Voegt een Cultuurcluster iets toe aan de Zaanse economie van de kunsten?
Voegt een Cultuurcluster iets toe aan de Zaanse economie van de kunsten?
In een onderzoek van bureau Nyffer is klip en klaar tot uiting gekomen dat een hoogwaardige culturele infrastructuur van een stad of streek een aanzuigende werking heeft op vestiging van bedrijven en hoger opgeleide individuen. Maar wat is hoogwaardig als we in dit geval de voorgenomen bouw van dit Cultuurcluster bezien? Voegt het iets toe aan de kwaliteit en aan het culturele aanbod in de breedte? Het antwoord daarop moet helaas negatief zijn.
In de plannen van de Gemeente Zaanstad is de enige toevoeging immers het neerzetten van een gebouw ter afronding van het spoorgebied van Inverdan en het verplaatsen van een aantal culturele instellingen. De rekening die Zaanstad daarvoor betaald is, naast de kosten van bouw en exploitatie, ca. € 1.000.000 extra subsidie voor de bewoners van het pand. Bovendien draagt het verouderde concept om cultuurinstellingen onder een dak te brengen niets bij aan het versterken van de financiele en inhoudelijke draagkracht van de instellingen. Zij zijn immers door de bezuinigingen van de afgelopen jaren al danig in slagkracht aangetast en een gegarandeerde ondersteuning voor de komende decennia zal de drive om tot grotere activiteit en zelfstandig inverdienend vermogen niet bevorderen.
Bovendien is een neveneffect van de bezuinigingen, het economisch klimaat en allerlei technologische ontwikkelingen dat dat het publiek de instellingen steeds minder weten te vinden. Hogere cursuskosten en afnemende dienstverlening door minder personeel zijn daarvoor de oorzaak.
Het is dan ook wensdenken van de directeur van De Flux dat dit poppodium op termijn meer dan 20.000 bezoekers kan trekken door de gememoreerde import van Amsterdammers. De naar Zaanstad trekkende hoofdstedelingen zijn immers gemiddeld lager opgeleid en zoeken goedkopere woningen. Dit is juist de doelgroep waarvan het cultuuraanbod niets te verwachten heeft en is het niet de Zaanse jongere die de programmering van de Amsterdamse poptempels als Paradiso en De Melkweg prefereert boven het locale aanbod? Bovendien is de vraag of het gewenste aantal bezoekers (+ 30%) gerealiseerd kan worden in een zaaltje met een capaciteit van 400 bezoekers. Naast voldoende goedkopere en meer voor de hand liggende alternatieve locaties voor Fluxus geldt dit ook zeker voor De Flux, terwijl Filmhuis De Fabriek op de beste plek van Zaanstad het uitstekend doet.
Uit een onderzoek "Wat Cultuur verdient" in opdracht van de Gemeente Amsterdam komt de onthutsende Conclusie dat van de ca € 1,3 miljard omzet, die in de kultuurdriehoek Amsterdam, Haarlem en Zaanstad omgaat, onze gemeente slechts ca. 1,5% mee profiteert. Dat zal door de komst van een Cultuurhuis slechts in negatieve zin veranderen door geld en inspanning te kanaliseren in een geldverslindende ontwikkeling.
Zaanstad kan de culturele infrastructuur wezenlijk versterken door te investeren in het aantrekken van creatieve industrie en het vergroten van de spreiding en het publieksbereik van een kwalitatief interessant aanbod over de gehele Zaanstreek. Met Stad aan de Zaan, de ontwikkeling van het Hembrugterrein en evenementen zoals Hembrug Happening en Midzomerzaan is een goede weg ingeslagen maar richt zich hoofdzakelijk op Zaandam. Maak de stad stadser en de dorpen dorpser is dan ook een mantra die terzijde geschoven moet worden ten faveure van het stimuleren en vestigen van culturele initiatieven zodat aan de uitgangspunten van rapport Nyffer voldaan wordt en de bewoners in hun directe omgeving van het aanbod kunnen genieten.
Flankerend aan het bovenstaande verbaas ik mij hogelijk over het feit dat wethouder Emmer tot twee keer toe beloofd een Go-No Go moment in te lassen en zijn belofte nu plotseling dreigt in te trekken. Wat ons betreft een politieke dwaling die de nu 2.500 ondersteuners van het Kultuurklutser-referendum in de kou laat staan en als D'66-er de kroonjuwelen van zijn partij verloochent!
Zaanstad zou zich als 11 gemeente van Nederland moeten spiegelen aan veel kleinere steden als Emmen (dierentuin), Apeldoorn (CODA), Zwolle (Fundatie), Zutphen (museum Henriëtte Polak) en investeren in spraakmakende culturele initiatieven en daaraan flankerende horeca/hotel-faciliteiten.
Kortom: EEN CULTUURCLUSTER VOOR 26,5 MILJOEN? NIET DOEN!
Teken ook voor een referendum over het Cultuurcluster, laat de Zaankanters beslissen!