Zaanstreek

We zijn blij dat dit college op een aantal belangrijke punten terugkeert op de schreden van het vorige college. Zo word het Cultuurcluster een ’vrije kwestie’. En als de collegepartijen dat menen en ROSA haar verkiezingsbelofte gestand doet, wordt over twee weken het Cultuurcluster bij de stemming in de raad afgeblazen. Ook goed dat dit college een wethouder ouderenbeleid aan wil stellen (zoals in het SP-verkiezingsprogramma staat), dat funderingsproblemen de aandacht blijven krijgen die het verdient, er zal worden gelobbyd voor een lightrail, er wordt beloofd dat de woningbouwproductie omhoog gaat, de verbinding A8-A9 (als hij er komt - en de SP blijft zich daartegen verzetten) ons hopelijk niet meer zal kosten dan 14 miljoen en goed in het landschap wordt ingepast, de inspraak bij betaald parkeren in ere wordt hersteld en de parkeernorm bij nieuwbouw zal worden gehandhaafd. Zo zijn er zeker mooie worden die ook ons als socialisten aanspreken.

Bijdrage van fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer in de raad van 14 juni 2018 over het collegeakkoord

Maar zijn het ook meer dan mooie woorden? Zullen de daden waarmaken wat wordt beloofd? Zal dit college waarmaken dat dit slechts een akkoord op hoofdlijnen is en zo de oppositie nu eens niet buiten spel wordt gezet? Dat zal de tijd moeten leren.

Op een aantal onderdelen zal ik nu specifieker ingaan.

Prettig wonen?

Gezien de reeële vraag naar sociale huurwoningen en de nog steeds groeiende wachtlijsten is de SP nog steeds van mening dat de ondergrens 40% sociaal zou moeten zijn. Dat was ook de verkiezingsbelofte van collegepartijen PvdA en ROSA. Dat zien we echter niet terug in dit collegeakkoord: als we de cryptische zinnen bekijken staat er dat áls er 1000 woningen per jaar worden gebouwd, er 30% daarvan sociale huurwoningen zullen zijn. Geen 40%. Daarnaast worden de mooiste sociale huurwoningen - de krenten in de pap - geliberaliseerd, waar de SP altijd kritisch over is geweest. In ons gesprek met Parteon en ZVH vandaag gaven deze corporaties zélf aan dat ze graag het percentage van 40% in het collegeprogramma hadden zien staan, omdat dit hun zou helpen in de onderhandelingen met projectontwikkelaars. Dat dit niet expliciet is opgenomen, is een gemiste kans.

(Uit het collegeakkoord: ”Daarnaast liberaliseren ze 100 kwalitatief goede huurwoningen. Hiervoor komen dan 100 nieuwe sociale huurwoningen terug. Dit leidt tot meer variatie in de woningopbouw in de hele stad.”)

Overigens: in de genoemde 15 projecten plus de Hemmes niet eens 30% woningbouw worden gehaald, tenzij er nieuwe plannen worden gemaakt die beter aansluiten bij de echte woonbehoefte de inwoners van Zaanstad.

Jammer ook dat ROSA - voorheen altijd kritisch - nu in dit collegeakkoord instemt met de woningbouwopgave van 15000 tot 20000 woningen en dat er gemorreld wordt aan de groene contouren door het onderzoeken van bouwen buiten de dorpen waar nu niet gebouwd wordt.

Over één van de grootste opgaven van nu, de honderden en misschien wel duizenden schimmelwoningen in Zaanstad: geen woord. In het collegeakkoord staat geen enkele keer ’schimmel’, ’vocht’, ’tocht’ of ’isolatie’. Terwijl de SP de afgelopen maanden bij honderden mensen in heel Zaanstad is langs geweest en schrijnende woonsituaties heeft geconstateerd.

Senioren moeten volgens dit collegeakkoord ’verleid of geïnformeerd’ worden om vanuit hun sociale huurwoning te verhuizen naar een seniorenwoning. Daartoe hoeven ze helemaal niet verleid te worden, als ze maar geen honderden euro’s meer moeten betalen voor een kleinere woning!

Op een groot probleem van nu, de praktijken huisjesmelkers en speculanten, worden geen concrete voorstellen gedaan, waardoor verloedering in buurten zal doorwoekeren. Wij zouden liever een ’woonplicht’ zien voor wooneigenaren, een verbod op leegstand of het weer invoeren van een woonvergunning.

Er wordt tot slot geen afstand genomen en geen kritische noten geplaatst het idee-fixe van de inmiddels stilstaande roltrap van de wooncarriére.

Gezond leven?

De Coentunnelweg en de overlast daar wordt één keer genoemd. En dan nog samen met de fileproblematiek. En de A8 ook één keer. Op zich is het winst dat de fijnstofproblemen worden erkent, waarvoor hulde. Maar als je beseft dat duizenden Zaankanters met verkeerslawaai en fijnstof te maken hebben en gemiddeld ongezonder zijn ondanks geen verschillen in levensstijl, is het benoemen alleen niet voldoende. Graag hadden we concrete voorstellen gezien, zoals ook bepleit door de Werkroep A8/Coenbrug, zoals stil asfalt, betere geluidswallen en de maximumsnelheid naar 80 kilometer per uur.

Misschien wel de grootste zorg is… de zorg. Het tekort op o.a. WMO en Jeugdzorg bedraagt maar liefst 11,6 miljoen, waarmee de rekening van de crisis door Den Haag in Zaanstad is neergelegd. Het college geeft niet aan wat ze zullen doen als ook over twee of drie jaar er tekorten zullen blijven? Gaan bezuinigingen dan alleen binnen het sociale domein worden opgevangen - of om het socialer te doen - mag er bijvoorbeeld ook op inhuur derden of citymarketing worden bezuinigd? Wordt goede zorg gegarandeerd voor de komende vier jaar? Worden mantelzorgers niet overvraagd? Gaan wijkteams fungeren als poortwachter, gaat mensen de toegang tot zorg geweigerd worden, gaan wijkteams sturen op financieën in plaats van de zorgvraag voorop te stellen? Wordt er niet gemorreld aan het oordeel van huisartsen en hun relatie met hun patiënten?

Gezond leven gebeurt in schone, groene en goed onderhouden buurten. Over het inlopen van de achterstand in de openbare ruimte lezen we echter niets terug, geen massale investeringen. De makkelijke oplossingen van groenadoptie en sponsoring worden herhaald.

Misschien is met dergelijke draconische bezuinigingen in het verschiet weer tijd om mijn hartekreet en voorstel uit 2010 weer aan te halen: tijd voor een mars naar Den Haag! Want niet inzetten op een stevige samenwerking met het rijk, maar als gemeente ten strijde trekken tegen het kabinet!

Krachtige kernen en wijken?

Over de buurthuizen wordt in het collegeakkoord gezegd dat de medewerkers daar ’zorgvragen moeten gaan signaleren’. Dus: eerst moesten vrijwilligers gedwongen hypotheken afsluiten en buurthuizen beheren zonder voldoende ondersteuning, en nu worden ze ook nog hulpverlener? En ’sturen op vergaande samenwerking tussen wijkteams en buurthuizen’? Laten we eerst evalueren wat er nu allemaal beter kan, want de samenwerking komt nog niet van de grond. Uit alles blijkt dat dit college de wijkteams en buurthuizen niet ziet als een meerwaarde voor iedereen, maar slechts als sluitstuk voor wie buiten de boot dreigt te vallen.

De mantra van het ’right to challenge’ wordt hier weer van stal gehaald, zonder te leren van bijvoorbeeld de ervaring van Bewonersbedrijf in buurthuis De Poelenburcht.

Meer lezen?

• 'College in steigers doet geen recht aan verkiezingsuitslag'