Zaanstreek

Een kadernota is een “document waarin de hoofdpunten van beleid en de financiële kaders voor het komende jaar worden aangegeven. De nota gaat over de inzet van de beschikbare middelen op hoofdlijnen.” Een kadernota zou meer een inhoudelijk document dan een financieel instrument moeten zijn. Het bepaalt de kaders voor het beleid van de gemeente, en zou dus moeten gaan over visie, over wat voor maatschappij wij voor ogen hebben, op basis waarvan wij die kaders stellen en beleid maken en beoordelen. En dan is het uiteindelijke oordeel dat SP velt over de Kadernota niet beperkt tot de formele beslispunten. Dit is immers ook een strijd over maatschappijvisies.

Algemene beschouwing op de kadernota, uitgesproken door fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer op 28 mei 2015

Wat betreft de SP moet één van die kaders behoorlijk bestuur zijn. En als het college in deze kadernota zelf meermaals stelt het beleid uit Den Haag, overigens van de broeders en zusters van dezelfde partijen (VVD en PvdA) die hier ook aan de knoppen zitten, tot onzekerheid en onduidelijkheid leidt voor onze stad. Onzekerheid over de inkomsten uit het gemeentefonds, WWB en het sociale domein, over verdeelmodellen en de effecten van bezuinigingen. Dan zou de Socialistische Partij niet alleen op grond van haar visie van menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit zich verzetten tegen deze bezuinigingen.

Sterker nog, wij verwachten dat ook van de collegepartijen. Want behoorlijk bestuur is zo toch niet meer mogelijk, behoorlijk beleid maken onmogelijk, als we als gemeente nooit weten waar we aan toe zijn? Waarom gaan de wethouders niet op hun strepen staan en zeggen dat dit onbehoorlijk bestuur is vanuit het Rijk en dat ze dit niet pikken? We laten ons toch niet piepelen?

Een ander kader dat de SP stelt, is een realistische inschatting van de situatie. Dat het college zich bijvoorbeeld op de borst klopt over het voor miljoenen garant staan voor de komst van AZ en de verzelfstandiging van de buurthuizen, is een optimisme dat we niet delen. De transformatie in het sociale domein leidt tot menselijke drama’s bij zorgvragers en, zoals nu bij TSN, een kaalslag onder de thuiszorgmedewerkers. Het college rept van een herstel van de economie? Terwijl we meer dan 7.000 werkzoekenden in Zaanstad hebben, zo’n 9%?

We vinden dit allemaal niet getuigen van realiteitszin, en een klap in het gezicht voor mensen die hun zorg of hun baan verliezen, hun buurthuis met kunst en vliegwerk overeind proberen te houden, bijna 9 jaar op een woning moeten wachten, in de schuldhulpverlening zitten of hun hypotheek nauwelijks meer kunnen betalen.

Een ander kader is de menselijke maat. En die ontbreekt bijvoorbeeld wanneer er wordt gesproken over een “solide netwerk” voor sociale veiligheid vanwege ‘multicultureel samenleven‘ en ‘internationale ontwikkelingen’. Een solide netwerk van overheidsspionnen? Waar hebben we het over? Steek de 100.000 euro extra voor sociale veiligheid liever in iets nuttigs, zoals de buurthuizen.

De openbare ruimte op orde? In het stadshart misschien, maar waar de meeste mensen leven niet altijd. In de Havenbuurt is een rit met een rolstoel survivaltraining.

En de menselijke maat in de transformatie van het sociale domein? Die is ver te zoeken! Het gaat in deze nota alleen maar over “de inrichting van systemen”, “anders werken” door ambtenaren, “uitvoeringskosten” en investeren in ICT: allemaal Newspeak. Waar is de visie op de activerende maatschappij? Zo blijft het een ordinaire bezuiniging, zonder bezieling.

Als je jezelf serieus neemt, en het meent als je zegt dat mensen meer zelfredzaam moeten worden, ga dan niet de ‘uitvoeringskosten tijdelijk verhogen’ om minder mensen zorg te verlenen tegen een lager tarief. Dat is gewoon cynisch. Wees een kerel: wil je uiteindelijk bezuinigingen en als overheid de mensen in de steek laten, bezuinig dan goed en breek meteen af en zet geen leger hulpverleners in om uiteindelijk hetzelfde resultaat te bereiken, namelijk een ieder-voor-zich-maatschappij.

Nee, dan stelt de SP andere kaders, sociale kaders. Wij zullen daarvoor volgende week met voorstellen komen. Realistisch, haalbaar, betaalbaar en vooral nodig en mogelijk. Voor de mensen van Zaanstad, niet de gedroomde vermogende burger uit Zaans Evenwicht.

Wij willen de norm voor bijzondere bijstand verhogen, van 110% tot 120% van de bijstandsnorm. In ieder geval voor de rest van deze collegeperiode, wat ongeveer 3,3 miljoen zal kosten.

Wij willen voor de ook weer in deze nota geconstateerde moeilijke situatie rond de transitie enige miljoenen reserveren voor een zogenaamde ’zachte landing’. Dit bovenop of ter aanvulling op de Algemene Reserve Sociaal.

En we willen kijken of het mogelijk is de investering in de riolering in één keer te betalen en zo te besparen op de kapitaallasten (rente). Dit met als doel de rioolheffing omlaag te brengen en zo echt wat te doen aan de hoge woonlasten in Zaanstad, ook voor de middeninkomens tot twee keer modaal. Dit zal meer zoden aan de dijk zetten dan de verlaging van de OZB die het college nu voorstelt, en waar het college nog helemaal geen dekking voor heeft.

Voor onze plannen hebben wij al wèl dekking. Namelijk het rekeningresultaat van 12,2 miljoen. Dit in plaats van het te investeren in het Plan van de Stad: daar is nog geen bestedingsvoorstel voor, geen concreet idee over hoe de burgers daar echt een stem in te geven, nog geen uitgesproken wil de stem van de burgers ook serieus te nemen (en dus Zaans Evenwicht los te laten), zelfs moet de “staat van de stad” nog besproken worden door de raad.

Dan zetten wij de 12,2 miljoen liever nu concreet en sociaal in, als ware het een sociaal investeringsfonds.

Natuurlijk is het verschrikkelijk dure cultuurcluster en het reeds voorspelde exploitatietekort voor ons geen gelopen race en moeten we ook nog kijken naar het nut, de noodzaak en de timing van andere investeringen, zoals het 6 ton duurder dan geplande Dynamica XL, de rotonde van het Prins Bernhardplein of de A8-A9.