Zaanstreek

Uit de werkloosheidsramingen van de planbureaus (CPB-SCP) zullen in de toekomst steeds minder laagopgeleiden een baan hebben. Daaraan gekoppeld is het scenario dat ook de armoede onder deze groep zal toenemen. De kloof tussen arm en rijk zal groter worden.

Door Wim Verhoeven

Thans is ongeveer 10% van de bevolking laaggeletterd. Dat probleem is er niet opeens,maar ontstaat over een langere periode. Per jaar kwamen er de afgelopen tijd 40.000 bij. Volgens Marja van Bijsterveldt, voormalig minister van onderwijs, zijn zij minder gezond en ‘ongelukkiger’. Ik vraag me wel af hoe dit laatste is gemeten.

Hoe dan ook zij lopen het risico in een steeds complexere omgeving met snelle veranderingen buiten spel te worden gezet. Een kwart van de Nederlanders heeft te maken met een forse inkomensterugval. De helft hiervan is de grip op zijn financiën kwijt. Veertig procent hiervan heeft geen spaargeld meer. Het Nibud claimt dat mensen zich te weinig voorbereiden op een daling van het inkomen. Dit is in principe juist maar lijkt een beetje als mosterd na de maaltijd.

Ook dit is niet van de een op de andere dag ontstaan. Doordat de aandacht gericht blijft op het huidige economische principe, worden de belangen van de mensen als het ware naar achteren geschoven. Het lijkt of zij in een neerwaartse spiraal terecht zijn gekomen.

Dit zijn zomaar een paar facetten die laten zien dat in de toekomst veel mensen niet normaal meer zullen deelnemen aan het arbeidsproces. De aantallen die dit zal overkomen zullen groter worden. Hierbij kun je stellen dat voor een deel van de samenleving het systeem niet meer voldoet. Deze ontwikkelingen zijn aan de ene kant negatief, maar bieden ook kansen om nieuwe ideeën te ontwikkelen.

Het eerste gesprek over Natura heeft plaatsgevonden met bewoners in Kleurrijk. Ik wil van de gelegenheid gebruik maken om hen te bedanken die dit mogelijk hebben gemaakt. (SWT) Dit wordt een testcase en daarbij zal zeker ook het volgende vraagstuk een rol spelen.

Nu de tweedeling in de maatschappij een feit is en zich door o.a. automatisering verder zal verdiepen komt een belangrijke vraag naar voren. Wat is eigenlijk een zinvol bestaan? Dit is zowel van toepassing op de ’gelukkige’ groep die zich rechts van de streep bevindt als die aan de andere kant. Blijft voor de spelers rechts het geloof in het consumentisme met als oneindig doel materiële verbetering gehandhaafd? Gezien de menselijke eigenschappen zou je dit verwachten.

De hebzuchtige individualist zal echter steeds meer worden geconfronteerd met ‘uitvallers’ in zijn omgeving. Familieleden die onverwacht tot de andere categorie gaan behoren. Je hoort al mensen zeggen ‘het komt nu wel erg dicht bij’. Zoals ouders van kinderen met goede banen die zien dat hun ‘kroost’ door vele reorganisaties langzaam richting afvoerput worden gedirigeerd. Het zijn dit soort signalen waardoor ook deze mensen steeds meer vraagtekens zetten bij een systeem dat zegt de opgaande lijn te zien. Het is alsof de ’operatie is geslaagd maar de patiënt overleden’. Ik sprak steeds meer ‘spelers’ die van het ’salaris’ dat ze verdienen geen normaal leven meer kunnen leiden.

De reservebank zal dus steeds groter worden, waardoor men vroeg of laat gedwongen wordt dit vraagstuk op te lossen. Het zou dan mooi zijn als we mogelijkheden zien de mens weer centraal te stellen en ophouden met een systeem dat egoïsme en hebzucht voorop stelt.

Geschreven door Wim Verhoeven voor de Koffiekring Zaanstad, een niet-partijgebonden vrijwilligersinitiatief voor mensen die door de maatschappelijke veranderingen worden getroffen. Ook getroffen door
bezuinigingen? Mail Wim! verhoevenkoffiekring@tele2.nl

Meer lezen?

• Een sociale zekerheid in natura