruimte’ dat een onderdeel is van dit programma. Wel een onderdeel waar per saldo het meeste geld naar toe gaat binnen dit programma. Gemiddelde per saldo een kleine 30 miljoen per jaar. Maar is dat genoeg? En vooral: Wat gebeurt er met het geld? Want zo goed is het niet gesteld met het onderhoud van de openbare ruimte.

Wijken en buurten, straten en pleinen, parken en tuinen moeten er aantrekkelijk uitzien. Ze moeten niet alleen leefbaar zijn, maar ook herkenbaar en uitnodigend. Met een eigen karakter en identiteit. Een mooi ingerichte, nette, schone en veilige openbare ruimte bevordert het leefklimaat, met als resultaat een hoge waardering van de gebruikers: De inwoners van Zaanstad. De openbare ruimte is meer dan houten bankjes, rustieke lantaarnpalen en mooie stoeptegels. In de openbare ruimte speelt zich het openbare leven af dat van dag tot dag en van plek tot plek verschillend is.

Een rommelige inrichting van de openbare ruimte, schreeuwerige goedkope reclame-uitingen en puien zonder kwaliteit met slechte materiaalkeuzes, overal uitstallingen, geen rust. Dat is wat we niet willen, maar wat we wel zien. Openbare ruimte is de essentie van de stad, onze stad, Zaanstad.

Wat gebeurt er met het geld vroeg ik zojuist, want we hebben het over de begroting: gemiddeld per jaar 5,5 miljoen aan wegen en beeldkwaliteit, maar vooral financiering van 12 miljoen per jaar van projecten in de openbare ruimte, en 7 miljoen mutaties reserve investeringsfonds in 2016 en 2 miljoen in 2017.
Het blijft onduidelijk. Wij zien er in ieder geval niet veel 'beeldkwaliteit' voor terug komen.

Het College zegt: "Wij zorgen voor een schone en veilige openbare ruimte en we organiseren het dagelijks onderhoud openbare ruimte als volgt: Mensen met afstand tot arbeidsmarkt zetten we in en die kunnen dan re-integreren of werkervaring op doen. Als indicator moeten er 80 mensen begeleid worden om door te stromen naar regulier werk. We zorgen ook voor plekken voor mensen van de sociale werkvoorziening."

En het liefst heeft de gemeente dat inwoners van Zaanstad al het onderhoud zelf doen. De bewoners worden namelijk door de gemeente uitgenodigd om het beheer en onderhoud pver te nemen. En dan mogen zij als beloning een bankje laten plaatsen!

Zo doet de gemeente 'zorgen voor de openbare ruimte'.

En het College zegt ook dat de komende jaren de kwaliteit in de openbare ruimte gehandhaafd blijft.
Welke kwaliteit wordt hier bedoeld? Erger nog: de achterstanden worden niet verder ingelopen. We hebben dus achterstanden, behoorlijke achterstanden, en die worden niet, ik herhaal niet ingelopen!

Dus we blijven zitten met die losliggende stoeptegels, delen van wegen blijven onbegaanbaar omdat er boomwortels de weg opstuwen en meer. Iemand die in Wormerveer woont en vanuit zijn huis in een rolstoel naar het marktplein wil om boodschappen te doen komt daar gewoon niet. Er zijn te veel rommelige en gevaarlijke obstakels waardoor deze man niet veilig over straat kan zonder over het fietspad te moeten of vast te komen zitten met zijn rolstoel achter scheuren en verzakte straatdelen. Kijk om je heen! Iedereen ziet het.

En wat te denken van de verrommeling? Overal borden te pas en te onpas en andere uitingen die naar je toe schreeuwen. In het kalf staan op zon beetje iedere hoek van de straat borden met verboden voor honden in de wijk. Is dat echt nodig? En op sommige plekken slechte verlichting. De openbare ruimte moet op alle tijden van de dag uitnodigend zijn. Dat stelt hoge eisen aan verlichting.

Dan het van Zwerfafval: het streefcijfer 6 is kennelijk goed genoeg op schaal van 1-10. Het College maakt zich er gemakkelijk af. Betekent dat we dus ook maar 60% schoon houden en de rest laten liggen? Ik mag hopen van niet.

Voor de waardering van de openbare ruimte door de inwoners is een zesje ook al goed genoeg. Er spreekt weinig ambitie uit om Zaanstad op orde te krijgen. Of spreekt de ambitie uit het feit dat er samenwerking wordt gezocht met de markt partijen en "de openbare ruimte het laboratorium voor nieuwe producten en werkwijzen wordt."

Ja, er zijn ook goede dingen gedaan, Poelenburg bijvoorbeeld, is qua openbare weg in de wijken verbeterd.

Maar trek dat door heel Zaanstad, maak er één geheel van. Dat ontbreekt. Zorg voor samenhang en totaalbeeld! Meer rust en samenhang, geen kakofonie in de openbare ruimte!

Maak Zaanstad strak, mooi en sexy… Met een uitnodigende openbare ruimte!

Nog even terug over het geld:

Het verbod op chemische onkruidbestrijding gaat een half miljoen per jaar kosten? Is dat niet erg veel Wethouder? En daarvan wordt in de eerste twee jaar 144.00 per jaar aan chemische onkruidbestrijding gedaan om 2 jaar eerder dan 2018 aan de eis te voldoen kunnen we zien in de begroting mutaties.

Was het niet zo dat deze gemeente bijna een artikel 12 gemeente was mede doordat de gemeente in gebreke bleef bij het onderhoud van de openbare ruimte? Is dat geen bedreiging meer zou ik willen weten. En wat vind de provincie hiervan? Is daar al eens over gesproken?
En was het niet zo dat er specifieke gelden, vanuit de zogenoemde NUON-aandelen, beschikbaar zouden worden gemaakt voor beheer openbare ruimte? Sterker nog dat was een van de voorwaarden.

Mensen van Hart voor Stad vroegen zich dat ook af in hun analyse. Waarvoor dank overigens. Ik zou willen weten of het klopt wat zij stellen:
Dus, klopt het Wethouder, dat van de oorspronkelijke bestemmingen van het NUON bedrag (€ 50 miljoen inlopen achterstand openbare ruimte en € 50 miljoen vermindering schuldpositie) niets terecht is gekomen? En waar is het geld dan wel naar toe gegaan?

Met pijn in het hart hebben wij als SP destijds verdeeld ingestemd met verkoop NUON aandelen, maar wel met de voorwaarde dat die gelden goed besteed werden aan beter beheer van de openbare ruimte. Wij wilden en hadden afgesproken dat iedereen zichtbaar profijt zou hebben van die gelden.

Dat zien we nu niet. Gaat het College zorgen dat dat geld alsnog aan openbare ruimte wordt besteed zodat we de achterstanden wel in kunnen lopen en echte kwaliteit gaan zien?

Neem voorbeeld aan bv Heemskerk, supernetjes goed onderhouden. Ruim 4x minder inwoners, met een begroting van 5x zo klein als die van Zaanstad, maar ze besteden de juiste aandacht aan onderhoud van de openbare ruimte.

Maak dat mensen van Zaanstad niet zeggen: 'Zaanstad is rommelig en slecht onderhouden", maar 'Zaanstad is schoon en netjes!' Van Zaanse Rommel naar Zaanse Schoonheid. Van Zaanstad Rommel Stad naar Zaanstad Clean City.