SP: uitvoeringsplan BaanStede onvoldoende
SP: uitvoeringsplan BaanStede onvoldoende
De aanname dat iedereen die nu met een indicatie bij onze sociale werkvoorziening BaanStede werkt uiteindelijk bij een reguliere werkgever in dienst moet, is onrealistisch. Dat idee, dat tot grote menselijke en mogelijk ook grote financiële gevolgen zal leiden, is wat de SP betreft het grootste probleem van de transitie. En de directeur van BaanStede was op 17 december zeer duidelijk in zijn presentatie: “In 5 jaar tijd de medewerkers gedetacheerd!”
Door Patrick Zoomermeijer, fractievoorzitter
En natuurlijk, in een ideale wereld zou iedereen met een beperking terecht kunnen bij ongeacht welke werkgever. En daar de begeleiding, zorg, rust, aandacht en voldoening krijgen die hij of zij nodig heeft. Helaas leven we in een kapitalistische maatschappij, met een competitieve arbeidsmarkt, tijdens een crisis. Nu kwetsbare mensen overleveren aan zo’n arbeidsmarkt die dagelijks mensen uitspuugt, zie de stijgende werkloosheid en hoogste stresscijfers van de westerse wereld, is misdadig. Zie alleen al het artikel in Trouw van afgelopen maandag onder de kop “Voor arbeidsgehandicapten zijn er simpelweg te weinig banen”.
We horen dan ook graag van de wethouder meer over waarom het alternatieve plan van het actiecomité BaanStede niet is overgenomen. Een daadwerkelijke doorrekening hebben we ondanks een eerdere toezegging nooit gezien en de directeur beperkte zich tot de opmerking dat het plan niet het uitgangspunt deelde om iedereen buiten te plaatsen. Terwijl dat geen doel op zich zou moeten zijn. De zorg voor de mensen bij BaanStede zou in de eerste plaats onze zorg moeten zijn, en op de tweede plaats het beperken van de financiële risico’s. Niet het uittesten van onbewezen theorieën. Zaanstad is geen proeftuin! Dus nogmaals: waar is de beloofde doorrekening van het alternatieve plan, waarom is het plan niet serieus bekeken?
Waar we ook graag antwoord op krijgen van de wethouder, is hoe de beschutte werkplekken worden geregeld. Overigens werken er ook erg kwetsbare mensen buiten de beschutte werkplekken, zoals bij Groen, maar feit is dat de mensen die nu beschut werken het meest kwetsbaar zijn en voor reguliere bedrijven het moeilijkst zijn te plaatsen. De opmerking dat BaanStede in de oude vorm voorlopig verantwoordelijk blijft, vinden wij te mager. Hoe worden na 2017 de beschutte werkplekken geregeld? Hoe wordt het werk geregeld van de mensen die nu beschut werken, maar als alles volgens plan gaat, bij reguliere bedrijven komen te werken? Krijgen ze daar dezelfde bescherming, begeleiding en rust als nu? Waarop is de aanname gebaseerd dat het aantal beschutte werkplekken met 5/6 af zal nemen tot 42?
Dan de financiële risico’s. Die worden zogezegd ‘afgedekt’ in de risicoparagraaf, maar papier is geduldig. Hoe zijn de risicopercentages, de kans dat iets voor komt, berekend? Als de genoemde risico’s zich voordoen, hoe, door wie en waaruit moet dat dan betaald worden? De SP vreest dat de risico’s te optimistisch zijn ingeschat en we dus met de voor de transitie gereserveerde ongeveer 6 miljoen niet uitkomen. En dus de wensdroom van ‘geen verliezen’ op termijn niet uitkomt. En er zijn nogal wat risico’s! Het risico dat de plaatsing bij reguliere bedrijven niet lukt, een risico van 4,5 miljoen volgens het uitvoeringsplan. De optimistische verwachting is dat de kans hierop maar 10 procent bedraagt. De kans dat uurtarieven lager uitpakken: 1,1 miljoen, kans 10 procent. Gedwongen ontslagen ambtenaren: 1 miljoen, kans 10 procent. En wat betreft de ambtenaren: als zij worden overgenomen verliezen zij hun opgebouwde rechten en ik hoorde vandaag dat ze géén voorrang krijgen als ‘interne kandidaat’ bij vacatures bij de gemeente. Maar dit terzijde.
De risico’s betreffen in ieder geval grote bedragen en volgens de SP met een grotere kans dat ze plaatsvinden dan 10 procent. En dan houdt het uitvoeringsplan ook nog geen rekening met maatschappelijke kosten: als mensen van BaanStede al dan niet tijdelijk thuiszitten door een mislukte detachering, of bijvoorbeeld door stress door al deze ingrijpende cveranderingen, is er verlies in productie. Meer aanspraak op psychische hulp, op dagbesteding of permanent een uitkering of bijstand. Zaken waar het alternatieve plan wel rekening mee hield. Dus wethouder, zijn de risico’s werkelijk zo klein als nu wordt gezegd? Durft u dat te beloven? En indien ze toch optreden, wie betaalt dat dan en wat betekent dit voor de doelstelling om in de toekomst geen verliezen meer te draaien op de sociale werkvoorziening? Immers ook een taakstelling dat dit college zichzelf duidelijk op heeft gelegd.
Dan de beantwoording van onze schriftelijke vragen over Agens. Waarvoor dank. Maar naar aanleiding daarvan heeft de SP nog enige vervolgvragen.
Zo vroegen wij welke ervaring Agens heeft met mensen met een SW-indicatie, maar kregen wij slechts het antwoord dat ze ervaring hebben. Wij willen weten welke ervaring, hoeveel ervaring heeft Agens? Dat is bij deze doelgroep van groot belang!
Welke werknemers naar Agens gaan en waar ze komen te werken is volgens de beantwoording geen onderwerp van inspraak door de betrokkenen zelf. Een uitermate slechte zaak!
Tot slot, op onze vraag naar hoe er rekening wordt gehouden met de wensen, mogelijkheden en beperkingen van de individuele werknemers, kregen we als antwoord dat dit “onder meer geregeld [wordt] door middel van gesprekken en de Dariuz-wegwijzer”. Onder meer? Wat houdt dat in? Is het de wethouder bekend dat de Dariuz-wegwijzer niet door iedereen kwalitatief adequaat wordt geacht? Dat die vraagt naar privacygevoelige informatie? Is het de wethouder bekend dat andere ‘wegwijzers’ heel andere uitkomsten geven? Zie het Panteia-rapport “Naar dezelfde loonwaarde”, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken.
Dit was de bijdrage van Patrick namenbs de SP in het Zaans Beraad van 16 januari.