h

Kadernota: college wil blanco cheque

27 mei 2016

Kadernota: college wil blanco cheque

Patrick Zoomermeijer
Voor ons ligt een heel dunne kadernota die er nu snel doorheen gejast moet worden. Voor de SP is dit weer een teken dat de raad steeds minder serieus wordt genomen en vooral wordt ervaren als een hinderlijk obstakel bij het besturen. Na de tamelijk mislukte poging tot invoeren van het dualisme wordt het bestuur verder gedepolitiseerd en de raad via de decentralisaties verder op afstand gezet. Zo krijgen we een technocratisch bestuur dat, deels met tijdelijk ingehuurde krachten, al 'netwerkend met bedrijven en burgers en werkende weg' (zoals het college zelf zegt), zelf de grote lijnen uitzet en nader invult. Pilots worden in dat kader gestart en afgerond zonder dat de raad er veel weet van heeft en startnotities worden niet fatsoenlijk geagendeerd. Dit ziet de SP helaas vooral in het sociale domein terug.

Algemene beschouwing op de kadernota door fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer op 26 mei 2016

De bestuurlijke hoofdlijnen in deze kadernota zijn zo globaal dat je er eigenlijk nauwelijks iets over kunt zeggen. Het heet wel een kadernota, maar wat zijn de kaders? Het kan nog alle kanten uit en het college vraagt eigenlijk een blanco cheque.

Zaanstad is heel lang een arme gemeente geweest die in het verleden verkeerd en te veel heeft geïnvesteerd en met veel moeite en pijn van bezuinigingen uit het dal is gekropen. Wij zijn dan ook niet overtuigd door de juichende toon over de financiële situatie van de gemeente en over de plotselinge investeringsruimte.

Het positieve rekeningresultaat van 10,3 miljoen moet in zijn geheel naar het investeringsfonds, zo wil het college. We lezen dit alles als een aanloop naar veel lenen voor veel stenen. En als het dan mis gaat kunnen we straks weer jaren bezuinigen op de sociale, culturele en maatschappelijke uitgaven.

Als socialisten zijn wij voor dromen, en het realiseren van dromen, want daar gaat het om. Dat er over de toekomst van Zaanstad wordt nagedacht is een goede zaak, en nog beter is het dat daar geld voor wordt vrijgemaakt. Maar met hoe MAAK.Zaanstad is opgetuigd en de door het college bedachte onderwerpen zijn benoemd, is een gemiste kans in plaats van echte inspraak. Maar daar heeft de SP al genoeg over gezegd.

Dat nu de Algemene Reserve Sociaal (ARS) wordt afgeroomd ten gunste van MAAK.Zaanstad, en zo geld dat bestemd was voor sociale investeringen nu naar stenen gaat, en niet naar mensen, vindt de SP onverteerbaar. Dat er voor de inmiddels goedgevulde pot voor MAAK.Zaanstad nog geen concrete investeringsplannen zijn, terwijl wij met deze kadernota wel geacht worden voor het reserveren van die miljoenen alvast in te stemmen, is onbegrijpelijk. Dat laten passeren zou betekenen dat wij onszelf als raad niet meer serieus nemen.

Daar waar wordt gesproken over 'investeren in mensen' blijkt het bij nadere beschouwing vooral over investeren in ambtenaren te gaan. Dat heet dan ‘plan- en apparaatskosten’. Nieuwe ambtenaren, opleiding en huisvesting van ambtenaren. Wat die ambtenaren gaan doen is nog niet bekend of krijgen wij in ieder geval niet te horen, ook niet in antwoord op technische vragen van de SP.

We vinden deze kadernota waar het gaat om het sociale domein zwaar onder de maat. Van het positieve rekeningresultaat gaat er niets naar dit domein. “We investeren jaarlijks 7,5 miljoen in werk, zorg en onderwijs”, staat er. Maar waarin dan? In ambtenaren, nieuwe systemen, apparaatskosten of in nieuwe schoolgebouwen? En is dat meer, minder of hetzelfde als in voorgaande jaren? Elke onderbouwing ontbreekt. Wat hier ontbreekt zijn kaders. Het beleid is niet meer ingekaderd, de uitvoering ook niet en daardoor kunnen we er moeilijk over spreken.

We krijgen ook geen overzicht van de sociale problemen in onze gemeente en kunnen als raad alleen reageren op signalen. Maar mensen die zorg nodig hebben, of die financieel aan de grond zitten, die piepen meestal niet zo hard. “Zij die in het donker staan, ziet men niet”, schreef Berthold Brecht al.

Bij gebrek aan kaders in deze kadernota, zal de SP proberen alsnog kaders te stellen vanuit onze visie, waarop de inwoners van Zaanstad ons tenminste kunnen beoordelen. Wij nog proberen te redden wat er te redden valt, door te werken aan voorstellen over onder andere de volgende onderwerpen:

Zorg
Want de effecten van de bezuinigingen in de zorg zijn niet te achterhalen, maar ons als SP bereiken signalen dat die niet positief zijn. Toch houdt Zaanstad al jaren geld over op de WMO. Hoe staat het met de huishoudelijke hulp? Het college geeft daar geen inzicht in.

Jeugdzorg
Hoeveel klachten zijn er binnen gekomen bij de gemeente? Hoeveel bezwaren tegen beschikkingen? Zijn er wachtlijsten? We weten het niet.

Werk
In oktober vorig jaar was de werkloosheid in Zaanstad nog dik boven het landelijke gemiddelde met 10,4%. Dit college zet in op het binnenhalen van bedrijven om dit probleem op te lossen. Er staat 897.000 per jaar voor 'samen ondernemen'. Mogen we ook weten wat dit inhoudt? Want zo simpel ligt het namelijk niet. Hoeveel banen levert bijvoorbeeld het volledig geautomatiseerde distributiecentrum van Albert Heijn eigenlijk op, of kost dat juist banen? Komt IKEA nu wel of niet en wanneer?

Wonen
De wachttijd voor een sociale huurwoning is nu 9 jaar in Zaanstad en neemt nog steeds toe. Veel mensen kunnen hun hier niet meer betalen. Kopen is voor velen geen optie, anderen staan met hun huis en hypotheek ‘onder water’.

Inkomens- en armoedebeleid
Hoe staat het met het aantal bijstandsuitkeringen in Zaanstad? Landelijke cijfers doen het ergste vrezen. Hoe staat het met de bijzondere bijstand of ‘werkende armen’? Wie slagen er niet in schuldhulp te krijgen door te strenge criteria? Wat doen we met de voedselbank, de kinderen in armoede?

Over deze en andere onderwerpen moet duidelijkheid komen en concrete voorstellen en de financiële middelen om de problemen op te lossen, want ze raken een meerderheid van onze inwoners.

Zonder effectief beleid om de noden van de gewone mensen in Zaanstad op te lossen, is deze kadernota niet meer dan de droom van dit college. Voort hobbelen richting MAAK.Zaanstad, met het verzoek te tekenen bij het kruisje? No way!

Aan deze bijdrage is meegeschreven door Carla Schuddeboom.

U bent hier